Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Дорноговь аймгийн малчид: Уул уурхайгаас үүдэн тоосон манан дунд амьдарч байна

Дорноговь аймгийн малчид: Уул уурхайгаас үүдэн тоосон манан дунд амьдарч байна

 

Форум-Ази олон улсын байгууллага, Хүний эрх хөгжлийн төв хамтран Дорноговь аймгийн Даланжаргалан, Улаанбадрах, Хатанбулаг сумд дахь уурхайн үйл ажиллагаа байгаль орчин болоод малчдын амьдралд хэрхэн нөлөөлж байгаа талаар судалгаа хийжээ.
 
Тодруулбал, "Мөрөөдлөөс Тоос руу: Уул уурхайн салбарын малчин өрхүүдэд үзүүлэх нөлөөг авч үзэх нь Монгол дахь хүний эрхийн ноцтой хийгээд өсөн нэмэгдэж байгаа зөрчлийг ил болгох” нэртэй баримт цуглуулах судалгааны тайланг танилцуулсан юм.
 
Судалгааны багийнхан сумын засаг захиргаа, уул уурхайн компани, иргэний нийгмийн байгууллага, малчин иргэдийн төлөөлөлтэй уулзалт, ярилцлага, хэлэлцүүлэг зохион байгуулан орон нутгийн нөхцөл байдалтай танилцсан байна. Судалгааны багийнхан болоод малчдын байр суурийг хүргэе.
 
"Бэлчээрийн нутагт үйл ажиллагаа явуулснаас ундны усны нөөц багассан”
 
сонин mn
Дорноговь аймгийн дээр дурдсан гурван сумдын иргэд уул уурхайн үйл ажиллагаанаас үүдэн эрүүл мэнд, сэтгэл зүй, эдийн засгаараа хохирохын сацуу гол мөрөн ширгэх, хэт их тоос бужигнах гэсэн байгаль орчны сөрөг нөлөөлөл их байгаа нь судалгаагаар гарчээ. Энэ талаар Хүний эрх хөгжлийн Азийн форум /Форум-Ази/ олон улсын байгууллагын ажилтан Прартана Жаганнатта "Уул уурхайн улмаас байгаль орчин ихээр сүйдэж байна гэдгийг малчид судалгааны үеэр ярьсан.
 
Үүний дотор шороон замаар явж байгаа хүнд даацын машинуудаас үүдэлтэй тоосны бохирдол их хувийг эзэлдэг юм байна.Тоос, дуу чимээний бохирдлоос гадна уул уурхайн компаниуд малчдын бэлчээрийн нутагт үйл ажиллагаа явуулснаас ундны усны нөөц багассан. Бэлчээрийн чанар бол малчдын аж ахуйтай салшгүй холбоотой учир малын тарга тэвээрэг буурах, төл элдэв гажигтай төрөх,  их хэмжээгээр үхэж үрэгдэх гэсэн сөрөг нөлөөлөл гардаг.
 
Ийн малын тарга муудахаар малчдын орлого дагаад буурна. Энэ сумын мал өвчтэй, тарга муутай, хэрэглээнд тохирохгүй гэсэн ойлголт олон нийтэд тарснаас гадна зарим малчид өөрсдөө ч хүнсэнд малаа хэрэглэхээс эмээдэг тухайгаа ярьсан” гэв. Судалгаанд хамрагдсан гурван сумын иргэдийн хоолой загатнах, ямар нэгэн харшил өгөх, уушги өвдөх, хүүхдүүдийн бие сульдах гэсэн дүн гарсан байна. Мөн малчдын сэтгэл зүйн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлж их бухимддаг, айх, түгших эмгэгтэй болсон талаараа ч ярьжээ. Ийм хэцүү нөхцөлд амьдарч байхад төрөөс ямар нэгэн дэмжлэг үзүүлэхгүй, нутгийн иргэдийг үл тоосонд гомдолтой байдаг талаар ч малчид, иргэд байр сууриа илэрхийлсэн байна.
 
Энэ талаар Прартана Жаганнатта "Монгол эрдэс баялгийн арвин нөөцтэй орон. Тиймээс цар тахалтай холбоотойгоор эдийн засгаа сэргээхийн тулд ашигт малтмалын орлогийг нэмэгдүүлэхээр зорьж байгаа. Ашигт малтмалаас их хэмжээний орлого олдог ч түүнийхээ багахан хувийг сум, орон нутгийг хөгжүүлэхэд зарцуулж байгаа нь харамсалтай. Мөн Монголын эдийн засгийн өсөлтийн золиос нь малчин өрх болж байна гэдгийг тэд ярьсан.
 
Хууль байгаа ч түүний хэрэгжилт хангалттай бус. Үүнийг хатуу чанга хэрэгжүүлмээр байна” гэв. Уул уурхайн компаниуд байгаль орчны нөлөөллийн үнэлгээг хийхдээ малчдад нөлөөлж гарын үсэг зуруулах тохиолдол гардаг болохыг ч энэ судалгаагаар илрүүлсэн байна. Уул уурхайн компани болоод иргэдийн хамтын ажиллагааны хүрээнд нөхөн төлбөрийг олгодог. Гэсэн ч энэ нь нутгийн иргэдийн үг хэлэх эрхийг боогдуулсан үйлдэл болж хувирдгийг судалгааны багийнханд малчид ярьжээ. Энэ талаар Форум-Ази олон улсын байгууллагын ажилтан Лой Валерио "Уул уурхайн компани болоод нөлөөлөлд өртсөн айл өрхүүд хамтын ажиллагааны гэрээ байгуулж, малчдад нөхөн төлбөр олгох журам байдаг.Гэвч бодит байдал дээр нөлөөлөлд өртсөн айл өрх бүрт нөхөн төлбөр олгодоггүй гэсэн нөхцөл үүссэн байна. Гэрээнд заасан нөхөн төлбөрийг орон нутгийн иргэдэд цалин хэлбэрээр олгодог.Тэгээд хүн амын орлогийн албан татварыг хасч тооцдог асуудал байна.Ийн нөхөн төлбөр олгосон малчид уурхайг шүүмжлэх эрхгүй болж, амыг нь тагладаг байдал ажиглагдсан. Уул уурхайн компаниуд сумын засаг захиргаанд мөнгө өгөөд сумаа хөгжүүлэх эрхийг нь өгдөг. Ингэхээр уул уурхайн компаниа сумын захиргаа хянаж болох уу гэсэн асуудал үүснэ.Малчдыг тагнах, мөрдөн мөшгөх, биед нь халдах гэсэн хүний эрхийн зөрчлүүд дээрх гурван суманд гарсныг бид баримтжуулж авсан” гэлээ. Мөн уул уурхайн лицензийг тухайн орон нутагт нь олгосон талаар малчдын зарим нь огт мэдээгүй байх тохиолдол ч гарчээ.
 
Даланжаргалан сумын малчин Ө.Оюунцэцэг:1000 адуу ундаалдаг байсан худаг ширгэчихсэн
 
сонин mn
Дорноговь аймгийн Даланжаргалан сумынхан нэгдэн Байгаль хамгаалах малчдын бүлгийг байгуулжээ. Энэ бүлэгт баг бүрээс тав, нийт 25 хүн байдаг.Тэд байгаль орчин болоод иргэдийн эрүүл мэндэд ямар нэгэн сөрөг нөлөөгүй хариуцлагатай уул уурхайг нутагтаа хөгжүүлэхээр зорьдог аж.
 
Энэ талаар Даланжаргалан сумын Байгаль хамгаалах малчдын бүлгийн төлөөлөгч Ө.Оюунцэцэг "Би Даланжаргалан сумандаа 50 гаруй жил ажиллаж амьдарч байгаа уугуул иргэн нь. 1970-аад оны үед 1000 адуу ундаалдаг байсан худаг нь ширгэчихсэн. Хэмжиж үзэхэд 20 см ус л үлдсэн. Үүнийг бид баримттай ярьж байна.
 
Говийн бүсийн малчдын гол амьжиргаа нь ус, бэлчээр байдаг. Гэтэл бодит байдал уул уурхай манай нутагт хариуцлагатай хөгжиж чадахгүй байгааг нотолсоор байна. Хэдийгээр тэмцээд хүссэн үр дүндээ хүрч чадаагүй ч  байгаль орчны мониторинг хийлгэх, хариуцлагатай уул уурхайг хөгжүүлэх төслүүдийг хэрэгжүүлсээр байна” гэсэн юм.
 
Хатанбулаг сумын  иргэн Ц.Баттулга:Эсэргүүцлээ илэрхийлэхээр дээрээс тушаал өгсөн гэж хариулдаг
 
сонин mn
Харин Хатанбулаг сумын  иргэд "Нутаг амь” ТББ-ыг 1983 онд байгуулан байгаль хамгаалах, хүний эрхийн чиглэлээр үйл ажиллагаа явуулж байна. Энэ талаар "Нутаг амь” ТББ-ын тэргүүн Ц.Баттулга "Хатанбулаг сумын  эдийн засгийн гол тулгуурыг уул уурхайгаас олох орлого гэж үздэг. Тиймээс малчдын эрх ашгийг хамгаалж уул уурхайн үйл ажиллагааг зохицуулах хэрэгтэй. Гэхдээ Засаг дарга нь хууль журмыг бүрэн хэрэгжүүлэхгүй, малчдад мэдээлэл өгөхгүй байна.
 
Тээвэрлэлтийн үйл ажиллагаанаас үүдэн тоосонд дарагдаж, шороон манан дунд эрсдэлтэй нөхцөлд амьдрахын сацуу малын бэлчээр байхгүй боллоо.Эсэргүүцлээ илэрхийлэхээр иргэдийн үгийг тоодоггүй. Дээрээс тушаал өгсөн гэж хариулдаг. Саяхан төмөр зам тавьсныг малчид дэмжиж байна. Энэ төмөр замаараа тээвэрлэлт хийвэл тоос шорооны асуудал багасна” гэж ярилаа.
 
Ийн дээрх судалгааны багаас ашигт малтмалын хайгуул хийх, олборлох үйл ажиллагаа эрхлэх тусгай зөвшөөрлийг шинээр олгох, тусгай зөвшөөрлийн хугацааг сунгахдаа нутгийн ард иргэдийн эрүүл, аюулгүй, баталгаатай орчинд амьдрах эрхийг хүндэтгэх, хамгаалах талаар тодорхой удирдамжаар хангаж, тавигдах шаардлагыг илүү нарийвчилж, шалгуурыг өндөрсгөхийг зөвлөлөө. Мөн Ашигт малтмалын тухай хуулийн 42 дугаар зүйлд заасны дагуу сум, багийн Засаг дарга болон нутгийн иргэдтэй тогтмол, цаг тухайд нь ил тод харилцаа холбоо тогтоох замаар хариуцлага тооцох системийг сайжруулах нь чухал байгааг онцолсон юм.
 
 
 
Баярмэндийн ДОЛЖИНЖАВ
Эх сурвалж: "Зууны мэдээ” сонин
Дорноговь аймгийн малчид: Уул уурхайгаас үүдэн тоосон манан дунд амьдарч байна
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
”Бүс ба зам” бол дэлхийн эдийн засгийн хөгжлийн чиглэл

2013 онд Хятад улс “Бүс ба зам” санаачилга дэвшүүлснээс хойш ...

Өчигдөр, 14:19
Зах зээлжих шинэ замыг судлана

Хятад Монголын IV экспо-2023 үзэсгэлэнгийн албан ёсны хэвлэл болох Хятад, ...

Өчигдөр, 14:11
Brent маркийн газрын тосны үнэ буурав

  Лондонгийн бирж дээр арванхоёрдугаар сард нийлүүлэгдэх Brent ...

Өчигдөр, 12:31
Хятад-Европ чиглэлээр 2000 гаруй ачааны галт тэрэг нэвтрэв

Хятад-Европ чиглэлийн дүүрэн ачаа бүхий 1289 дугаартай галт тэрэг ХБНГУ-ын ...

Өчигдөр, 11:58
Хятад-Европ чиглэлээр 2000 гаруй ачааны галт тэрэг нэвтрэв

Хятад-Европ чиглэлийн дүүрэн ачаа бүхий 1289 дугаартай галт тэрэг ХБНГУ-ын ...

Өчигдөр, 11:52
Харц ардаас хутагтыг хүртэл ховсодсон “ХАР АЛТ”

  Ард иргэдээсээ эхлээд сайд дарга, хутагт хувилгаад нь хүртэл сахил ...

2023 оны 10 сарын 03, 18 цаг 04 минут
Нүүрсний уурхайн туслан гүйцэтгэгч цагдаа нарт авлига өгөх гээд баригджээ

  Дорноговь аймгийн цагдаагийн газраас тус аймгийн Мандах сумын нутаг ...

2023 оны 10 сарын 03, 18 цаг 02 минут
Нүүрсний уурхайн туслан гүйцэтгэгч цагдаа нарт авлига өгөх гээд баригджээ

  Дорноговь аймгийн цагдаагийн газраас тус аймгийн Мандах сумын нутаг ...

2023 оны 10 сарын 03, 16 цаг 17 минут
Хятадын зэсийн эрэлт нэмэгдэж, хүлээлтийг давав

  "Голдман Сакс" хөрөнгө оруулалтын банкны  саяхан гаргасан ...

2023 оны 10 сарын 03, 16 цаг 11 минут
2024 онд манай улс 60 сая тонн нүүрс экспортлоно

  2024 онд манай улс 60 сая тонн нүүрс экспортлоно. Энэ онд ...

2023 оны 10 сарын 03, 16 цаг 07 минут
Гуйж, гуйж эхэлсэн ГАЗРЫН ТОСНЫ ҮЙЛДВЭРИЙН СУРАГ ХААЧИВ?!

  Уг нь бид 2022 онд газрын тос боловсруулах үйлдвэртэй болчих ...

2023 оны 10 сарын 03, 15 цаг 52 минут
Оросын газрын тосны экспортын татвар нэмэгджээ

  МОСКВА. 10 дугаар сарын 1 /РИА Новости/.  Орос улсаас ...

2023 оны 10 сарын 02, 20 цаг 38 минут
Эмэгтэйчүүдийн бизнес эрхлэлтийн сэдэвт үзэсгэлэн Хөххотод болов

БНХАУ-ын Худалдааны яам, Монгол Улсын Хүнс, хөдөө аж ахуй, мал аж ахуй, ...

2023 оны 10 сарын 02, 17 цаг 35 минут
Хятад Монголын IV экспогийн онцлох үйл явдлууд

Хятад Монголын IV экспо 09-р сарын 06-наас 10-ны өдрүүдэд ӨМӨЗО-ы Хөххотод ...

2023 оны 10 сарын 02, 14 цаг 02 минут
Хятад, Монголын хооронд зорчигч тээврийн галт тэрэг аялж эхэллээ

Наймдугаар сарын 30-ны өглөө Монгол Улсын Улаанбаатар хотоос БНХАУ-ын ...

2023 оны 10 сарын 02, 12 цаг 14 минут
Мал аж ахуйн, шинжлэх ухаан, техник мэргэжлийн хамтын ажиллагаагаа сайжруулав

Сүүлийн жилүүдэд ӨМӨЗО-ы Тариалан мал аж ахуйн шинжлэх ухааны хүрээлэнгийн ...

2023 оны 10 сарын 02, 11 цаг 46 минут
Хятад-Монголын дөрөв дэх удаагийн экспогийн үзэсгэлэнгийн бүтээгдэхүүн хилээр орж ирэв

"2023 онд Хятад-Монголын дөрөв дэх удаагийн экспо" гэсэн үсэгтэй ...

2023 оны 10 сарын 02, 11 цаг 39 минут
Өвдөг боомтын ажил сэргэлээ

Хятад улсын Өвдөг боомт-Монгол Улсын Баянхошуу боомтын зорчигч тээврийн ...

2023 оны 10 сарын 02, 11 цаг 01 минут
Хятад Монголын IV экспоны үеэр автобус үнэгүй үйлчилнэ

Экоспоны үеэр автобус үнэгүй үйлчилнэ ...

2023 оны 10 сарын 02, 10 цаг 56 минут
Гуйж, гуйж эхэлсэн ГАЗРЫН ТОСНЫ ҮЙЛДВЭРИЙН СУРАГ ХААЧИВ?!

      Уг нь бид 2022 онд газрын тос боловсруулах ...

2023 оны 10 сарын 02, 09 цаг 59 минут
Алт олборлосон 36 хүнийг саатуулж, 130 сая төгрөгийн АЛТ ХУРААЖ АВЛАА

  Экологийн цагдаагийн албаны алба хаагчид хууль бусаар алт ...

2023 оны 09 сарын 30, 01 цаг 33 минут
Эрдэс бүтээгдэхүүний экспорт $9 тэрбумыг давжээ

  Нийт экспорт 2023 оны эхний найман сарын байдлаар 10,003.7 сая ...

2023 оны 09 сарын 30, 01 цаг 18 минут
2023 оны 09 сарын 30, 01 цаг 16 минут
Алексей Цыденов: Орос, Монголын түүхэн холбоо үргэлжилсээр

ОХУ-ын Владивосток хотноо Азийн улс орнуудын хамтын ажиллагааны хүрээг ...

2023 оны 09 сарын 29, 17 цаг 31 минут
Нүүрс, зэс, цайрын экспорт өссөн ч бүгдийнх нь ҮНЭ БУУРЧЭЭ

      Эрдэс бүтээгдэхүүний экспорт энэ оны наймдугаар ...

2023 оны 09 сарын 29, 14 цаг 54 минут
2023 оны 09 сарын 29, 03 цаг 40 минут
УЕПГ: Дорнод аймгийн нутаг дэвсгэрт хууль бусаар ашигт малтмал олборлож байжээ

  Прокурорын байгууллагаас есдүгээр сарын 18-22-ний өдрүүдэд мөрдөн ...

2023 оны 09 сарын 27, 19 цаг 42 минут
Х.Бадамсүрэн: Тавантолгойгоос жилд 30 сая тонн нүүрс олборлоход 200-аад жил бидний амьдралыг тэтгэнэ

  Улс орны хувьд чухал ач холбогдолтой, олон нийтийн анхаарлын төвд ...

2023 оны 09 сарын 27, 19 цаг 37 минут
Х.Бадамсүрэн: Тавантолгойгоос жилд 30 сая тонн нүүрс олборлоход 200-аад жил бидний амьдралыг тэтгэнэ

  Улс орны хувьд чухал ач холбогдолтой, олон нийтийн анхаарлын төвд ...

2023 оны 09 сарын 27, 17 цаг 01 минут
Ж.ХАТАНБААТАР: Допингийн эсрэг үйл ажиллагаа гэдэг олон талын оролцоотой цогц ажил

Монголын үндэсний допингийн эсрэг байгууллагын ерөнхийлөгч, анагаах ухааны ...

2023 оны 09 сарын 27, 13 цаг 59 минут
Путиныг Хятадад айлчлахад газрын тосны магнатууд дагалдана

  ОХУ-ын ерөнхийлөгч Путин ирэх сард Хятадад айлчилна. Энэхүү ...

2023 оны 09 сарын 26, 18 цаг 09 минут
Путиныг Хятадад айлчлахад газрын тосны магнатууд дагалдана

  ОХУ-ын ерөнхийлөгч Путин ирэх сард Хятадад айлчилна. Энэхүү ...

2023 оны 09 сарын 26, 14 цаг 59 минут
Уул уурхайн машин, тоног төхөөрөмжийн зах зээл 2030 он гэхэд $32.8 тэрбум хүрнэ

  Уул уурхайн машин, тоног төхөөрөмжийн зах зээл жилд дунджаар 4.1 ...

2023 оны 09 сарын 26, 14 цаг 57 минут
Уул уурхайн машин, тоног төхөөрөмжийн зах зээл 2030 он гэхэд $32.8 тэрбум хүрнэ

  Уул уурхайн машин, тоног төхөөрөмжийн зах зээл жилд дунджаар 4.1 ...

2023 оны 09 сарын 26, 05 цаг 52 минут
Төсвийн орлого ₮15.2 их наяд хүрсний ₮5.2 их наяд нь эрдэс баялгийн салбараас төвлөрчээ

  Монгол Улсын нэгдсэн төсвийн орлого энэ  оны эхний найман ...

2023 оны 09 сарын 25, 13 цаг 02 минут
БНХАУ-д Монголын коксжих нүүрсний үнэ IX сар гарсаар тонн нь 190 юаниар өсөв

  Есдүгээр сарын 20-ны өдрийн байдлаар Монголын V ангиллын түүхий ...

2023 оны 09 сарын 23, 05 цаг 19 минут
Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо боллоо

Хятад-АСЕАН-ы ХХ экспо 09-р сарын 17-ны өдөр Гуансийн Жуан үндэстний ...

2023 оны 09 сарын 22, 16 цаг 32 минут
Хятад улс хоёр чухал металлын экспортыг зогсоожээ

  БЭЭЖИН. /CNN/. Хятад улс үндэсний аюулгүй байдлын эрх ашгийн ...

2023 оны 09 сарын 22, 15 цаг 09 минут
2023 оны 09 сарын 22, 10 цаг 19 минут
2023 оны 09 сарын 21, 18 цаг 23 минут
Тариалан аялал жуулчлалыг уялдуулан нутаг усаа хөгжүүлж байна

Хятадын Гуанси мужид болж байгаа Хятад-АСЕАН-ы экспод оролцож байгаа ...

2023 оны 09 сарын 21, 17 цаг 27 минут
2023 оны 09 сарын 21, 15 цаг 44 минут
2023 оны 09 сарын 21, 15 цаг 42 минут
Монгол Улсын гурилыг Эрээн боомтоор анх удаа оруулж ирэв

Монгол Улсын буудайн гурил дүүрэн ачсан ачааны машин 09-р сарын 15-ны өдөр ...

2023 оны 09 сарын 21, 11 цаг 48 минут
2023 оны 09 сарын 21, 05 цаг 03 минут
2023 оны 09 сарын 21, 05 цаг 00 минут
2023 оны 09 сарын 21, 04 цаг 32 минут
УУХҮЯ, АМГТГ, ҮГА мэдээллийн нэгдсэн системтэй болно

  Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн үзэл баримтлал “Алсын ...

2023 оны 09 сарын 21, 04 цаг 30 минут
УУХҮЯ, АМГТГ, ҮГА мэдээллийн нэгдсэн системтэй болно

  Монгол Улсын урт хугацааны хөгжлийн үзэл баримтлал “Алсын ...

2023 оны 09 сарын 20, 06 цаг 25 минут
“Brent” маркийн газрын тосны үнэ 95 ам.доллароос давжээ

  ЛОНДОН. /Reuters/. Лондоны “ICE Futures” биржийн даваа ...

2023 оны 09 сарын 20, 06 цаг 03 минут

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани