Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Бүсээ чангалах зургаан жил эхэллээ

Бүсээ чангалах зургаан жил эхэллээ

 

Шинэ он солигдоход ганцхан сарын хугацаа үлдлээ. Салбар бүрт хийж бүтээсэн болон төлөвлөсөн ажлуудаа тайлагнан баярлан цэнгэдэг жилийн сүүлийн сар эхэллээ. Гэвч оны төгсгөл дэх статистик мэдээллүүд тийм ч таатай уур амьсгалтай биш байна. Өөрөөр хэлбэл, 2020 он улс орны эдийн засгийн хувьд эрсдэлтэй, уналттай жилүүдийн эхлэл болох нь тодорхой боллоо. Дотоодын нийт бүтээгдэхүүн, гадаад, дотоод худалдаа, өр зээлийн статистик мэдээллүүдээс харахад ирэх жилүүдэд бид бүсээ чангалахаас аргагүй байдалд хүрэх нь ойлгомжтой байна. Томоохон бондуудын өр төлбөрийг 2021 оноос төлж эхлэх гэж байхад импортын наймхан сарын хэрэгцээг хангах гадаад валютын нөөцтэй байгаа. Энэ нь өрийн хэмжээтэйгээ харьцуулахад асар бага нөөц гэдгийг эдийн засагчид хэлсээр байна. Дээрээс нь хоёр их наяд төгрөгийн алдагдалтай төсвийг баталчихаад сууж байгаа. Төсвийн орлогоо 11.7 их наяд төгрөгөөр тооцоолсон мөртлөө 13.8 их наяд төгрөгийн зардал гаргах төсвийг их хурал баталсан. Ирэх оны тавдугаар сард дуусах ОУВС-гийн "Өргөтгөсөн санхүүжилтийн хөтөлбөр”, долдугаар сард дуусах Хятадын Ардын банктай байгуулсан "Своп” гэрээ, дээрээс нь улс төрийн сонгууль гээд эдийн засгийн эрсдэлийг нэмэгдүүлэх олон үйл явдал биднийг хүлээж байна. Зөвхөн 2020 он биш эдийн засгийн ээдрээтэй нөхцөл 2025 он хүртэл үргэлжлэх төлөвтэй байна.
 
Найдвар алдсан нүүрсний экспорт
 
 
42 сая тонн нүүрс экспортлохоор тооцоолсон 2019 оны төлөвлөгөө биелэхгүй нь тодорхой болж байна. Гэтэл 2020 онд мөн 42 сая тонн нүүрс борлуулахаар төлөвлөсөн.
 
 
Эрсдэл их байгааг эдийн засгийн тооцоо судалгаануудаар хангалттай л хэлж байлаа. Гэвч бодлого тодорхойлогчид үүнийг тоогоогүй. Ганц жишээ нь нүүрсний экспорт. Ирэх онд уул уурхайгаас өнгөрсөн жилд олсноосоо 24 хувиар илүү буюу 3.2 их наяд төгрөг олно. Үүний 1.4 их наядыг 42 сая тонн нүүрс борлуулж олно гэж тооцоолсон. Гэвч өнгөрсөн сараас хумигдаж эхэлсэн нүүрсний экспортын дүн хэмжээ энэ төсөөллийг үгүй хийж орхилоо. 2019 онд экспортлох 42 сая тонн нүүрсний төлөвлөгөөг биелүүлэхэд өнгөрсөн сарын байдлаар 10 сая тонн нь дутуу байв. Тодруулбал, 2019 оны эхний арван сарын байдлаар Монгол Улс 32.4 сая тонн нүүрс экспортлоод байв. Он дуусахад ганцхан сар дутуу байгаа энэ үед төлөвлөсөн тоондоо хүрэхгүй болох нь нэгэнт тодорхой болов. Өнгөрсөн оны аравдугаар сард БНХАУ манай улсаас гурван сая тонн нүүрс авч байсан бол энэ оны аравдугаар сард 2.8 сая тонн болж буурсан нь эдийн засагчдын тооцоолж байсан эрсдэлийг бататгав.
 
Манай улс 2003 оноос эхлэн нүүрсээ экспортолж эхэлсэн байдаг. Тухайн онд бид 0.4 сая тонн нүүрс урагш нь гаргаж байсан. Үүнээс хойш зарим жилд өмнөх жилээсээ багассан үзүүлэлттэй байсан ч нүүрсний экспортын ерөнхий дүн өссөөр өнгөрсөн онд 36 сая тонн нүүрс экспортолсон юм. Сүүлийн жилүүдэд тогтмол унаж байгаа нүүрсний үнэ, ганцхан улсаас хараат экспорт гээд энэ салбарт маш их эрсдэл байсаар байтал 2019 онд өмнөх оноос бүхэл бүтэн зургаан сая тонноор ахиулсан төлөвлөгөө гаргасан нь ийнхүү бүтэлгүйтэх тийшээ хандаад байна. Тэр ч байтугай 2018 оныхоо экспортыг гүйцэх үү гэсэн асуултыг өнгөрсөн сарын уналт давхар үүсгэж орхилоо. Гэтэл 2020 онд энэ алдаагаа дахин давтаж баталсан нь яалт ч үгүй асуудал дагуулахаар болоод байгаа. Дээрээс нь БНХАУ СОР-21 гэрээнд нэгдсэнээр дэлхийн дулаарлын үйл явцад үзүүлэх нөлөөллийг бууруулах зорилгоор нүүрснийхээ хэрэгцээг хязгаарлах бодлого явуулж байна. Энэ нь Монгол Улс ийм өөдрөг төсөөллөөр нүүрсний экспортоос орлого олох арга замыг шууд хязгаарласан тодорхой шалтгаан болж байгаа юм.
 
Үндэсний хөгжлийн газраас өнгөрсөн онд гаргасан Монгол Улсын дунд хугацааны хөгжлийн хүрээ /2018-2025/ тайланд энэ зураглалыг зурсан байлаа. Монгол Улсын хувьд улс төрийн тодорхойгүй нөхцөл байдал, гадаад өрийн хүнд дарамт бүхий он жилүүд, экспортын гол нэрийн бүтээгдэхүүн нь БНХАУ-ын ганцхан зах зээлээс шууд хараат, шатахууны хувьд ОХУ-аас бүрэн хараат, орлогын эх үүсвэр болох уул уурхайн бүтээгдэхүүний үнэ ханш дэлхийн зах зээлээс шууд хамааралтай байгаа нь эдийн засгийн эмзэг байдлыг үүсгэхээр байна. Ялангуяа, дэлхийн зах зээлийн үнийн таамаглалаас харахад 2019 оноос нүүрсний үнэ тасралтгүй буурч, экспорт ч буурах төлөвтэй байгааг дурдаж байжээ. Эдийн засгийн эрсдэлтэй энэ байдал нь 2025 он хүртэл үргэлжлэхээр байгааг тайланд анхааруулсан байв.
 
 
2020 оноос эхлэх эдийн засгийн хямралд зөвхөн манай улс биш дэлхий нийтээр өртөх төлөвтэй байгааг шинжээчид хэлж байна. Үүнд хамгийн том нөлөөг БНХАУ үзүүлэх бөгөөд тус улсын эдийн засгийн өсөлт буурах төлөвтэй байгааг гадны шинжээчид дүгнэсэн байна.
 
 
Эдийн засгийн өсөлтийн хамгийн доод түвшин 2021 онд тохиож байна
 
 
Дээд доод ямар ч хувилбараар төсөөлсөн эдийн засгийн хамгийн бага өсөлт 2021 онд тохиохоор байна. Эх сурвалж: Үндэсний хөгжлийн газар.
Үндэсний хөгжлийн газраас гаргасан хөгжлийн тайланд ирээдүйн нөхцөл байдлын дээд, дунд, доод гэсэн гурван хувилбараар тооцоолдог байна. Гэвч аль ч хувилбараар нь тооцоолж үзсэн найман хувьтай байгаа энэ жилийн эдийн засгийн өсөлт 2020 онд 5-7, улмаар 2021 онд 4-5.6 болж хамгийн доод түвшиндээ очоод 2022 оноос буцаад бага зэрэг сэргэх төлвийг гаргасан байгаа юм. Энэ төлөв 2025 онд л өнөөдрийнхөд буюу найман хувийн өсөлтөд очихоор тооцоолсон байгаа нь эдийн засгийн уналтын зургаан жилийн цикл эхэлж байгааг сануулсан хэрэг байлаа. "2019 оны туршид экспортын орлогын гол хэсгийг бүрдүүлдэг нүүрсний төдийлөн буурахгүй, зөвхөн 2019 оны төгсгөлөөс буурна. Харин зэсийн баяжмалын болон алтны үнэ нэмэгдэнэ гэж төсөөлсөн. Мөн БНХАУ руу экспортлох нүүрний хэмжээ 2018 оныхоос буурахгүй, харин ч бага зэрэг нэмэгдэнэ. Махны экспорт өснө. Уул уурхайн бус салбаруудад хөдөө аж ахуй боловсруулах аж үйлдвэр барилгын салбарт мэдэгдэхүйц өсөлт гарна. 2021 оноос гадаад зээлийн үндсэн төлбөрүүд эхлэх ч улсын төсвийн хөрөнгө оруулалт буурна. Гэвч 2022 оноос Оюунтолгойн далд уурхай бүрэн хүчин чадлаараа ажиллаж, улсын төсөвт орох орлого эрс нэмэгдэнэ. Дотоодын ханган нийлүүлэгчдийн үйл ажиллагаа идэвхжиж улам тэлнэ.
 
Нүүрсний экспортын эрсдэлийг зэс, алтны экспортоор нөхнө. Мөн 2022 оноос идэвхжих Тавантолгой төсөл, 2023 онд ашиглалтад оруулахаар тооцсон газрын тосны үйлдвэр нь эдийн засгийн өсөлтөд мэдэгдэхүйц өөрчлөлт оруулна”. Энэ бол хамгийн дээд хувилбараар тооцоолсон төсөөлөл. Энэхүү хамгийн өөдрөгөөр төсөөлсөн дээд хувилбар хэрэгжлээ гэж бодоход манай улсын эдийн засгийн өсөлт 2021 онд 5.6, 2022 онд 6.4, 2023 онд 6.7, 2025 онд найман хувь болохоор байна. Өөрөөр хэлбэл, хамгийн мундаг, сайнаараа ажилласан ч хүссэн хүсээгүй уналтын цикл эхлэх аж. Хугацааг нь харин 2025 он хүртэл гэж тодорхойлжээ. Ийнхүү монголчуудын хувьд бүсээ чангалах зургаан жил эхэллээ.
 
 
Б.Солонго
Эх сурвалж: "Зууны мэдээ” сонин
Бүсээ чангалах зургаан жил эхэллээ
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
"Онтрэ"-гийн асуудал шинэ Засгийн газрыг хүлээж, төлөвлөгөөт уурхайн ажил нь саатаад байна

Оюу толгойн ашиглаагүй бөгөөд баялаг нөөцтэй хоёр шинэ талбай дээр "Онтрэ” ...

Өнөөдөр, 10:01
“Дорнод Уран” ХХК шинээр бүртгэгдэж, Мардайн ураны төслийн бэлтгэл ажил эхэллээ

  2025 оны зургадугаар сарын эхээр Монгол Улсын бүртгэлийн ...

Өнөөдөр, 09:47
Газрын тосны үнэ огцом өсжээ

 ЛОНДОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 13 /Reuters/. Израилын ...

2025 оны 06 сарын 13, 16 цаг 16 минут
Д.Трамп: Хятад улс газрын ховор элемент нийлүүлнэ

 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын ...

2025 оны 06 сарын 12, 11 цаг 45 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой“ ХК 44.8 мянган тонн эрчим хүчний нүүрс арилжлаа

 "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК энэ сарын 6-ны өдөр Монголын Хөрөнгийн ...

2025 оны 06 сарын 11, 11 цаг 37 минут
БНХАУ-д гангийн эрэлт буурч, коксжих нүүрсний үнэ 2016 оноос хойших доод түвшинд хүрлээ

 Ган арматурын үнэ сүүлийн найман жилийн доод түвшинд дөхжээ. ...

2025 оны 06 сарын 10, 09 цаг 51 минут
ОПЕК+ найман орон шийдвэрээ цуцалж магадгүй

 ОПЕК+ бүлгийн найман гишүүн орон дэлхийн газрын тосны зах зээл дээрх ...

2025 оны 06 сарын 09, 08 цаг 41 минут
Уул уурхайн тээвэрлэлтийг бүрэн зогсоож, шалгана

  Говийн бүсийн чиглэлд уул уурхайн тээвэрлэлтийг бүрэн зогсоож, ...

2025 оны 06 сарын 09, 08 цаг 38 минут
Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржээр төмрийн хүдрээс бусад арилжаа амжилтгүй хэвээр байна

 Өнгөрсөн долоо хоногт Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн арилжаа ...

2025 оны 06 сарын 04, 14 цаг 42 минут
АНУ ган, хөнгөн цагааны татварыг 50 хувьд хүргэж нэмэгдүүлжээ

 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 4 /BBC/. АНУ-ын ...

2025 оны 06 сарын 04, 13 цаг 06 минут
Баялаг дагасан парадокс ба улс төрийн хайчин дундах парламент

  Ер нь, монгол хүн бүхий л түүхийнхээ туршид хэзээ ч хөрөнгөтэй байж ...

2025 оны 06 сарын 03, 13 цаг 13 минут
Ховор элементээр “хэн” хамгийн баян бэ?

  Газрын ховор элемент. Энэ үгийг сүүлийн жилүүдэд бид маш сайн ...

2025 оны 06 сарын 03, 12 цаг 27 минут
"OPEC+"-ийн санаанд оромгүй шийдвэр

  Газрын тос олборлогч орнуудын хамтарсан бүлэг өнгөрсөн амралтын ...

2025 оны 06 сарын 03, 11 цаг 32 минут
Хармагтайн хувь зарагдах уу? Xanadu-д Bastion Mining 160 сая ам.долларын санал тавилаа

  Австралийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй Xanadu Mines компани нь ...

2025 оны 06 сарын 02, 09 цаг 35 минут
О.Алтангэрэл: "Рио тинто"-той хийж буй арбитрын маргаан ирэх есдүгээр сард эцэслэгдэнэ

  Монгол Улсын Засгийн газар "Рио тинто" хоорондын арбитрын маргаан ...

2025 оны 05 сарын 30, 11 цаг 54 минут
2025 оны 05 сарын 28, 19 цаг 35 минут
2025 оны 05 сарын 28, 12 цаг 00 минут
Гайанагийн газрын тосны төлөөх өрсөлдөөн ширүүсчээ

  Гайана улсын нутагт 1 их наяд долларын өртөг бүхий газрын тосны ...

2025 оны 05 сарын 27, 16 цаг 32 минут
“Ухаахудаг” нийтийнх, “Шангрила” тэднийх…

  Ер нь бол, түүнийг өнөөдөр огцруулж байгаа ашиг сонирхлын нэгдлүүд ...

2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 02 минут
Хашаанд тарьсан мод хатаад байвал яах вэ

  Хавар манай орны хувьд цаг агаарын хувьд хувирамтгай олон янз ...

2025 оны 05 сарын 26, 14 цаг 24 минут
Агаарын бохирдол бууруулах ажлыг дулааны улиралд үргэлжлүүлэх Дулаанбаатар аян эхлүүлнэ

  Нийслэл Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах, дэд бүтцийн ...

2025 оны 05 сарын 21, 16 цаг 04 минут
Хамтарсан Засгаа хадгалж үлдэж байж хөгжил ярина

Монголын улс төр сүүлийн өдрүүдэд ойрд байгаагүйгээрээ улайсаж байна. ...

2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 43 минут
2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 15 минут
Европын Холбоо Оросын ураны импортыг зогсоох уу?

 2024 онд Европын Холбоо Оросоос нийт 700 сая еврогийн ураны ...

2025 оны 05 сарын 20, 15 цаг 57 минут
“Rio Tinto” компани Чилийн литийн төсөлд хөрөнгө оруулна

  САНТЬЯГО, 2025 оны тавдугаар сарын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 44 минут
Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн 4 дүгээр багц ажлыг эхлүүлжээ

 Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг барихад зөвхөн Энэтхэг, Хятадын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 42 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Миний итгэл үнэмшил, үзэл санаа, тэмцлийг мөхөөж чадахгүй

 Ерөнхий сайдын хүүгийн сүйн бөгж солилцож, түүнийгээ сошиал орчинд ...

2025 оны 05 сарын 20, 10 цаг 15 минут
Хятад, Монголын Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шавыг тавилаа

Хятад, Монголын эрчим хүчний хамтын ажиллагааны чухал суваг болох Хятад, ...

2025 оны 05 сарын 19, 00 цаг 02 минут
Гадаадын сэтгүүлчдийг гайхшируулсан Или орчин үеийн ухаалаг эрүүл мэндийн төв

"Хятадтай танилцах аялал" олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны төслийн ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 57 минут
”Хятадтай танилцах аялал” -ын Өвөр Монгол дахь аялал нээлтээ хийв

Хятадын Кибер орон зайн удирдлагын сүлжээний харилцааны товчооноос ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 55 минут
”AI эмчилгээ” биднээс хэр хол байна вэ

"AI+ эм  эмнэлэг" гэхээр таны санаанд юу орж ирдэг вэ?  ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 51 минут
Өвөр Монголоос сансрын нисэгч төрлөө

Өвөр Монголын анхны сансрын нисэгч Ван Же   Сансрын нисэгч Чэнь ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 46 минут
”Шэньжөү-20”-ын түүхэн цуурай!

"Шэньжөү-19" нисэгчтэй сансрын хөлөг 04-р сарын 30-ны өглөөний 04:00 цагт ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 43 минут
Хятадын гадаад дахь агуулах гадаадын хэрэглэгчдэд түргэн шуурхай үйлчилж байна

Хил дамнасан цахим худалдааны хөгжлийг дэмжих, хил дамнасан буухиа ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 40 минут
1970-2025, ”Дүнфанхун-1”-ээс ”Шэньжөү 20” хүртэл

Хятадын анхны хиймэл дагуул ”Дүнфанхун-1”-ийг амжилттай ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 34 минут
Өнөөдөр Хятадын сансар судлалын гурван том баярт үйл явдал давхацаж байна

2025 оны 4-р сарын 24-ны өдөр нь Хятадын арав дахь сансрын өдөр ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 31 минут
ӨМӨЗО-ны анхны сансрын нисгэгч Ван Же ”Шэньжөү 20”хөлгийн гишүүнээр ажллана

"Шэньжөү 20" нисэгчтэй сансрын нислэгийн хэвлэлийн бага хурал 04-р сарын ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 25 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 23 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 19 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 17 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 12 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 09 минут
Бичил хуванцар гадаад далайн ёроолоор бүхэлд нь тарсан байна

  Бичил хуванцар гадаад далайн гадаргаас эхлээд 7000 метрийн гүн дэх ...

2025 оны 05 сарын 15, 14 цаг 07 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ганцмод боомтод ажиллалаа

  Ерөнхий сайдад “Чайна Энержи” групп компанийн ТУЗ-ийн ...

2025 оны 05 сарын 15, 10 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 14, 12 цаг 03 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани