Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Боловсруулах үйлдвэрүүдээ дэмжих нь хөгжлийн чухал тулгуур юм

Боловсруулах үйлдвэрүүдээ дэмжих нь хөгжлийн чухал тулгуур юм
Уул уурхайн салбарын 100 жилийн ойд зориулсан “Mongolian mining week 2022” уул уурхайн долоо хоногийн хүрээнд “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол, практикийн хуралдаан өчигдөр боллоо. Үүсмэл орд гэж олборлолт, боловсруулалт, баяжуулалтын явцад ялгагдсан ашигт малтмалын тодорхой агуулга бүхий дахин боловсруулахад эдийн засгийн үр ашиг гаргаж болохуйц хүдэр, ашигт малтмалын овоолгыг нэрлэдэг гэж Ашигт малтмалын тухай хуулийн 4.1.27-д заажээ. Тодруулбал, ашигт малтмалын овоолгыг баялаг болгон хувирган дэлхийн зах зээлд нийлүүлдэг боловсруулах үйлдвэрийн төлөөллүүд нэг дор цуглаж, алдаа оноо болоод ирээдүйгээ хэлэлцсэн юм.

 

Олборлолтоос боловсруулалт руу шилжихийн үр ашгийн тухайд...

 

Манай улсын экспортод гаргаж буй түүхий эдийн ердөө 1.1 хувийг боловсруулсан бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Үүний 83 хувийг “Ачит-Ихт” компанийн боловсруулсан түүхий эд дангаараа эзэлж байна. Тухайлбал, манай улсад боловсруулсан зэс үйлдвэрлэж экспортолдог хоёр компани байдаг. Үүний нэг нь “Эрдмин” компани юм. “Эрдмин” ХХК 1997 оноос эхлэн катодын цэвэр зэс, 2005 оноос эхлэн зэс утас, 2007 оноос эхлэн цахилгааны зэс утас үйлдвэрлэж эхэлжээ. Тус компани жилдээ 2500 тонн зэс үйлдвэрлэдэг.

Харин Лондонгийн металлын биржийн гишүүн, зэс боловсруулах үйлдвэрлэлээр Монголдоо тэргүүлдэг  “Ачит-Ихт” компани  жилдээ 10 мянган тонн зэс үйлдвэрлэдэг. “Ачит-Ихт” компани нь 2006 оноос “Эрдэнэт” үйлдвэрийн хөвүүлэн баяжуулах технологид  тохирохгүй, балансаас хасагдсан, ядуу агуулгатай хүдрийн холимог овоолгыг гадаадын болон үндэсний томоохон компаниудтай хамтран судалгаа, туршилт хийсний үр дүнд 2014 онд үйлдвэрээ ашиглалтад оруулж байжээ. Үүнээс хойш найман жилийн туршид тус компани орчин үеийн дэвшилтэт, технологийг ашиглан ядуу агуулгатай, хүдрийн холимог овоолгыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, Лондоны металлын биржийн “А” зэрэглэлийн 99.999 хувийн цэвэршилтэй катодын зэсийг үйлдвэрлэн экспортолж байна.

Хурлын үеэр боловсруулах үйлдвэрийн компанийн тоо цөөн байгаад юу нөлөөлж байгаа талаар Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төвийн Удирдах зөвлөлийн дарга П.Цагаан танилцуулсан юм. Тэрбээр  “Манай улсын экспортын 40 орчим хувийг зэс эзэлж байгаа ч боловсруулсан зэсийн экспортын эзлэх хувь маш бага байна. Тухайлбал, 2017 онд 15 мянган тонн тунгаамал зэс үйлдвэрлэж байсан бол 2022 онд 9800 тонныг үйлдвэрлэж байна. Нийт зэсийн экспортоор Монгол Улс дэлхийд топ 20-д багтдаг боловч боловсруулсан зэсийн экспортоор энэ жагсаалтад багтдаггүй. Гэтэл боловсруулах үйлдвэрийн тоо нэмэгдсэнээр нэмүү өртөг бий болж, экспортын төрөл зүйл нэмэгдэж, зах зээл өргөждөг. Мөн хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байр нэмэгдэхийн сацуу хүний нөөцийн чадвар сайжирдаг. Боловсруулах үйлдвэрийн ажилчид хаана ч ажиллах хэмжээний хөрвөх чадвар эзэмшсэн байдаг тухай судалгаа гарсан байдаг.  Олборлолтоос боловсруулалт руу шилжье гэж Засгийн газар шийдвэр гаргасан нь сайн. Гэхдээ боловсруулах үйлдвэрээ цогцоор нь  хөгжүүлэхийн тулд зургаан асуудалд анхаарах хэрэгтэй. Нэгдүгээрт, төгрөгийн ханш, инфляцийн түвшинг тогтвортой байлгах хэрэгтэй. Хоёрдугаарт, эрх зүйн орчны тогтвортой байдал чухал.  Учир нь Ашигт малтмалын тухай хуульд 2006 оноос хойш 300 гаруй өөрчлөлт орсон байна. Мэдээллийн технологи хөгжсөн үед ийм олон өөрчлөлт хийх  сөрөг нөлөө ихтэй. Гуравдугаарт, инновацын бодлого хэрэгтэй. Дөрөвдүгээрт, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр дамжуулж өрсөлдөх чадварыг  сайжруулъя. Тавдугаарт, татварын орчинг өөрчлөх хэрэгтэй. Боловсруулах үйлдвэрүүд тоног төхөөрөмжөө импортоор оруулж ирэхэд нь  оноох татвараа бууруулахгүй бол өрсөлдөх чадварт сөргөөр нөлөөлнө.Зургадугаарт, АМНАТ-ыг боловсруулсан компаниуд нь давхар төлөх асуудал үүссэнийг цэгцлэх шаардлагатай.Энэ нь боловсруулах үйлдвэр хөгжихөд саад болж байгаа чухал хүчин зүйл юм. Олборлох салбараас орж ирж байгаа мөнгийг Засгийн газар эрчим хүч, хүний нөөцөд зарцуулах чиглэлд дорвитой бодлого хэрэгжүүлэх хэрэгтэй байна. Эдгээрийг хэрэгжүүлж чадвал хөгжих боломж бүрэн байна” гэсэн юм.

 

Тусгай зөвшөөрлийн хугацааг ТЭЗҮ-н хугацаатай ижил болгоё

 

Ашигт малтмалын тухай хуульд 2016 онд үүсмэл ордын холбогдолтой зохицуулалтууд шинээр орсноор эрх зүйн орчны үндэс бүрдсэн байдаг. Энэ нэмэлт өөрчлөлтөөр  Үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрөл олгохтой холбогдсон үйл ажиллагааны журам, Үүсмэл орд ашиглах үйл ажиллагаанд тавигдах шаардлага, үйл ажиллагаа эрхлэх журмыг баталж, 61 дүгээр тогтоол гарч байв. Үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрлийг гурван жилийн хугацаатайгаар олгохоор хуулинд тусгасан байдаг.Гэвч Ашигт малтмалын тухай хуульд өөрчлөлт орсноос хойш зургаан жилийн хугацаанд үүсмэл орд ашиглах ганцхан тусгай зөвшөөрлийг олгосон нь “Ачит-Ихт” компани юм.

Хууль эрх зүйн орчинг хэрхэн өөрчилвөл зохистой талаар Ашигт малтмал, газрын тосны газрын дарга Л.Баярмандал “ААН-үүд ядуу хүдэр, бага агуулгатай борт, баяжуулалтын хаягдал зэргийг хөрсний овоолго дор булшлах байдлаар үүсмэл орд үүсэх боломжийг үгүйсгэж байгааг таслан зогсоох хэрэгтэй. Мөн үүсмэл ордыг ашиглах тусгай зөвшөөрлийг гурван жилээр олгож, сунгагдах байдлаар зохицуулсан байгааг ТЭЗҮ-ийн хугацаатай уялдуулан олгодог эрх зүйн орчин бий болгох шаардлагатай байна” гэсэн юм.

 

Экспортолсон катодын зэсийн 80 хувийг “Ачит-Ихт” компани үйлдвэрлэжээ

 

“Ачит-Ихт” компани үүсмэл ордыг ашиглах туршилт судалгаагаа геологийн судалгаа, металлургийн туршилт, судалгаа, практик туршилт гэсэн гурван үе шаттайгаар хийжээ. Энэ талаар “Ачит-Ихт” ХХК-ийн Катодын зэсийн үйлдвэрийн Судалгаа, шинжилгээ, хяналтын албаны дарга П.Очирбат “Манай компани уусгалт-металлургийн хүндэвтэр нөхцөлтэй гэж тооцогдох зэсийн үүсмэл ордыг туршилт судалгаанд тулгуурлан, шинэлэг техник технологи арга аргачлалыг нэвтрүүлэн амжилттай ажиллаж байна. Үүсмэл ордыг ашиглах туршлага хуримтлуулж энэ чиглэлийн үйл ажиллагаагаар Монгол Улсын уул уурхайн хөгжилд үнэтэй хувь нэмэр оруулж чадахуйц инженер техникийн баг хамт олны нэг болж чадлаа. Судалгааны үр дүнд тулгуурлан энэ онд үүсмэл ордын ашиглалтын нөөцийг нэмэгдүүлэх ТЭЗҮ-ийн тодотголоо батлуулахаар ажиллаж байна. Монгол Улсын зэсийн ордууд порфирийн үүсэл гаралтай ба тэдгээрээс бий болсон үүсмэл ордуудыг уусгалтын аргаар боловсруулж, эдийн засгийн эргэлтэд оруулах боломж байна” гэв.

“Ачит-Ихт” компани боловсруулах үйлдвэрлэлээр 2021 оны байдлаар ДНБ-ий 0.6 хувийг бүрдүүлж, улс орны эдийн засагт бодитой хувь нэмрээ оруулжээ.  Мөн “Ачит-Ихт” компани нь 2021 оны байдлаар Монгол Улсын экспортолсон катодын зэсийн 80 хувийг үйлдвэрлэсэн байна. Тиймдээ тус компани  “Олборлолтоос боловсруулалтад, боловсруулалтаас бүтээгдэхүүнд” уриан дор нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхийн төлөө ажилладаг байна. Үүнээс гадна “Ачит-Ихт” компани тэсэлгээ хийх боломж, цооногийн судалгаа, био уусгалтын судалгаа зэргийг эрчимтэй хийж, үйлдвэрлэлийн нөөцөө 20 хувиар нэмэгдүүлэх ойрын зорилт тавьжээ.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 22. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 183 (6915)

Боловсруулах үйлдвэрүүдээ дэмжих нь хөгжлийн чухал тулгуур юм
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо боллоо

Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо 09-р сарын 17-ны өдөр Гуансийн Жуан үндэстний ...

Өчигдөр, 16:32
Хятад улс хоёр чухал металлын экспортыг зогсоожээ

  БЭЭЖИН. /CNN/. Хятад улс үндэсний аюулгүй байдлын эрх ашгийн ...

Өчигдөр, 15:09
Өчигдөр, 10:19
2023 оны 09 сарын 21, 18 цаг 23 минут
Тариалан аялал жуулчлалыг уялдуулан нутаг усаа хөгжүүлж байна

Хятадын Гуанси мужид болж байгаа Хятад-АСЕАН-ы экспод оролцож байгаа ...

2023 оны 09 сарын 21, 17 цаг 27 минут
2023 оны 09 сарын 21, 15 цаг 44 минут
2023 оны 09 сарын 21, 15 цаг 42 минут
Монгол Улсын гурилыг Эрээн боомтоор анх удаа оруулж ирэв

Монгол Улсын буудайн гурил дүүрэн ачсан ачааны машин 09-р сарын 15-ны өдөр ...

2023 оны 09 сарын 21, 11 цаг 48 минут
2023 оны 09 сарын 21, 05 цаг 03 минут
2023 оны 09 сарын 21, 05 цаг 00 минут
2023 оны 09 сарын 21, 04 цаг 32 минут
УУХҮЯ, АМГТГ, ҮГА мэдээллийн нэгдсэн системтэй болно

  Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн үзэл баримтлал “Алсын ...

2023 оны 09 сарын 21, 04 цаг 30 минут
УУХҮЯ, АМГТГ, ҮГА мэдээллийн нэгдсэн системтэй болно

  Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн үзэл баримтлал “Алсын ...

2023 оны 09 сарын 20, 06 цаг 25 минут
“Brent” маркийн газрын тосны үнэ 95 ам.доллароос давжээ

  ЛОНДОН. /Reuters/. Лондоны “ICE Futures” биржийн даваа ...

2023 оны 09 сарын 20, 06 цаг 03 минут
Танилц: "Эрдэнэс Монгол" ТУЗ-ийн баг

  “Зууны мэдээ” сонин төрийн өмчит компанийн ТУЗ-ийн ...

2023 оны 09 сарын 18, 11 цаг 42 минут
Газрын тосны зах зэл дээр хомстол үүсэж болзошгүй

  2023 оны сүүлийн улиралд дэлхийн газрын тосны зах зээл дээр сүүлийн ...

2023 оны 09 сарын 15, 07 цаг 27 минут
Газрын тосны зах зэл дээр хомстол үүсэж болзошгүй

  2023 оны сүүлийн улиралд дэлхийн газрын тосны зах зээл дээр сүүлийн ...

2023 оны 09 сарын 15, 01 цаг 42 минут
Газрын тосны зах зэл дээр хомстол үүсэж болзошгүй

  2023 оны сүүлийн улиралд дэлхийн газрын тосны зах зээл дээр сүүлийн ...

2023 оны 09 сарын 15, 01 цаг 42 минут
2023 оны 09 сарын 15, 01 цаг 26 минут
Хятад, Монголын IV экспо нээлтээ хийлээ

"Нээлттэй шинэ тогтолцоог хамтран байгуулж, хөгжлийн шинэ боломжийг ...

2023 оны 09 сарын 14, 17 цаг 47 минут
Өвөр Монгол-Төв Азийн таван орны эдийн засаг, худалдааны хамтын ажиллагааны форум

Өвөр Монгол-Төв Азийн таван орны эдийн засаг, худалдааны хамтын ...

2023 оны 09 сарын 14, 17 цаг 07 минут
УУХҮЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргаар С.Магнайсүрэнг томиллоо

  Өнөөдрийн Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар Барилга хот ...

2023 оны 09 сарын 14, 13 цаг 07 минут
Шог зураач А.Бат-Эрдэнэ экспог чимж байна

Монгол Улсын соёлын гавьяат зүтгэлтэн, шог зураач Адъяагийн Бат-Эрдэнэ ...

2023 оны 09 сарын 14, 11 цаг 54 минут
УУХҮЯ-ны Төрийн нарийн бичгийн даргаар С.Магнайсүрэнг томиллоо

  Өнөөдрийн Засгийн газрын ээлжит хуралдаанаар Барилга хот ...

2023 оны 09 сарын 14, 06 цаг 10 минут
“Brent” газрын тосны үнэ 92 доллар давж өсжээ

  ЛОНДОН. /Bloomberg/. “Brent” газрын тосны үнэ 2022 оны ...

2023 оны 09 сарын 14, 06 цаг 08 минут
“Brent” газрын тосны үнэ 92 доллар давж өсжээ

  ЛОНДОН. /Bloomberg/. “Brent” газрын тосны үнэ 2022 оны ...

2023 оны 09 сарын 14, 03 цаг 55 минут
“Brent” газрын тосны үнэ 92 доллар давж өсжээ

  ЛОНДОН. /Bloomberg/. “Brent” газрын тосны үнэ 2022 оны ...

2023 оны 09 сарын 14, 03 цаг 52 минут
Хятадын уламжлалт анагаах ухаан (Монгол анагаах ухаан)-ы аж үйлдвэрийн үзэсгэлэн болж байна

Хятад-Монголын IV экспогийн эдийн засаг, худалдааны үйл ажиллагааны чухал ...

2023 оны 09 сарын 13, 17 цаг 47 минут
Газрын тосны зах зэл дээр хомстол үүсэж болзошгүй

      2023 оны сүүлийн улиралд дэлхийн газрын тосны зах ...

2023 оны 09 сарын 13, 11 цаг 03 минут
Ашигт малтмал хууль бусаар олборлох 13 гэмт хэргийг илрүүллээ

  Экологийн цагдаагийн албанаас уул уурхай, ашигт малтмал хууль ...

2023 оны 09 сарын 12, 17 цаг 04 минут
”Гурван умард” төсөл

Энэ бол Хятадын экологийн соёл иргэншлийн бүтээн байгуулалтын чухал ...

2023 оны 09 сарын 12, 10 цаг 45 минут
Ховдын “Халзан Бүрэгтэй”-д хэрэгжсэн хууль Сүхбаатарын “Эрээн толгой”-д үйлчлэх үү?!

-Ураны Х лицензээ нүүрсний А болгосон “Монгол Ураниум ...

2023 оны 09 сарын 08, 15 цаг 18 минут
2023 оны 09 сарын 08, 10 цаг 19 минут
Ховдын “Халзан Бүрэгтэй”-д хэрэгжсэн хууль Сүхбаатарын “Эрээн толгой”-д үйлчлэх үү?!

-Ураны Х лицензээ нүүрсний А болгосон “Монгол Ураниум ...

2023 оны 09 сарын 08, 09 цаг 37 минут
2023 оны 09 сарын 08, 09 цаг 35 минут
2023 оны 09 сарын 08, 05 цаг 30 минут
2023 оны 09 сарын 08, 05 цаг 30 минут
Халзан бүргэтэйн ордын үйл ажиллагааг зогсоов

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ  есдүгээр сарын 3-5-ны хооронд ...

2023 оны 09 сарын 07, 10 цаг 40 минут
Brent маркийн газрын тосны үнэ өсөв

  АНУ-ын “ICE” бирж дээр Brent маркийн газрын тосны ...

2023 оны 09 сарын 06, 10 цаг 57 минут
Ураны Х лицензээ нүүрсний А болгосон “Монгол Ураниум Ресурс”-ийн “илбэ”-2

  Х.Бүрэн-Эрдэнийн өмчлөлд байдаг “Монгол Ураниум ...

2023 оны 09 сарын 06, 10 цаг 51 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Халзан бүргэдэйн ордыг ашиглах эсэхийг иргэдийн саналаар шийднэ

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Ховд аймгийн иргэдтэй ...

2023 оны 09 сарын 06, 10 цаг 48 минут
Ураны Х лицензээ нүүрсний А болгосон “Монгол Ураниум Ресурс”-ийн “илбэ”-2

      Х.Бүрэн-Эрдэнийн өмчлөлд байдаг "Монгол Ураниум ...

2023 оны 09 сарын 06, 09 цаг 29 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Халзан бүргэдэйн ордыг ашиглах эсэхийг иргэдийн саналаар шийднэ

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Ховд аймгийн иргэдтэй ...

2023 оны 09 сарын 04, 20 цаг 53 минут
Япон, Их Британи улсууд Африкт ашигт малтмал олборлоход хөрөнгө оруулна

  ТОКИО. /Nikkei/. Япон, Их Британийн эрх баригчид Африкийн ашигт ...

2023 оны 09 сарын 04, 19 цаг 00 минут
УИХ-ЫН ГИШҮҮН Ч.УНДРАМ - ХҮРЭН ШАНДЫН УУРХАЙН ЭЗЭН Ч.ЧИНБАТЫН ЭРХ ОХИН

  УИХ-ын гишүүн Ч.Ундрамын аав Ч.Чинбат “Өсөх зоос”, ...

2023 оны 09 сарын 04, 15 цаг 06 минут
Ураны Х лицензээ нүүрсний А болгосон “Монгол Ураниум Ресурс”-ийн “илбэ”-1

  Сүхбаатар аймгийн Эрдэнэцагаан сумын нутаг дахь Эрээн толгойн ...

2023 оны 09 сарын 04, 14 цаг 34 минут
Ногоон өнгө өндөр чанартай хөгжлийн хөдөлгөгч хүч

Зуны дунд сард оршин буй бүхий л амьтай бүхэн цэцэглэн дэлгэрч, өнгө засан ...

2023 оны 09 сарын 04, 12 цаг 33 минут
Баян Баргын бахархалт наадам

Хөлөнбуйрын Баргын тал, баялаг соёлтой малчин ард гэж интернэтээс л харж ...

2023 оны 09 сарын 04, 11 цаг 59 минут
Ураны Х лицензээ нүүрсний А болгосон “Монгол Ураниум Ресурс”-ийн “илбэ”-1

  Сүхбаатар аймгийн Эрдэнэцагаан сумын нутаг дахь Эрээн толгойн ...

2023 оны 09 сарын 04, 09 цаг 56 минут
Эргүнэ голын эрэгт “ЭВ НЭГДЭЛ”-ийн мөнхийн цэцэг дэлгэрнэ

Цээж цэлмээх цэнгэг агаарт зүйлийн цэцэгс дэлгэрч, цэл ногоон талын өрцөнд ...

2023 оны 09 сарын 01, 18 цаг 01 минут

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани