Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Боловсруулах үйлдвэрүүдээ дэмжих нь хөгжлийн чухал тулгуур юм

Боловсруулах үйлдвэрүүдээ дэмжих нь хөгжлийн чухал тулгуур юм
Уул уурхайн салбарын 100 жилийн ойд зориулсан “Mongolian mining week 2022” уул уурхайн долоо хоногийн хүрээнд “Үүсмэл ордын ашиглалт” онол, практикийн хуралдаан өчигдөр боллоо. Үүсмэл орд гэж олборлолт, боловсруулалт, баяжуулалтын явцад ялгагдсан ашигт малтмалын тодорхой агуулга бүхий дахин боловсруулахад эдийн засгийн үр ашиг гаргаж болохуйц хүдэр, ашигт малтмалын овоолгыг нэрлэдэг гэж Ашигт малтмалын тухай хуулийн 4.1.27-д заажээ. Тодруулбал, ашигт малтмалын овоолгыг баялаг болгон хувирган дэлхийн зах зээлд нийлүүлдэг боловсруулах үйлдвэрийн төлөөллүүд нэг дор цуглаж, алдаа оноо болоод ирээдүйгээ хэлэлцсэн юм.

 

Олборлолтоос боловсруулалт руу шилжихийн үр ашгийн тухайд...

 

Манай улсын экспортод гаргаж буй түүхий эдийн ердөө 1.1 хувийг боловсруулсан бүтээгдэхүүн эзэлдэг. Үүний 83 хувийг “Ачит-Ихт” компанийн боловсруулсан түүхий эд дангаараа эзэлж байна. Тухайлбал, манай улсад боловсруулсан зэс үйлдвэрлэж экспортолдог хоёр компани байдаг. Үүний нэг нь “Эрдмин” компани юм. “Эрдмин” ХХК 1997 оноос эхлэн катодын цэвэр зэс, 2005 оноос эхлэн зэс утас, 2007 оноос эхлэн цахилгааны зэс утас үйлдвэрлэж эхэлжээ. Тус компани жилдээ 2500 тонн зэс үйлдвэрлэдэг.

Харин Лондонгийн металлын биржийн гишүүн, зэс боловсруулах үйлдвэрлэлээр Монголдоо тэргүүлдэг  “Ачит-Ихт” компани  жилдээ 10 мянган тонн зэс үйлдвэрлэдэг. “Ачит-Ихт” компани нь 2006 оноос “Эрдэнэт” үйлдвэрийн хөвүүлэн баяжуулах технологид  тохирохгүй, балансаас хасагдсан, ядуу агуулгатай хүдрийн холимог овоолгыг гадаадын болон үндэсний томоохон компаниудтай хамтран судалгаа, туршилт хийсний үр дүнд 2014 онд үйлдвэрээ ашиглалтад оруулж байжээ. Үүнээс хойш найман жилийн туршид тус компани орчин үеийн дэвшилтэт, технологийг ашиглан ядуу агуулгатай, хүдрийн холимог овоолгыг эдийн засгийн эргэлтэд оруулж, Лондоны металлын биржийн “А” зэрэглэлийн 99.999 хувийн цэвэршилтэй катодын зэсийг үйлдвэрлэн экспортолж байна.

Хурлын үеэр боловсруулах үйлдвэрийн компанийн тоо цөөн байгаад юу нөлөөлж байгаа талаар Эдийн засгийн бодлого, өрсөлдөх чадварын судалгааны төвийн Удирдах зөвлөлийн дарга П.Цагаан танилцуулсан юм. Тэрбээр  “Манай улсын экспортын 40 орчим хувийг зэс эзэлж байгаа ч боловсруулсан зэсийн экспортын эзлэх хувь маш бага байна. Тухайлбал, 2017 онд 15 мянган тонн тунгаамал зэс үйлдвэрлэж байсан бол 2022 онд 9800 тонныг үйлдвэрлэж байна. Нийт зэсийн экспортоор Монгол Улс дэлхийд топ 20-д багтдаг боловч боловсруулсан зэсийн экспортоор энэ жагсаалтад багтдаггүй. Гэтэл боловсруулах үйлдвэрийн тоо нэмэгдсэнээр нэмүү өртөг бий болж, экспортын төрөл зүйл нэмэгдэж, зах зээл өргөждөг. Мөн хөдөлмөр эрхлэлт, ажлын байр нэмэгдэхийн сацуу хүний нөөцийн чадвар сайжирдаг. Боловсруулах үйлдвэрийн ажилчид хаана ч ажиллах хэмжээний хөрвөх чадвар эзэмшсэн байдаг тухай судалгаа гарсан байдаг.  Олборлолтоос боловсруулалт руу шилжье гэж Засгийн газар шийдвэр гаргасан нь сайн. Гэхдээ боловсруулах үйлдвэрээ цогцоор нь  хөгжүүлэхийн тулд зургаан асуудалд анхаарах хэрэгтэй. Нэгдүгээрт, төгрөгийн ханш, инфляцийн түвшинг тогтвортой байлгах хэрэгтэй. Хоёрдугаарт, эрх зүйн орчны тогтвортой байдал чухал.  Учир нь Ашигт малтмалын тухай хуульд 2006 оноос хойш 300 гаруй өөрчлөлт орсон байна. Мэдээллийн технологи хөгжсөн үед ийм олон өөрчлөлт хийх  сөрөг нөлөө ихтэй. Гуравдугаарт, инновацын бодлого хэрэгтэй. Дөрөвдүгээрт, төр, хувийн хэвшлийн түншлэлээр дамжуулж өрсөлдөх чадварыг  сайжруулъя. Тавдугаарт, татварын орчинг өөрчлөх хэрэгтэй. Боловсруулах үйлдвэрүүд тоног төхөөрөмжөө импортоор оруулж ирэхэд нь  оноох татвараа бууруулахгүй бол өрсөлдөх чадварт сөргөөр нөлөөлнө.Зургадугаарт, АМНАТ-ыг боловсруулсан компаниуд нь давхар төлөх асуудал үүссэнийг цэгцлэх шаардлагатай.Энэ нь боловсруулах үйлдвэр хөгжихөд саад болж байгаа чухал хүчин зүйл юм. Олборлох салбараас орж ирж байгаа мөнгийг Засгийн газар эрчим хүч, хүний нөөцөд зарцуулах чиглэлд дорвитой бодлого хэрэгжүүлэх хэрэгтэй байна. Эдгээрийг хэрэгжүүлж чадвал хөгжих боломж бүрэн байна” гэсэн юм.

 

Тусгай зөвшөөрлийн хугацааг ТЭЗҮ-н хугацаатай ижил болгоё

 

Ашигт малтмалын тухай хуульд 2016 онд үүсмэл ордын холбогдолтой зохицуулалтууд шинээр орсноор эрх зүйн орчны үндэс бүрдсэн байдаг. Энэ нэмэлт өөрчлөлтөөр  Үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрөл олгохтой холбогдсон үйл ажиллагааны журам, Үүсмэл орд ашиглах үйл ажиллагаанд тавигдах шаардлага, үйл ажиллагаа эрхлэх журмыг баталж, 61 дүгээр тогтоол гарч байв. Үүсмэл орд ашиглах тусгай зөвшөөрлийг гурван жилийн хугацаатайгаар олгохоор хуулинд тусгасан байдаг.Гэвч Ашигт малтмалын тухай хуульд өөрчлөлт орсноос хойш зургаан жилийн хугацаанд үүсмэл орд ашиглах ганцхан тусгай зөвшөөрлийг олгосон нь “Ачит-Ихт” компани юм.

Хууль эрх зүйн орчинг хэрхэн өөрчилвөл зохистой талаар Ашигт малтмал, газрын тосны газрын дарга Л.Баярмандал “ААН-үүд ядуу хүдэр, бага агуулгатай борт, баяжуулалтын хаягдал зэргийг хөрсний овоолго дор булшлах байдлаар үүсмэл орд үүсэх боломжийг үгүйсгэж байгааг таслан зогсоох хэрэгтэй. Мөн үүсмэл ордыг ашиглах тусгай зөвшөөрлийг гурван жилээр олгож, сунгагдах байдлаар зохицуулсан байгааг ТЭЗҮ-ийн хугацаатай уялдуулан олгодог эрх зүйн орчин бий болгох шаардлагатай байна” гэсэн юм.

 

Экспортолсон катодын зэсийн 80 хувийг “Ачит-Ихт” компани үйлдвэрлэжээ

 

“Ачит-Ихт” компани үүсмэл ордыг ашиглах туршилт судалгаагаа геологийн судалгаа, металлургийн туршилт, судалгаа, практик туршилт гэсэн гурван үе шаттайгаар хийжээ. Энэ талаар “Ачит-Ихт” ХХК-ийн Катодын зэсийн үйлдвэрийн Судалгаа, шинжилгээ, хяналтын албаны дарга П.Очирбат “Манай компани уусгалт-металлургийн хүндэвтэр нөхцөлтэй гэж тооцогдох зэсийн үүсмэл ордыг туршилт судалгаанд тулгуурлан, шинэлэг техник технологи арга аргачлалыг нэвтрүүлэн амжилттай ажиллаж байна. Үүсмэл ордыг ашиглах туршлага хуримтлуулж энэ чиглэлийн үйл ажиллагаагаар Монгол Улсын уул уурхайн хөгжилд үнэтэй хувь нэмэр оруулж чадахуйц инженер техникийн баг хамт олны нэг болж чадлаа. Судалгааны үр дүнд тулгуурлан энэ онд үүсмэл ордын ашиглалтын нөөцийг нэмэгдүүлэх ТЭЗҮ-ийн тодотголоо батлуулахаар ажиллаж байна. Монгол Улсын зэсийн ордууд порфирийн үүсэл гаралтай ба тэдгээрээс бий болсон үүсмэл ордуудыг уусгалтын аргаар боловсруулж, эдийн засгийн эргэлтэд оруулах боломж байна” гэв.

“Ачит-Ихт” компани боловсруулах үйлдвэрлэлээр 2021 оны байдлаар ДНБ-ий 0.6 хувийг бүрдүүлж, улс орны эдийн засагт бодитой хувь нэмрээ оруулжээ.  Мөн “Ачит-Ихт” компани нь 2021 оны байдлаар Монгол Улсын экспортолсон катодын зэсийн 80 хувийг үйлдвэрлэсэн байна. Тиймдээ тус компани  “Олборлолтоос боловсруулалтад, боловсруулалтаас бүтээгдэхүүнд” уриан дор нэмүү өртөг шингэсэн эцсийн бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхийн төлөө ажилладаг байна. Үүнээс гадна “Ачит-Ихт” компани тэсэлгээ хийх боломж, цооногийн судалгаа, био уусгалтын судалгаа зэргийг эрчимтэй хийж, үйлдвэрлэлийн нөөцөө 20 хувиар нэмэгдүүлэх ойрын зорилт тавьжээ.

Эх сурвалж: “Зууны мэдээ” сонин

2022 ОНЫ ЕСДҮГЭЭР САРЫН 22. ПҮРЭВ ГАРАГ. № 183 (6915)

Боловсруулах үйлдвэрүүдээ дэмжих нь хөгжлийн чухал тулгуур юм
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Н.Учрал: “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн овоолгыг ашиглах компанийг сонгон шалгаруулж байхаар боллоо

  Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаан дуусав. Хуралдаанаар 24 асуудал ...

Өчигдөр, 15:59
Өчигдөр, 15:38
Хятадын 145, Оросын 4 компани Монголд уул уурхайн лиценз эзэмшдэг

 Яг өнөөдрийн байдлаар манай улсын газар нутгийн 6 618 504 га талбайд ...

Өчигдөр, 15:33
Өчигдөр, 09:52
2025 оны 05 сарын 02, 15 цаг 14 минут
Зэс хайлуулах үйлдвэрийг барих хөрөнгө оруулагч олдох уу?

 Хамтарсан Засгийн газар уулын баяжуулах "Эрдэнэт” үйлдвэрийг ...

2025 оны 05 сарын 02, 08 цаг 25 минут
Монголын ашигт малтмалын хамгийн олон лицензийг хэн хэн эзэмшдэг вэ?

 Ашигт малтмалын хамгийн олон, тус бүр 10-аас дээш лицензийг эзэмшдэг ...

2025 оны 05 сарын 02, 07 цаг 42 минут
АНУ, Украин ашигт малтмалын гэрээ байгуулжээ

  КИЕВ/ВАШИНГТОН, 2025 оны тавдугаар сарын 1 /CNN/. АНУ, ...

2025 оны 05 сарын 01, 16 цаг 55 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Эгийн голын УЦС-ын төслийн талбайд ажиллаж байна

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Булган аймгийн Хутаг-Өндөр сумын Хантай ...

2025 оны 05 сарын 01, 14 цаг 52 минут
Газрын ховор элементийн экспортоор Австрали улс Хятадыг орлож чадах уу?

 БЭЭЖИН, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 28 /BBC/. Австралид ...

2025 оны 04 сарын 29, 11 цаг 22 минут
2025 оны 04 сарын 29, 11 цаг 12 минут
2025 оны 04 сарын 28, 09 цаг 56 минут
Орд эзэмшигч үндэсний томоохон компаниуд ЗГ-тай ХЭЛЭЛЦЭЭГЭЭ ЭХЛҮҮЛЛЭЭ

 Монгол Улсын хэмжээнд стратегийн 16 ордын ес нь хувийн мэдэлд байгаа ...

2025 оны 04 сарын 28, 09 цаг 34 минут
Л.Оюун-Эрдэнийн хэлсэн үгийн “орчуулга” ба ордын “эзэд”-ийн хариу улс төр

  Өнгөрсөн оны сүүлчээс эхэлсэн улс төрийн халуурлын бэтэг хагарах ...

2025 оны 04 сарын 28, 09 цаг 17 минут
2025 оны 04 сарын 26, 13 цаг 27 минут
Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн салбар төмөр замын бүтээн байгуулалт эхэллээ

Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн салбар төмөр замын бүтээн байгуулалт ...

2025 оны 04 сарын 25, 13 цаг 24 минут
“...Газрын тосоо хайя” гэж ганц ч гишүүн ярихгүй байна

 Оросоос онгоцны түлш авах, Евразийн эдийн засгийн холбоотой ...

2025 оны 04 сарын 25, 11 цаг 35 минут
2025 оны 04 сарын 24, 16 цаг 24 минут
Чех 60 жилийн дараа ОХУ-ын газрын тосны хамаарлаас гарчээ

 Чех 60 жилийн турш ОХУ-аас газрын тос импортолжээ. Тус улс  ...

2025 оны 04 сарын 24, 10 цаг 29 минут
Ганцмод-Гашуунсухайтын төмөр замын бүтээн байгуулалт ирэх сарын 14-нд эхэлнэ

  Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны дөрөвдүгээр ...

2025 оны 04 сарын 24, 08 цаг 58 минут
Или орчин үеийн ухаалаг эруул мэндийн төв

“Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэлтэй танилцъя” Монгол ...

2025 оны 04 сарын 23, 17 цаг 19 минут
Хятад Монголын залуучуудын уулзалт болов

4-р сарын 20-ны өдөр “Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэлтэй ...

2025 оны 04 сарын 23, 17 цаг 16 минут
Төгрөг нуурын ордын “шинэ” шуугианы хуучраагүй “хуучин” баримтууд

  УИХ-аас 2007 оны хоёрдугаар сарын 6-ны өдөр “Тодорхой ордыг ...

2025 оны 04 сарын 23, 11 цаг 43 минут
Трамп яагаад Украины ашигт малтмалыг сонирхох болов

 АНУ болон Украины талууд ашигт малтмалын гэрээ хийх шийдвэр энэ оны ...

2025 оны 04 сарын 22, 15 цаг 41 минут
Алтны үнэ 3400 ам.доллароос давжээ

 ИСТАНБУЛ, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 22 /Anadolu/. Дэлхийн ...

2025 оны 04 сарын 22, 15 цаг 39 минут
Оюу толгойн зэсийн нөөцийн 24, алтны 42, мөнгөний 29 хувийг “Онтрэ” ХХК эзэмшдэг

  Улсын Их Хурлын Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны ...

2025 оны 04 сарын 22, 09 цаг 40 минут
Ө.Шижир: Баялгийн хуулийг хэрэгжүүлэхдээ 55 ордыг багцаар нь авч үзэх ёстой

  УИХ-ын гишүүн Ө.Шижиртэй цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа. ...

2025 оны 04 сарын 21, 09 цаг 37 минут
УИХ-ын гишүүн асан Г.Амартүвшинг "Эрчист Монгол" ТӨХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлаар томилжээ

  Засгийн газрын тогтоолоор байгуулагдсан "Эрчист Монгол" ТӨХХК-ийн ...

2025 оны 04 сарын 20, 15 цаг 12 минут
"Төгрөг нуур"-ын ордыг буцааж авах шаардлага хүргүүллээ

  Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Н.Учрал "Ерөнхийлөгч асан ...

2025 оны 04 сарын 20, 12 цаг 37 минут
Урантай зэрэгцэн оршихоос аргагүй орчин үеийн амьдрал

 Өнөөдөр уранаас айх цаг биш гэдгийг нийтлэлийн эхэнд шулуухан ...

2025 оны 04 сарын 18, 20 цаг 21 минут
2025 оны 04 сарын 18, 18 цаг 15 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ Хангайн бүсийн хоршоологчдын үзэсгэлэнтэй танилцлаа

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Хангайн бүсийн зөвлөлийн ...

2025 оны 04 сарын 18, 12 цаг 06 минут
Элчин сайд Ричард Буанган АНУ-ын шинэ Засаг захиргааны баримтлах бодлогыг танилцуулжээ

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Америкийн Нэгдсэн Улсаас ...

2025 оны 04 сарын 17, 15 цаг 40 минут
2025 оны 04 сарын 17, 09 цаг 31 минут
Гадаадад алдаршиж буй Хятадын бие даасан брэндүүд

Хятад брэндийн автомашин, гар утас, үйлдлийн камер зэрэг нь гадаад ...

2025 оны 04 сарын 16, 22 цаг 09 минут
2025 оны 04 сарын 16, 22 цаг 07 минут
Үржил шимтэй хөрсөнд үндэс хатгаж, эрэлт хэрэгцээг нэмэгдүүлэх шинэ замыг нээнэ

Аж ахуйн нэгжүүд маань шинжлэх ухаан, технологийн шинэчлэлийн гол цогц ...

2025 оны 04 сарын 16, 22 цаг 04 минут
Оюун ухаан хүч чадлаа нягтруулж шинэ амжилт гаргая

2025 оны Хятадын хоёр чуулган хөтөлбөрийн дагуу хэлэлцэх ...

2025 оны 04 сарын 16, 22 цаг 01 минут
Үүлэн нутаг Юньнань руу аялаарай

Сүүлийн өдрүүдэд, Хятад улсын дарга Ши Жиньпин  Юньнань мужид ...

2025 оны 04 сарын 16, 21 цаг 58 минут
Гадаад худалдаа, гадаадын хөрөнгө оруулалтыг дэмжиж, өндөр түвшний нээлттэй байдлыг ахиулна

Энэ оны Засгийн газрын ажлын тайланд эдийн засгийн өндөр түвшний ...

2025 оны 04 сарын 16, 21 цаг 56 минут
Шиньжяны төмөр замын хос боомтоор Хятад-Европ чиглэлийн галт тэрэг нийт 90 мянга гаруй удаа аялжээ

Автомашины сэлбэг хэрэгсэл, өдөр тутмын хэрэглээ, химийн бүтээгдэхүүн ...

2025 оны 04 сарын 16, 21 цаг 46 минут
Хятад улсад сурч байгаа гадаад оюутнууд Энхбайд мод тарилаа

ӨМӨЗО-ны Ардын  Засгийн Газрын Хэвлэл мэдээллийн алба, ӨМӨЗО-ны ...

2025 оны 04 сарын 16, 20 цаг 32 минут
Хятад улс бол үйлдвэрлэлийн төв төдийгүй инновацын хөдөлгөгч хүчин юм

Өнөөдрийн Хятад улс бол үйлдвэрлэлийн төв төдийгүй дэлхийн инновацын чухал ...

2025 оны 04 сарын 16, 20 цаг 30 минут
Бээжин-Төв Азийн галт тэрэг тогтмол явж эхэлдэг

Машин, тоног төхөөрөмж, эм тариа, унадаг дугуйн эд анги зэрэг бараа ачсан ...

2025 оны 04 сарын 16, 20 цаг 27 минут
”Бүс ба Зам”-ыг хамтран байгуулах тухай хамтарсан ярилцлага хийлээ

Саяхан Камбожид "Бүс ба Зам"-ыг хамтран байгуулах талаар "Ардын өдрийн ...

2025 оны 04 сарын 16, 20 цаг 23 минут
2025 оны 04 сарын 16, 20 цаг 13 минут
Саудын Арабд газрын тос, байгалийн хийн шинэ ордуудыг нээжээ

  Саудын Арабын зүүн муж болон Руб эль Хали цөлд газрын тос, ...

2025 оны 04 сарын 15, 15 цаг 40 минут
Алтны ханш сүүлийн 18 сарын дээд дүнгээр эрчимжлээ

 Алтны спот ханш 4.9 хувиар эрчимжиж, 2020 оны гуравдугаар сараас ...

2025 оны 04 сарын 15, 11 цаг 41 минут
Хятадад тогтоосон тарифын нэмэгдэл манай нүүрсний орлого буурахад нөлөөлсөн гэв

 Оны эхний гурван сарын байдлаар манай улсын эдийн засагт нүүрснээс ...

2025 оны 04 сарын 15, 10 цаг 31 минут
2025 оны 04 сарын 15, 09 цаг 55 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани