Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Баярцогт, Сайханбилэг болон "Оюу Толгой"

 

Баярцогт, Сайханбилэг болон "Оюу Толгой"1. 1929 онд байгуулсан "Монгол-Зөвлөлтийн харилцааны үндсэн зарчмуудыг тогтоосон хэлэлцээр"-ээр Зөвлөлт Оросуудын заавар, шахалтаар гадаадын ( Оросын биш) бүх бизнэсүүдийг Монголын зах зээлээс хөөн гаргаснаар бид дараачийн 60 гаруй жилийн туршид ЗХУ-ын 100% дагуул улс болсон бөгөөд тэднээс зөвшөөрөл авахгүйгээр ямар ч алхам хийж байгаагүй. "Хэнд мөнгө байна, түүнд л жинхэнэ эрх мэдэл оршдог". Монголын бүх зах зээл, орлого ЗХУ-аас хамаарч байсан учир улс төрийн эрх мэдэл тэдний гарт байхаас ч өөр яахав дээ. 

2. 1990 онд сүүлийн хэдэн зуун жил анх удаа биеэ даан шийдвэр гаргах эрхтэй, жинхэнээсээ тусгаар улс болох боломж бидэнд нээгдсэн. Өнгөрсөн туршлагаасаа сургамж авч гадаад бодлого, эдийн засгийн харилцаан дээр Монголын зах зээл дэх хоёр хөршийн хөрөнгө, оролцоог тус бүр 30% орчим байлгаж, харин барууны хөрөнгө оруулалтыг 40% орчим байлгаж тусгаар хөгжье гэсэн мөрөөдлийн чиг баримжааг барих болсон. 
Тэгээд 1990 оноос хойшхи Монголын бүх Засгийн Газар барууны хөрөнгө оруулалт, технологийг Монголд оруулж ирэх гэж хичээн оролдож ирсэн ба Оюу Толгой бол сүүлийн хэдэн зуун жилд гурав дахь орноос Монголд орж ирсэн хамгийн анхны дорвитой хөрөнгө оруулалт, дэлхийн хэмжээний бизнэс юм.  Хоёр Их Гүрний дунд орших жижигхэн Монгол Улс барууны томхон хөрөнгө оруулалтыг авчирч чадлаа хэмээн баярлан тууз хайчилж байсан маань саяхан. 
3. Гэтэл сүүлийн 10-аад жилийн Монголын нийгэм дэх уур амьсгалыг харвал Оюу Толгойн гэрээг, энэ бизнэсийг улс төрчдөөсөө эхлээд гудамжинд явах жирийн иргэд хүртэл ихэд "үзэн ядах" болсон бөгөөд гэрээг хийсэн хүмүүсийг барьж хорин, яллахаар зэхэн түүндээ ихэд баярлан, сэтгэл нь ханацгаах аж.  Хүмүүсийн яриа шуугианыг сонсвол Рио Тинто биднийг шулж манай асар их баялагийг зөөгөөд байнаа гэх. Үнэн бодит байдал дээр бол 1300 метр газрын гүнээс эрдэс баялаг олборлох техник технологи шаардсан ийм том уурхай бариад ашиглах чадвар бидэнд өөрсдөд бүү хэл манай хөршүүдэд ч байхгүй. Монголын эдийн засгийг өсгөж авч яваа хоёр дахь том бизнес бөгөөд 2010-2017 оны хооронд улсын төсөвт 1 тэрбум 480 гаруй сая доллар төлжээ. Тэнд ажиллаж байгаа ажилчдын 94% нь монгол ажилчид. За тэгээд ийм том, олон миллиард долларын бизнэс бүү хэл хоёр хүн нийлээд бизнэс хийхэд ч "энэ их авлаа, би бүгдийг нь хийж байхад энэ намайг шуллаа" гэсэн яриа маргаан ер тасардаггүй. Тэнд ярих маргах сайжруулах зүйлс байгаа л байх, угаасаа ямар ч бизнэст байдаг л зүйлс. 
Харин нэгэнт ажиллаж байгаа энэ том бизнэсийг зогсоох гэж, "хорлох" гэж оролдохын оронд Монгол улс олж болох ашиг болгоныг олохын тулд бид өөрсдөө санаачлагатай ажиллахад юу нь болохгүй байна вэ? 2010 оноос өнөөдрийг хүртэл энэ том уурхай хэрэглэж байгаа цахилгаанаа Хятадаас худалдаж авч, баяжмалаа Хятад руу машинаар зөөж байна.Монгол улс яагаад хажууд нь нэг цахилгаан станц барьчихаад цахилгаан зараад, төмөр зам барьж тээвэрлэлтийг нь хийж ашиг орлогоо хавьгүй нэмэгдүүлж болохгүй байгаа юм бэ? Яагаад нэгэнт ажиллаж байгаа энэ том бизнэсийг ашиглая гэхээсээ түрүүнд нураая, больё гэцгээх болов?
4. Өнөөдрийн байдлаар гэрээг анхлан хийхэд оролцсон тэр үеийн Ерөнхий Сайд С. Баяр, Сангийн сайд байсан С. Баярцогт, сүүлд Оюу Толгойн гүний уурхай эхлэхгүй гацчихаад байхад нь гацаанаас гаргасан мөн л Ерөнхий сайд асан Ч. Сайханбилэг нарыг барьж хорьлоо. Хүмүүс их баярлаж байнаа. Нэг Их Хурлын гишүүн ярихдаа "эдгээр хүмүүс Оюу Толгойгоос хахууль авсан тогтоогдвол Оюу Толгойн гэрээг цуцлах боломж бидэнд гарч ирнэ" гэж догдлон ярьж байна. Буянгийн Жаргалсайхан "Баяр, Баярцогтоор туг тахиж Оюу Толгойн гэрээнээс мултрах боломж" гарч ирлээ гэж тунхаглаж байна. Өөрөөр хэлбэл С. Баяр, Ч. Сайханбилэг, С. Баярцогтыг "шатрын хүү" болгон хаяад Рио Тинтог "мад" тавина хэмээн хүсэж байгаа мэт. Эдгээр хүмүүс үнэхээр Рио Тинтогоос хахууль авч Монгол улсын эрх ашгийг хохироож хорлосон юм болов уу?  Эсвэл энэ хүмүүс нөгөө Монголчууд бидний тусгаар тогтнолынхоо баталгаа болгох гэж гурав дахь орноос асар том хөрөнгө оруулалт оруулж ирсэн гавьяатай хүмүүс юм болов уу? Хахууль авсаныг батлах хамгийн том баримт гэж тэдний үзээд байгаа С. Баярцогтын нэр дээрх Швейцарь дахь дансыг нь тэндхийн шүүх шалгаж байгаа, удахгүй бүх мэдээлэл нь тодрох биз. Хүн ер нь өөрийнхөө нэрээр данс нээгээд түүндээ хахуулиа шилжүүлж аваад сууж байх уу?
"Надад хардах эрх байгаа" гэдэг хэллэг сүүлийн үед их хэрэглэгдэх болжээ.Тэгвэл би ч гэсэн "хардах эрхээ" ашиглаад өнөөдөр өрнөж байгаа үйл явдлуудыг хардаж байна: - Манай хоёр хөрш Монголоос гурав дахь орны хөрөнгө оруулалтыг зайлуулж, зөвхөн өөрсдөөсөө хамааралтай болгохын тулд сүүлийн жилүүдэд маш идэвхтэй ажиллаж байна. Хөршөө муулж байгаа юм биш, ямар ч их гүрний бодлого ийм л байдаг, жижиг хөршийгөө өсөж өндийхийг биш харин, өөрсдөөсөө хамааралтай "дагуул улс" байлгахад л чиглэсэн бодлого явуулдаг. Орос, Хятад хоёр Монголд барууны хөрөнгө, бизнэс түүнийг нь дагасан улс төрийн сонирхол орж ирэхийг зүгээр хараад, зөвшөөрөөд сууна гэж та бодож байна уу. Оюу Толгойг оролцуулаад Монголд орж ирсэн барууны бизнэс болгоныг л онилон сүүлийн жилүүдэд тасралтгүйгээр, тууштайгаар монголчуудаар өөрсдөөр нь муулуулж байна. Үр дүнд нь бид нийтээрээ Оюу Толгойн төслийг "үзэн ядацгаах" боллоо.  
- Энэ бүх хийрхэл эцэстээ Оюу Толгойн төслийг дахин гацаах байдалд оруулна. Тэгэхэд нь Оросын ч юмуу, Хятадын ч юмуу, эсвэл тэдний хамтарсан, барууны аль нэг оронд бүртгэлтэй компани Рио Тинто-гоос Оюу Толгойг худалдаж авах "татгалзах аргагүй санал" өгнө. Тэгэхэд нь Монголчуудтай харьцахаас залхсан Рио Тинтогийнхон (Дэлхийн 6 тивийн 35 оронд  бизнэстэй компани шүү, худалдан авагч гараад ирсэн нөхцөлд Оюу Толгойгоор нээх дутахгүй ээ) зарчихаад Монголоос гараад явчих боломжтой.  Ингээд хөршүүд эсвэл хөрш улс маань Оюу Толгойг өөрсдийнх болгоод авчихвал дахиж Монголд дорвитой хөрөнгө оруулах барууны компани ч олдохгүй, бид дахиад л хоёр хөршийн дохио зангаагаар хөдөлдөг тэдний дундах тусгаар нэртэй ч эдийн засаг, улс төрийн хувьд "дагуул улс" л болж үлдэнэ. 
   ..."Өвөг Чингист хонзонтой Оросуудыг хүндэлж
    Өүлэн эхийн угсаат мань мэтийг хавчиж
    Өөрийн тэжээвэр нохойг ад үзэж хөөж
    Өлөн хөх чоноор хонио мануулж байна
    Үхэр халх угсаа тэнэг удамтай ч гэсэн
    Үүнээс тэнэг явсан минь чулуун зэвсгийн үед ч үгүй
... Уур минь хүрч байна" гэж нэгэн цагт Ринчений Чойном шүлэглэж байсан билээ Тэгэхэд бас л толгойтой болгон түүнийг шүүж, муулж, шоронд суулгаж байсан. 
Харин тэр цагийн хийрхэлийн салхи өнгөрөхөд түүнийг муулсан, шүүсэн тэр олон хүмүүсийнх биш харин ганцхан түүний зөв байсныг хожим ухаарах нь бидний эмгэнэл. Өнөөдөр Монголын улс төрийн тогоо хийрхэлээр хөөсөрч байна. Бид хоорондоо ойртож нэгдэхийн оронд улам хагарч, холдож байна. 
Харин энэ тогоог өөр хэн нэгэн хутгаж суугааг бид харж байна уу?
 
Монголхүү
Sonin.mn

Баярцогт, Сайханбилэг болон "Оюу Толгой"
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Иран, Израилын мөргөлдөөнөөс хойш ОХУ-ын газрын тосны үнэ 15 хувиар өсжээ

  ОХУ-ын улсын төсөв болон дайны санхүүжилтэд гол хувь нэмэр оруулдаг ...

Өнөөдөр, 17:15
"Онтрэ"-гийн асуудал шинэ Засгийн газрыг хүлээж, төлөвлөгөөт уурхайн ажил нь саатаад байна

Оюу толгойн ашиглаагүй бөгөөд баялаг нөөцтэй хоёр шинэ талбай дээр "Онтрэ” ...

Өнөөдөр, 10:01
“Дорнод Уран” ХХК шинээр бүртгэгдэж, Мардайн ураны төслийн бэлтгэл ажил эхэллээ

  2025 оны зургадугаар сарын эхээр Монгол Улсын бүртгэлийн ...

Өнөөдөр, 09:47
Өчигдөр, 19:47
Газрын тосны үнэ огцом өсжээ

 ЛОНДОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 13 /Reuters/. Израилын ...

2025 оны 06 сарын 13, 16 цаг 16 минут
Д.Трамп: Хятад улс газрын ховор элемент нийлүүлнэ

 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын ...

2025 оны 06 сарын 12, 11 цаг 45 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой“ ХК 44.8 мянган тонн эрчим хүчний нүүрс арилжлаа

 "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК энэ сарын 6-ны өдөр Монголын Хөрөнгийн ...

2025 оны 06 сарын 11, 11 цаг 37 минут
БНХАУ-д гангийн эрэлт буурч, коксжих нүүрсний үнэ 2016 оноос хойших доод түвшинд хүрлээ

 Ган арматурын үнэ сүүлийн найман жилийн доод түвшинд дөхжээ. ...

2025 оны 06 сарын 10, 09 цаг 51 минут
ОПЕК+ найман орон шийдвэрээ цуцалж магадгүй

 ОПЕК+ бүлгийн найман гишүүн орон дэлхийн газрын тосны зах зээл дээрх ...

2025 оны 06 сарын 09, 08 цаг 41 минут
Уул уурхайн тээвэрлэлтийг бүрэн зогсоож, шалгана

  Говийн бүсийн чиглэлд уул уурхайн тээвэрлэлтийг бүрэн зогсоож, ...

2025 оны 06 сарын 09, 08 цаг 38 минут
Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржээр төмрийн хүдрээс бусад арилжаа амжилтгүй хэвээр байна

 Өнгөрсөн долоо хоногт Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн арилжаа ...

2025 оны 06 сарын 04, 14 цаг 42 минут
АНУ ган, хөнгөн цагааны татварыг 50 хувьд хүргэж нэмэгдүүлжээ

 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 4 /BBC/. АНУ-ын ...

2025 оны 06 сарын 04, 13 цаг 06 минут
Баялаг дагасан парадокс ба улс төрийн хайчин дундах парламент

  Ер нь, монгол хүн бүхий л түүхийнхээ туршид хэзээ ч хөрөнгөтэй байж ...

2025 оны 06 сарын 03, 13 цаг 13 минут
Ховор элементээр “хэн” хамгийн баян бэ?

  Газрын ховор элемент. Энэ үгийг сүүлийн жилүүдэд бид маш сайн ...

2025 оны 06 сарын 03, 12 цаг 27 минут
"OPEC+"-ийн санаанд оромгүй шийдвэр

  Газрын тос олборлогч орнуудын хамтарсан бүлэг өнгөрсөн амралтын ...

2025 оны 06 сарын 03, 11 цаг 32 минут
2025 оны 06 сарын 02, 18 цаг 05 минут
Хармагтайн хувь зарагдах уу? Xanadu-д Bastion Mining 160 сая ам.долларын санал тавилаа

  Австралийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй Xanadu Mines компани нь ...

2025 оны 06 сарын 02, 09 цаг 35 минут
О.Алтангэрэл: "Рио тинто"-той хийж буй арбитрын маргаан ирэх есдүгээр сард эцэслэгдэнэ

  Монгол Улсын Засгийн газар "Рио тинто" хоорондын арбитрын маргаан ...

2025 оны 05 сарын 30, 11 цаг 54 минут
2025 оны 05 сарын 28, 19 цаг 35 минут
2025 оны 05 сарын 28, 12 цаг 00 минут
2025 оны 05 сарын 27, 18 цаг 43 минут
Гайанагийн газрын тосны төлөөх өрсөлдөөн ширүүсчээ

  Гайана улсын нутагт 1 их наяд долларын өртөг бүхий газрын тосны ...

2025 оны 05 сарын 27, 16 цаг 32 минут
2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 05 минут
“Ухаахудаг” нийтийнх, “Шангрила” тэднийх…

  Ер нь бол, түүнийг өнөөдөр огцруулж байгаа ашиг сонирхлын нэгдлүүд ...

2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 02 минут
Хашаанд тарьсан мод хатаад байвал яах вэ

  Хавар манай орны хувьд цаг агаарын хувьд хувирамтгай олон янз ...

2025 оны 05 сарын 26, 14 цаг 24 минут
Агаарын бохирдол бууруулах ажлыг дулааны улиралд үргэлжлүүлэх Дулаанбаатар аян эхлүүлнэ

  Нийслэл Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах, дэд бүтцийн ...

2025 оны 05 сарын 21, 16 цаг 04 минут
Хамтарсан Засгаа хадгалж үлдэж байж хөгжил ярина

Монголын улс төр сүүлийн өдрүүдэд ойрд байгаагүйгээрээ улайсаж байна. ...

2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 43 минут
2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 15 минут
Европын Холбоо Оросын ураны импортыг зогсоох уу?

 2024 онд Европын Холбоо Оросоос нийт 700 сая еврогийн ураны ...

2025 оны 05 сарын 20, 15 цаг 57 минут
“Rio Tinto” компани Чилийн литийн төсөлд хөрөнгө оруулна

  САНТЬЯГО, 2025 оны тавдугаар сарын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 44 минут
Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн 4 дүгээр багц ажлыг эхлүүлжээ

 Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг барихад зөвхөн Энэтхэг, Хятадын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 42 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Миний итгэл үнэмшил, үзэл санаа, тэмцлийг мөхөөж чадахгүй

 Ерөнхий сайдын хүүгийн сүйн бөгж солилцож, түүнийгээ сошиал орчинд ...

2025 оны 05 сарын 20, 10 цаг 15 минут
Хятад, Монголын Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шавыг тавилаа

Хятад, Монголын эрчим хүчний хамтын ажиллагааны чухал суваг болох Хятад, ...

2025 оны 05 сарын 19, 00 цаг 02 минут
Гадаадын сэтгүүлчдийг гайхшируулсан Или орчин үеийн ухаалаг эрүүл мэндийн төв

"Хятадтай танилцах аялал" олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны төслийн ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 57 минут
”Хятадтай танилцах аялал” -ын Өвөр Монгол дахь аялал нээлтээ хийв

Хятадын Кибер орон зайн удирдлагын сүлжээний харилцааны товчооноос ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 55 минут
”AI эмчилгээ” биднээс хэр хол байна вэ

"AI+ эм  эмнэлэг" гэхээр таны санаанд юу орж ирдэг вэ?  ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 51 минут
Өвөр Монголоос сансрын нисэгч төрлөө

Өвөр Монголын анхны сансрын нисэгч Ван Же   Сансрын нисэгч Чэнь ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 46 минут
”Шэньжөү-20”-ын түүхэн цуурай!

"Шэньжөү-19" нисэгчтэй сансрын хөлөг 04-р сарын 30-ны өглөөний 04:00 цагт ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 43 минут
Хятадын гадаад дахь агуулах гадаадын хэрэглэгчдэд түргэн шуурхай үйлчилж байна

Хил дамнасан цахим худалдааны хөгжлийг дэмжих, хил дамнасан буухиа ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 40 минут
1970-2025, ”Дүнфанхун-1”-ээс ”Шэньжөү 20” хүртэл

Хятадын анхны хиймэл дагуул ”Дүнфанхун-1”-ийг амжилттай ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 34 минут
Өнөөдөр Хятадын сансар судлалын гурван том баярт үйл явдал давхацаж байна

2025 оны 4-р сарын 24-ны өдөр нь Хятадын арав дахь сансрын өдөр ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 31 минут
ӨМӨЗО-ны анхны сансрын нисгэгч Ван Же ”Шэньжөү 20”хөлгийн гишүүнээр ажллана

"Шэньжөү 20" нисэгчтэй сансрын нислэгийн хэвлэлийн бага хурал 04-р сарын ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 25 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 23 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 19 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 17 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 12 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 09 минут
Бичил хуванцар гадаад далайн ёроолоор бүхэлд нь тарсан байна

  Бичил хуванцар гадаад далайн гадаргаас эхлээд 7000 метрийн гүн дэх ...

2025 оны 05 сарын 15, 14 цаг 07 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ганцмод боомтод ажиллалаа

  Ерөнхий сайдад “Чайна Энержи” групп компанийн ТУЗ-ийн ...

2025 оны 05 сарын 15, 10 цаг 28 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани