Монголчуудын саалийн ганц үнээ гэж нэрлэгддэг Уулын баяжуулах Эрдэнэт үйлдвэрийнхэн тун нам гүм ажиллаж

амьдардаг. Хоёр талын хөрөнгө оруулалттай гэж олон жил чимээгүй явсан энэ үйлдвэрийнхэн илүү дутуу хэл ам гаргавал ажлаасаа халагдаж хоолноосоо салж магадгүй гэж боддог байж магад. Нөгөө талаар Эрдэнэт хэмээх том үйлдвэрт улс төр гэхээсээ илүүтэйгээр бүтээн байгуулалтын ажил өрнөж байдаг учраас ийм нам гүм байдаг ч байж болох юм. Гэвч сүүлийн үед тус үйлдвэрийнхэн бужигнаж, Ерөнхий сайдад хүртэл шаардлага ирүүлээд байна. Хамгийн гол нь энэ шаардлагыг хүргүүлж байгаа хүмүүс нь Орхон аймгийн АН-ынхан, МоАХ-ныхон байгаа юм.

Өнгөрсөн  2013 оны 09 дүгээр сарын 16-ны өдөр 10-11 цагийн хооронд тус компанийн Цахилгаан цехийн цахилгааны монтёр Э, Б нар нь "Эрдэнэт үйлдвэр” ХХК-ны Баяжуулах фабрикийн төв корпусын ил хувиарлах байгууламжийн дэд станцын тулгуурын хэлхмэл шаазан тусгаарлагчийг солих засварын ажлыг гүйцэтгэж байхдаа осолд орж, иргэн Э  биед хүнд гэмтэж, Б-нь нас барсан. Энэ хэрэгт Орхон аймгийн прокурорын газраас Эрүүгийн хуулийн тусгай ангийн 138 дугаар зүйлийн 138.2 дахь хэсэгт зааснаар яллах дүгнэлт үйлдэн шүүхэд шилжүүлсэн бөгөөд Сум дундын 14 дүгээр шүүхээс Цахилгаан цехийн Шугам сүлжээ дэд станцын хэсгийн мастераар ажиллаж байсан  ажилтанг л буруутган хоёр жилийн хугацаагаар хорих ял ногдуулж Эрүүгийн хуулийн ерөнхий ангийн 61 дүгээр зүйлийн 61.1 дэх хэсэгт зааснаар оногдуулсан хорих ялыг нэг жилийн хугацаагаар тэнсэж хянан харгалзаж шийдвэрлэсэнд тэд бухимдаж  байгаа бололтой.

Сүүлийн үед  "Эрдэнэт үйлдвэр” ХХК-д хүний амь нас эрсэдсэн хэд хэдэн тохиолдол гарч хариуцлагын тогтолцоо алдагдаж, хүнд суртал, шударга, бус байдал хэрээс хэтрээд байгаа. "Эрдэнэт" үйлдвэрийн ерөнхий захирал Ц.Даваацэрэн, үйлдвэрлэл эрхэлсэн орлогч захирал Д.Даваасамбуу удирдлагын ноцтой алдаа гаргаж байгаа тул хариуцлага тооцох ёстой гэж Орхон аймгийн АН-ын гишүүд үзэж байгаа юм байна. 

Одоогоос жилийн өмнө хүний эрхийн үндэсний комисс тус үйлдвэр дээр шалгалт хийж, үйлдвэрлэл явуулж буй ажлын байрны орчин тоосжилт ихтэй байгаа учраас ажилтнуудын ажиллах нөхцөл, ажлын байрны хөдөлмөрийн орчинд хэмжилт хийж, мэргэжлийн байгууллагын дүгнэлт гаргуулах, ажилчдын тусгай хувцас, хамгаалах хэрэгслийн хугацааг богиносгох, чанарт анхаарах, орос ажилтнуудад хөдөлмөрийн гэрээгээр олгож буй үндсэн цалингаас гадна валютын нэмэгдэл хөлсийг ам доллараар тооцон гурван шатлалаар олгодог. Орос ажилчдад олгож буй валютын нэмэгдлийн зөрүү Монгол ажилчдын цалин хөлсний нэмэгдэл хоёрын хооронд асар их зөрүү байгааг арилгах шаардлага тавьж байсан.

Гэвч Хүний эрхийн Үндэсний комиссын энэ шаардлага талаар өнгөрч, Даваацэрэн захирал тодорхой арга хэмжээ авалгүй өнгөрчээ. Хүний амь нас эрсдэж, асуудал хурцдаж эхэлсэн үед Эрдэнэт үйлдвэрийн дарга хэвлэлийнхний амыг хаах зорилгоор баахан сэтгүүлчид аваачиж, өөрөө, өөрийгөө рекламдах ажилд багагүй төсөв мөнгө зарцуулаад өнгөрсөн гэдгийг ч Орхончууд ярьж байна. Монголын саалийн үнээ "Эрдэнэт” үйлдвэр дотор улс төр, албан тушаалын төлөөх тэмцэл ид өрнөж, АН-ын нэр зүүсэн болгон дарга даамал болох лобби хийж байгааг ч тэд шүүмжилж байгаа юм. хуучин МАХН-ын гишүүн байсан Р.Дэлгэрийг Эрдэнэт үйлдэр ХХК-ийн ерөнхий захирал Ц.Даваацэрэн, үйлдвэрлэл Эрхэлсэн орлогч захирал Д.Даваасамбуу нарын дэмжлэгээр Баяжуулах фабрикийн дарга болгосон.

Саяхан Аймгийн ИТХ-ын дарга Б.Мягмарсүрэн нутгийн ах Р.Дэлгэрийг Ардчилсан намд элсүүлэх ёслолын ажиллагаа хийсэн нь тэдний дургүйг хүргэж байгаа гэнэ. Тиймээс АН-ынхан Ардчилсан Ерөнхийлөгчдөө шаардлага хүргүүлж байгаа гэж нэг хэсэг нь ярьж байхад харин нөгөө хэсэг нь Эрдэнэт үйлдэр ХХК-ийн ерөнхий захирал Ц.Даваацэрэн, үйлдвэрлэл Эрхэлсэн орлогч захирал Д.Даваасамбуу нар өөрсдийнхөө эрх ашгийг л хамгаалж, ажилчдыг хохироож байна хэмээн бухимдаж байна.

shudarga