Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр 2023 онд 40 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажиллажээ

 

 

Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр 2023 онд 40 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажиллажээ

Улсын Их Хурлын Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат нар өчигдөр (2024.03.27) Дархан-Уул аймагт ажиллалаа. Ургамал, газар тариалангийн хүрээлэнд болсон "Газар тариалангийн салбарын өнөөгийн байдал-тогтвортой хөгжлийн гарц, шийдэл” сэдэвт онол, үйлдвэрлэлийн бага хуралд оролцох үеэрээ "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани (ТӨХХК)-ийн төлөвлөлт, судалгаа тооцоололтой танилцсан юм. 

Орон нутгийн оролцоотой, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжүүдийн гүйцэтгэлээр 2019 оноос хэрэгжүүлж эхэлсэн "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн үйл ажиллагаа 2021 онд зогссон байна. Дархан-Уул аймгийн засаг захиргаанаас тус төсөлд 180 га талбай ашиглуулахаар олгож, үүгээрээ компанийн 15 хувийг эзэмшсэн талаар Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга С.Насанбат танилцуулсан юм. Гэвч Засгийн газрын 2020 оны 185 дугаар тогтоолоор "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК байгуулагдаж, дээрх орон нутгийн өмчит цогцолборын дэргэд 25 га талбайд ажиллах болсон нь ижил төрлийн үйл ажиллагааг зэрэгцэн явуулах боломжгүй нөхцөл бий болгосон гэж хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн удирдлага үзэж, гомдол гаргасан талаар тэрбээр ярив.

Үйл ажиллагаагаа зогсоох хүртэлх хоёр жилийн хугацаанд "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК цахилгаан дамжуулах дэд станц, цэвэрлэх байгууламж, үйлдвэрүүдийн гадна шугам сүлжээ, технологийн уур үүсгэгч зэрэг дэд бүтцийн ажлуудад Үндэсний аудитын газрын тогтоосноор нийт 41.0 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгээд байжээ. 

Орон нутгийн өмчит компани төслийнхөө санхүүжилтэд зориулан Хөгжлийн банкнаас 18.3 тэрбум төгрөгийн зээл авсан нь хүү, алдангитайгаа энэ оны хоёрдугаар сарын 01-ний 34.6 тэрбум төгрөгт болоод байгаа юм. Энэ асуудлыг Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хороо сүүлийн хоёр жилд удаа дараа авч хэлэлцэн, "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн хэрэгжүүлж байсан төслийн дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтаас боломжтой хэсгийг шилжүүлэн авч, үргэлжлүүлэн гүйцээж ажиллах талаар яриа хэлцэл хийж шийдвэрлэхийг чиглэл болгож байсан юм. Үүний дагуу "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК холбогдох ажлын хэсгүүдийг байгуулж, албан хэлэлцээр хийх, гүйцэтгэсэн ажлуудад үнэлгээ, тооцоолол хийх, өр төлбөр, хөрөнгө шилжүүлэх боломжийг судлах зэргээр ажилласныг тус компанийн гүйцэтгэх захирал Б.Жамуха дэлгэрэнгүй танилцуулав. 

Хөгжлийн банк төслийн талбайд хийсэн дэд бүтцийн ажлуудыг зээлийн өр төлбөрт тооцон авч төрийн өмчит компанид шилжүүлэх хэлцлийг хийж байсан боловч "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-аас аудитын дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөхгүй, төслийн 180 га талбайн га тутмыг 1.0 тэрбум төгрөгөөр үнэлж эзэмшлийн эрхээ шилжүүлэх зэрэг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй санал тавьсан тул хэлцэл зогсжээ. Иймд уг асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлж, цогцолборын 180 га газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах саналыг тус банк гаргасан байна.

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд дээрх асуудалтай танилцсан уулзалтад дэд бүтцийн ажлыг гүйцэтгэсэн "Бурхантхясаат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Б.Ганбаатар оролцож, ажлын хөлсөө авч чадаагүйгээс 200 гаруй ажилтан, албан хаагчтай байснаас одоогоор 10 орчим хүнтэй үлдсэнээ ярьсан юм. Тэрбээр, "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн захирал Д.Энхбаярыг болон Дархан-Уул аймгийн удирдлагыг шүүхэд өгсөн байна. Харин Д.Энхбаяр Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамыг шүүхэд өгөөд байгаа аж. "Бурхантхясаат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Б.Ганбаатар, Засгийн газрын холбогдох тогтоол, шийдвэрт итгэж найдаад дээрх ажлуудыг авч хийсэн боловч эдүгээ дампуурахад хүрээд, орон гэрээ хүртэл зарж худалдсан тухайгаа өгүүлж, яахаа мэдэхгүй яваагаа хэлэв. 

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд дээрх төслүүдийн талбайд очиж, нөхцөл байдалтай танилцлаа. Тал талын нэхэмжлэлээр шүүхэд очсон энэ асуудлын шийдэл шүүхийн шийдвэр гарахаас нааш урагшлах боломжгүй болоод байгаад харамсаж байгаагаа Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд илэрхийлээд, улс орны хөгжлийн томоохон ажил ганц нэгхэн хүний хариуцлагагүй байдлаас болж гацаж, зогсох явдал байж болохгүйг онцолсон юм.

Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат, "Бурхантхясаат” ХХК-ийн барьсан дэд бүтцийн шугам сүлжээнээс "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК-ийн төслийн талбай руу татах хувилбараар техник, эдийн засгийн үндэслэлийг шинэчлэн боловсруулж хэрэгжүүлэхийг зөвлөв. 

Дараа нь Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат нар Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай танилцаж, удирдлагын багийнхантай уулзалт хийлээ. Төмөртэйн болон Төмөртолгойн уурхайгаас олборлолт явуулж, хаягдал төмөр хайлуулж ган үйлдвэрлэх үйл ажллагаа явуулж буй тус тус үйлдвэр 2022 онд нийт 105.9 тэрбум, 2023 онд 249.6 тэрбум төгрөгийн орлоготой ажилласан бол энэ онд 471.7 тэрбум төгрөгийн орлого олохоор төлөвлөсөн байна. Тус үйлдвэрийг 2014-2022 онд QSC компани концессийн гэрээгээр ашиглаж байгаад төрийн өмчлөлд шилжүүлснээр эдүгээ "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн охин компанийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа юм. 

Үйлдвэрийн үйл ажиллагаа жигдэрч, 2022 онд 1.6 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай байсан бол 2023 онд 40.0 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажилласан талаар Ерөнхий инженер бөгөөд Үйлдвэрлэл технологийн газрын дарга Н.Батбаяр танилцуулсан юм. Тэрбээр, уурхай болон үйлдвэрийн техник, тоног технологи, паркыг шинэчлэх, хүчин чадал болон нөөцийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр сүүлийн хоёр жилд хийсэн ажлуудыг дурдаж, аж йлдвэрий сэргэлтийн бодлогын хүрээнд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж, "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах Зөвлөл (ТУЗ)-өөр батлуулсан "Уул уурхай-Металлургийн цогцолбор” төслийнхөө талаар танилцуулав.

Энэ төслийн хүрээнд "Мини шууд ангижруулсан төмрийн үйлдвэр”, "Нойтон баяжуулах, хорголжийн үйлдвэр”, "Ган үйлдвэрлэлийн цогцолбор” байгуулахаар төлөвлөсөн байна. Эдгээрийг 2026-2028 онд жил араалан ашиглалтанд оруулахаар тооцсон бөгөөд урьдчилсан үндэслэл, судалгаагаар шууд ангижруулсан төмрийн үйлдвэрийн хөрөнгө оруулалтад 45.7 сая ам.доллар, нойтон баяжуулах, хорголжийн үйлдвэрт 285.7 сая ам.доллар шаардагдах аж. Хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийг шийдвэрлэх, "Дархан” үйлдвэрлэл, технологийн парк болон Ган үйлдвэрлэлийн цогцолборт зориулан улсын тусгай хэрэгцээний газар олгох, эрчим хүч, тээвэр логистикийн асуудлыг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлэхийг "Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр” ХХК-ийн удирдах ажилтнууд Улсын Их Хурлын гишүүдээс хүсэв. 

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, төрийн өмчит үйлдвэр, төслүүдтэй танилцаж, удирдлага болон ажилтан, албан хаагчдын саналыг сонсох, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн менежментээр ажиллаж байгаад төрийн өмчлөлд буцааж авсан компаниудад шаардлагатай хууль, эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор ажиллаж байгаагаа онцолсон юм. Тэрбээр, "нүүрсний хулгай” зэрэг нийгмийн цочроосон асуудлуудаас болж олон нийтийн бухимдал төрийн өмчит үйлдвэрийн ажилчид, төрийн албан хаагчдад чиглэж байгааг дурдаад, энэ нь үйлдвэрлэл, менежментэд сөргөөр нөлөөлөхгүй байхад анхаарч ажиллахыг зөвлөв. Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат, бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал нь эдийн засгийн агуулгатай байхын зэрэгцээ улс төрийн учир холбогдолтой байх бодлогын шийдэлд хүрээд байгаа талаар танилцуулж, үйлдвэрлэлийн үр ашгийг дээшлүүлэх технологийн шинэлэг шийдлүүдийг дэмжиж ажиллахаа илэрхийлсэн юм.

Мөн Улсын Их Хурлын гишүүд Хөтөлийн "Цемент шохой” ХХК-ийн ажилтай танилцаж, ажилтан, албан хаагчдын төлөөлөлтэй уулзалт хийлээ. Цемент болон шохойн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл явуулж буй тус компанийг мөн QSC компани концессийн гэрээгээр удирдаж байсан юм. Энэ хугацаандаа Хөгжлийн банкнаас 62.0 сая ам.долларын зээл авч жилд тус бүр 400 мянган тонн чулуунцар буюу клинкер үйлдвэрлэх хүчин чадалтай үйлдвэрийн хоёр шугам барихаар төлөвлөсний нэгийг ашиглалтанд оруулсан байна. Энэ зээл болон бусад өр, төлбөрийн хэмжээ нийтдээ 319.0 тэрбум төгрөгт хүрсэн байна. Үйлдвэрийн өмч хөрөнгө үндсэндээ бүхэлдээ барьцаанд байгаа бөгөөд энэ нь компанийн хөрөнгө оруулалт татах болон ажилчдын зээл авах зэрэг санхүүгийн асуудалд ихээхэн тээг болж байгаа талаар Ерөнхий захирлын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Д.Баттүвшин ярив. 

Чулуунцар бол цементийн 85 хувийг эзэлдэг гол бүрдэл. Хөтөлийн "Цемент шохой” ХХК үлдэх 15 хувьд нь гөлтгөнө, үнс зэрэг бүрдлүүдийг нэмж боловсруулан Монгол Улсын MNS974:2008 стандартын дагуу PPC-32.5, OPC42.5, PC-42.5, PC-52.5 маркын цемент үйлдвэрлэж байна. Мөн шохойн чулууны Хөтөл-1, Хөтөл-2 ордуудаас ил аргаар олборлолт явуулж, шохойн үйлдвэртээ жилд 50 000-55 000 тонн 75-аас дээш хувийн идэвхжилтэй шохой үйлдвэрлэж байна. Түүнчлэн Хөтөл хотын айл өрх, албан байгууллагыг дулааны эрчим хүчээр хангадаг "Хөтөл энержи дулаан” охин компанитай. 

Эдүгээ зах зээлд олон өрсөлдөгч үйлдвэрүүдтэй болсон тул үнийн уян хатан, хөдөлгөөнтэй, шуурхай тохируулга хийж ажиллах шаардлагатай байгаа. Үнэ өөрчлөх шийдвэрийг ТУЗ гаргадаг байсныг хялбар, шуурхай болгох зорилгоор үнэ тогтоох аргачлалыг ТУЗ-өөр батлуулж, уг аргачлалын дагуу өөрчлөлт оруулах шийдвэрийг гүйцэтгэх захирал бие дааж шийдвэрлэдэг байх зарчимд шилжиж буйгаа Д.Баттүвшин захирал онцлов. Ерөнхий инженер бөгөөд үйлдвэрлэл, технологийн газрын дарга Н.Буян-Өлзий үйлдвэрийнхээ үйл ажиллагааг танилцуулаад, бүс нутгийнхаа бүтээн байгуулалтын ажлуудад давуу байдлаар бүтээгдэхүүнээ нийлүүлэх боломжтой бүрдүүлэх, Улаанбаатар, Эрдэнэт, Дархан хотуудад өөрийн терминалуудтай болох, авто машинаар болон төмөр замаар тээвэрлэх нөхцлүүдийг хялбаршуулах, ипотекийн зээлийг өргөжүүлж, зах зээлийг тэлэх зэргээр бодлогын болон эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэхийг Улсын Их Хурлын гишүүдээс хүсэв.

Тус үйлдвэрийн охин компани болох "Хөтөл энержи дулаан” ХХК алдагдалтай ажиллаж ирсэн бөгөөд 2018-2023 онд "Цемент шохой” ХХК-даа нийт 7.3 тэрбум төгрөгийн өртэй болоод байгаа юм. Энэ онд өр үүсгэлгүй ажиллах үүднээс дулааныхаа үнийг нэмсэн байна. Ингэснээр цаашид алдагдалгүй ажиллах боломжтой болсон гэж "Хөтөл энержи дулаан” ХХК-ийн захирал н.Мөнхбаяр танилцуулаад, үүсэж бий болсон өр. Авлагыг тэглэхэд дэмжлэг үзүүлэхийг хүссэн юм. Мөн хувийн хэвшлийн компанийн менежментээр ажиллаж байх үед үүссэн татварын болон нийгмийн даатгалын шимтгэлийн өр төлбөрийн шийдвэрлэхэд туслалцаа үзүүлнэ үү гэсэн хүсэлтийг тус үйлдвэрийн санхүүгийн асуудал эрхэлсэн албан хаагчид тавьж байлаа.

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд удахгүй "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцана гэдгээ хэлж, тус компанийн удирдлага, ажилчдын саналыг уламжлах, Байнгын хорооны шийдвэрээр холбогдох газруудад үүрэг чиглэл өгч ажиллахаа илэрхийлсэн юм. Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын ажил, тэдгээрийн хүрээнд явуулсан сонсголуудын үр нөлөөгөөр улсын төсвийн ихээхэн тэлж байгааг тэрбээр дурдаад, цаашид төрийн өмчийн үйлдвэр, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг сайжруулж, үр ашгийг улам бүр нэмэгдүүлэх шаардлага байгааг тэмдэглэсэн юм. Цементийн зах зээл улам өрсөлдөөнтэй болж байгаа нь компанид удирдлага, менежментээ сайжруулах зайлшгүй шаардлагыг бий болгож байгаа талаар Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат онцлоод, гэрээт борлуулагчтай хамтран ажиллах боломжийг судлах нь зүйтэй гэсэн юм.

Улсын Их Хурлын Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүдийн хамт Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамны Хүнд үйлдвэрийн бодлогын газрын дарга С.Сүхбат, Судалгаа, хөрөнгө оруулалтын газрын Статистик, судалгааны хэлтсийн дарга Б.Дэлгэржаргал нар ажилласан юм. Үйлдвэрүүд болон Дархан арьс ширний цогцолборын төсөлд тулгамдаж буй асуудлуудын гарц шийдлийг зөв олж, хугацаа алдалгүй шийдвэрлэх талаар анхаарч ажиллахыг яам, холбогдох байгууллагад зөвлөмж болгов гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ. 

 

Улсын Их Хурлын Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат нар өчигдөр (2024.03.27) Дархан-Уул аймагт ажиллалаа. Ургамал, газар тариалангийн хүрээлэнд болсон "Газар тариалангийн салбарын өнөөгийн байдал-тогтвортой хөгжлийн гарц, шийдэл” сэдэвт онол, үйлдвэрлэлийн бага хуралд оролцох үеэрээ "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани (ТӨХХК)-ийн төлөвлөлт, судалгаа тооцоололтой танилцсан юм. 


Орон нутгийн оролцоотой, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжүүдийн гүйцэтгэлээр 2019 оноос хэрэгжүүлж эхэлсэн "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн үйл ажиллагаа 2021 онд зогссон байна. Дархан-Уул аймгийн засаг захиргаанаас тус төсөлд 180 га талбай ашиглуулахаар олгож, үүгээрээ компанийн 15 хувийг эзэмшсэн талаар Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга С.Насанбат танилцуулсан юм. Гэвч Засгийн газрын 2020 оны 185 дугаар тогтоолоор "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК байгуулагдаж, дээрх орон нутгийн өмчит цогцолборын дэргэд 25 га талбайд ажиллах болсон нь ижил төрлийн үйл ажиллагааг зэрэгцэн явуулах боломжгүй нөхцөл бий болгосон гэж хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн удирдлага үзэж, гомдол гаргасан талаар тэрбээр ярив.

Үйл ажиллагаагаа зогсоох хүртэлх хоёр жилийн хугацаанд "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК цахилгаан дамжуулах дэд станц, цэвэрлэх байгууламж, үйлдвэрүүдийн гадна шугам сүлжээ, технологийн уур үүсгэгч зэрэг дэд бүтцийн ажлуудад Үндэсний аудитын газрын тогтоосноор нийт 41.0 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгээд байжээ. 



Орон нутгийн өмчит компани төслийнхөө санхүүжилтэд зориулан Хөгжлийн банкнаас 18.3 тэрбум төгрөгийн зээл авсан нь хүү, алдангитайгаа энэ оны хоёрдугаар сарын 01-ний 34.6 тэрбум төгрөгт болоод байгаа юм. Энэ асуудлыг Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хороо сүүлийн хоёр жилд удаа дараа авч хэлэлцэн, "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн хэрэгжүүлж байсан төслийн дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтаас боломжтой хэсгийг шилжүүлэн авч, үргэлжлүүлэн гүйцээж ажиллах талаар яриа хэлцэл хийж шийдвэрлэхийг чиглэл болгож байсан юм. Үүний дагуу "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК холбогдох ажлын хэсгүүдийг байгуулж, албан хэлэлцээр хийх, гүйцэтгэсэн ажлуудад үнэлгээ, тооцоолол хийх, өр төлбөр, хөрөнгө шилжүүлэх боломжийг судлах зэргээр ажилласныг тус компанийн гүйцэтгэх захирал Б.Жамуха дэлгэрэнгүй танилцуулав. 


 

Хөгжлийн банк төслийн талбайд хийсэн дэд бүтцийн ажлуудыг зээлийн өр төлбөрт тооцон авч төрийн өмчит компанид шилжүүлэх хэлцлийг хийж байсан боловч "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-аас аудитын дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөхгүй, төслийн 180 га талбайн га тутмыг 1.0 тэрбум төгрөгөөр үнэлж эзэмшлийн эрхээ шилжүүлэх зэрэг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй санал тавьсан тул хэлцэл зогсжээ. Иймд уг асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлж, цогцолборын 180 га газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах саналыг тус банк гаргасан байна.

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд дээрх асуудалтай танилцсан уулзалтад дэд бүтцийн ажлыг гүйцэтгэсэн "Бурхантхясаат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Б.Ганбаатар оролцож, ажлын хөлсөө авч чадаагүйгээс 200 гаруй ажилтан, албан хаагчтай байснаас одоогоор 10 орчим хүнтэй үлдсэнээ ярьсан юм. Тэрбээр, "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн захирал Д.Энхбаярыг болон Дархан-Уул аймгийн удирдлагыг шүүхэд өгсөн байна. Харин Д.Энхбаяр Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамыг шүүхэд өгөөд байгаа аж. "Бурхантхясаат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Б.Ганбаатар, Засгийн газрын холбогдох тогтоол, шийдвэрт итгэж найдаад дээрх ажлуудыг авч хийсэн боловч эдүгээ дампуурахад хүрээд, орон гэрээ хүртэл зарж худалдсан тухайгаа өгүүлж, яахаа мэдэхгүй яваагаа хэлэв. 

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд дээрх төслүүдийн талбайд очиж, нөхцөл байдалтай танилцлаа. Тал талын нэхэмжлэлээр шүүхэд очсон энэ асуудлын шийдэл шүүхийн шийдвэр гарахаас нааш урагшлах боломжгүй болоод байгаад харамсаж байгаагаа Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд илэрхийлээд, улс орны хөгжлийн томоохон ажил ганц нэгхэн хүний хариуцлагагүй байдлаас болж гацаж, зогсох явдал байж болохгүйг онцолсон юм.
Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат, "Бурхантхясаат” ХХК-ийн барьсан дэд бүтцийн шугам сүлжээнээс "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК-ийн төслийн талбай руу татах хувилбараар техник, эдийн засгийн үндэслэлийг шинэчлэн боловсруулж хэрэгжүүлэхийг зөвлөв. 

Дараа нь Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат нар Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай танилцаж, удирдлагын багийнхантай уулзалт хийлээ. Төмөртэйн болон Төмөртолгойн уурхайгаас олборлолт явуулж, хаягдал төмөр хайлуулж ган үйлдвэрлэх үйл ажллагаа явуулж буй тус тус үйлдвэр 2022 онд нийт 105.9 тэрбум, 2023 онд 249.6 тэрбум төгрөгийн орлоготой ажилласан бол энэ онд 471.7 тэрбум төгрөгийн орлого олохоор төлөвлөсөн байна. Тус үйлдвэрийг 2014-2022 онд QSC компани концессийн гэрээгээр ашиглаж байгаад төрийн өмчлөлд шилжүүлснээр эдүгээ "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн охин компанийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа юм. 

Үйлдвэрийн үйл ажиллагаа жигдэрч, 2022 онд 1.6 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай байсан бол 2023 онд 40.0 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажилласан талаар Ерөнхий инженер бөгөөд Үйлдвэрлэл технологийн газрын дарга Н.Батбаяр танилцуулсан юм. Тэрбээр, уурхай болон үйлдвэрийн техник, тоног технологи, паркыг шинэчлэх, хүчин чадал болон нөөцийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр сүүлийн хоёр жилд хийсэн ажлуудыг дурдаж, аж йлдвэрий сэргэлтийн бодлогын хүрээнд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж, "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах Зөвлөл (ТУЗ)-өөр батлуулсан "Уул уурхай-Металлургийн цогцолбор” төслийнхөө талаар танилцуулав.

Энэ төслийн хүрээнд "Мини шууд ангижруулсан төмрийн үйлдвэр”, "Нойтон баяжуулах, хорголжийн үйлдвэр”, "Ган үйлдвэрлэлийн цогцолбор” байгуулахаар төлөвлөсөн байна. Эдгээрийг 2026-2028 онд жил араалан ашиглалтанд оруулахаар тооцсон бөгөөд урьдчилсан үндэслэл, судалгаагаар шууд ангижруулсан төмрийн үйлдвэрийн хөрөнгө оруулалтад 45.7 сая ам.доллар, нойтон баяжуулах, хорголжийн үйлдвэрт 285.7 сая ам.доллар шаардагдах аж. Хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийг шийдвэрлэх, "Дархан” үйлдвэрлэл, технологийн парк болон Ган үйлдвэрлэлийн цогцолборт зориулан улсын тусгай хэрэгцээний газар олгох, эрчим хүч, тээвэр логистикийн асуудлыг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлэхийг "Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр” ХХК-ийн удирдах ажилтнууд Улсын Их Хурлын гишүүдээс хүсэв. 

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, төрийн өмчит үйлдвэр, төслүүдтэй танилцаж, удирдлага болон ажилтан, албан хаагчдын саналыг сонсох, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн менежментээр ажиллаж байгаад төрийн өмчлөлд буцааж авсан компаниудад шаардлагатай хууль, эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор ажиллаж байгаагаа онцолсон юм. Тэрбээр, "нүүрсний хулгай” зэрэг нийгмийн цочроосон асуудлуудаас болж олон нийтийн бухимдал төрийн өмчит үйлдвэрийн ажилчид, төрийн албан хаагчдад чиглэж байгааг дурдаад, энэ нь үйлдвэрлэл, менежментэд сөргөөр нөлөөлөхгүй байхад анхаарч ажиллахыг зөвлөв. Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат, бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал нь эдийн засгийн агуулгатай байхын зэрэгцээ улс төрийн учир холбогдолтой байх бодлогын шийдэлд хүрээд байгаа талаар танилцуулж, үйлдвэрлэлийн үр ашгийг дээшлүүлэх технологийн шинэлэг шийдлүүдийг дэмжиж ажиллахаа илэрхийлсэн юм.

Мөн Улсын Их Хурлын гишүүд Хөтөлийн "Цемент шохой” ХХК-ийн ажилтай танилцаж, ажилтан, албан хаагчдын төлөөлөлтэй уулзалт хийлээ. Цемент болон шохойн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл явуулж буй тус компанийг мөн QSC компани концессийн гэрээгээр удирдаж байсан юм. Энэ хугацаандаа Хөгжлийн банкнаас 62.0 сая ам.долларын зээл авч жилд тус бүр 400 мянган тонн чулуунцар буюу клинкер үйлдвэрлэх хүчин чадалтай үйлдвэрийн хоёр шугам барихаар төлөвлөсний нэгийг ашиглалтанд оруулсан байна. Энэ зээл болон бусад өр, төлбөрийн хэмжээ нийтдээ 319.0 тэрбум төгрөгт хүрсэн байна. Үйлдвэрийн өмч хөрөнгө үндсэндээ бүхэлдээ барьцаанд байгаа бөгөөд энэ нь компанийн хөрөнгө оруулалт татах болон ажилчдын зээл авах зэрэг санхүүгийн асуудалд ихээхэн тээг болж байгаа талаар Ерөнхий захирлын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Д.Баттүвшин ярив. 

Чулуунцар бол цементийн 85 хувийг эзэлдэг гол бүрдэл. Хөтөлийн "Цемент шохой” ХХК үлдэх 15 хувьд нь гөлтгөнө, үнс зэрэг бүрдлүүдийг нэмж боловсруулан Монгол Улсын MNS974:2008 стандартын дагуу PPC-32.5, OPC42.5, PC-42.5, PC-52.5 маркын цемент үйлдвэрлэж байна. Мөн шохойн чулууны Хөтөл-1, Хөтөл-2 ордуудаас ил аргаар олборлолт явуулж, шохойн үйлдвэртээ жилд 50 000-55 000 тонн 75-аас дээш хувийн идэвхжилтэй шохой үйлдвэрлэж байна. Түүнчлэн Хөтөл хотын айл өрх, албан байгууллагыг дулааны эрчим хүчээр хангадаг "Хөтөл энержи дулаан” охин компанитай. 

Эдүгээ зах зээлд олон өрсөлдөгч үйлдвэрүүдтэй болсон тул үнийн уян хатан, хөдөлгөөнтэй, шуурхай тохируулга хийж ажиллах шаардлагатай байгаа. Үнэ өөрчлөх шийдвэрийг ТУЗ гаргадаг байсныг хялбар, шуурхай болгох зорилгоор үнэ тогтоох аргачлалыг ТУЗ-өөр батлуулж, уг аргачлалын дагуу өөрчлөлт оруулах шийдвэрийг гүйцэтгэх захирал бие дааж шийдвэрлэдэг байх зарчимд шилжиж буйгаа Д.Баттүвшин захирал онцлов. Ерөнхий инженер бөгөөд үйлдвэрлэл, технологийн газрын дарга Н.Буян-Өлзий үйлдвэрийнхээ үйл ажиллагааг танилцуулаад, бүс нутгийнхаа бүтээн байгуулалтын ажлуудад давуу байдлаар бүтээгдэхүүнээ нийлүүлэх боломжтой бүрдүүлэх, Улаанбаатар, Эрдэнэт, Дархан хотуудад өөрийн терминалуудтай болох, авто машинаар болон төмөр замаар тээвэрлэх нөхцлүүдийг хялбаршуулах, ипотекийн зээлийг өргөжүүлж, зах зээлийг тэлэх зэргээр бодлогын болон эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэхийг Улсын Их Хурлын гишүүдээс хүсэв.

Тус үйлдвэрийн охин компани болох "Хөтөл энержи дулаан” ХХК алдагдалтай ажиллаж ирсэн бөгөөд 2018-2023 онд "Цемент шохой” ХХК-даа нийт 7.3 тэрбум төгрөгийн өртэй болоод байгаа юм. Энэ онд өр үүсгэлгүй ажиллах үүднээс дулааныхаа үнийг нэмсэн байна. Ингэснээр цаашид алдагдалгүй ажиллах боломжтой болсон гэж "Хөтөл энержи дулаан” ХХК-ийн захирал н.Мөнхбаяр танилцуулаад, үүсэж бий болсон өр. Авлагыг тэглэхэд дэмжлэг үзүүлэхийг хүссэн юм. Мөн хувийн хэвшлийн компанийн менежментээр ажиллаж байх үед үүссэн татварын болон нийгмийн даатгалын шимтгэлийн өр төлбөрийн шийдвэрлэхэд туслалцаа үзүүлнэ үү гэсэн хүсэлтийг тус үйлдвэрийн санхүүгийн асуудал эрхэлсэн албан хаагчид тавьж байлаа.

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд удахгүй "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцана гэдгээ хэлж, тус компанийн удирдлага, ажилчдын саналыг уламжлах, Байнгын хорооны шийдвэрээр холбогдох газруудад үүрэг чиглэл өгч ажиллахаа илэрхийлсэн юм. Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын ажил, тэдгээрийн хүрээнд явуулсан сонсголуудын үр нөлөөгөөр улсын төсвийн ихээхэн тэлж байгааг тэрбээр дурдаад, цаашид төрийн өмчийн үйлдвэр, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг сайжруулж, үр ашгийг улам бүр нэмэгдүүлэх шаардлага байгааг тэмдэглэсэн юм. Цементийн зах зээл улам өрсөлдөөнтэй болж байгаа нь компанид удирдлага, менежментээ сайжруулах зайлшгүй шаардлагыг бий болгож байгаа талаар Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат онцлоод, гэрээт борлуулагчтай хамтран ажиллах боломжийг судлах нь зүйтэй гэсэн юм.

Улсын Их Хурлын Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүдийн хамт Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамны Хүнд үйлдвэрийн бодлогын газрын дарга С.Сүхбат, Судалгаа, хөрөнгө оруулалтын газрын Статистик, судалгааны хэлтсийн дарга Б.Дэлгэржаргал нар ажилласан юм. Үйлдвэрүүд болон Дархан арьс ширний цогцолборын төсөлд тулгамдаж буй асуудлуудын гарц шийдлийг зөв олж, хугацаа алдалгүй шийдвэрлэх талаар анхаарч ажиллахыг яам, холбогдох байгууллагад зөвлөмж болгов гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ.

Улсын Их Хурлын Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат нар өчигдөр (2024.03.27) Дархан-Уул аймагт ажиллалаа. Ургамал, газар тариалангийн хүрээлэнд болсон "Газар тариалангийн салбарын өнөөгийн байдал-тогтвортой хөгжлийн гарц, шийдэл” сэдэвт онол, үйлдвэрлэлийн бага хуралд оролцох үеэрээ "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” төрийн өмчит хязгаарлагдмал хариуцлагатай компани (ТӨХХК)-ийн төлөвлөлт, судалгаа тооцоололтой танилцсан юм. 

Орон нутгийн оролцоотой, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжүүдийн гүйцэтгэлээр 2019 оноос хэрэгжүүлж эхэлсэн "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн үйл ажиллагаа 2021 онд зогссон байна. Дархан-Уул аймгийн засаг захиргаанаас тус төсөлд 180 га талбай ашиглуулахаар олгож, үүгээрээ компанийн 15 хувийг эзэмшсэн талаар Иргэдийн Төлөөлөгчдийн хурлын дарга С.Насанбат танилцуулсан юм. Гэвч Засгийн газрын 2020 оны 185 дугаар тогтоолоор "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК байгуулагдаж, дээрх орон нутгийн өмчит цогцолборын дэргэд 25 га талбайд ажиллах болсон нь ижил төрлийн үйл ажиллагааг зэрэгцэн явуулах боломжгүй нөхцөл бий болгосон гэж хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн удирдлага үзэж, гомдол гаргасан талаар тэрбээр ярив.

Үйл ажиллагаагаа зогсоох хүртэлх хоёр жилийн хугацаанд "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК цахилгаан дамжуулах дэд станц, цэвэрлэх байгууламж, үйлдвэрүүдийн гадна шугам сүлжээ, технологийн уур үүсгэгч зэрэг дэд бүтцийн ажлуудад Үндэсний аудитын газрын тогтоосноор нийт 41.0 тэрбум төгрөгийн хөрөнгө оруулалт хийгээд байжээ. 

Орон нутгийн өмчит компани төслийнхөө санхүүжилтэд зориулан Хөгжлийн банкнаас 18.3 тэрбум төгрөгийн зээл авсан нь хүү, алдангитайгаа энэ оны хоёрдугаар сарын 01-ний 34.6 тэрбум төгрөгт болоод байгаа юм. Энэ асуудлыг Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хороо сүүлийн хоёр жилд удаа дараа авч хэлэлцэн, "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн хэрэгжүүлж байсан төслийн дэд бүтцийн бүтээн байгуулалтаас боломжтой хэсгийг шилжүүлэн авч, үргэлжлүүлэн гүйцээж ажиллах талаар яриа хэлцэл хийж шийдвэрлэхийг чиглэл болгож байсан юм. Үүний дагуу "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК холбогдох ажлын хэсгүүдийг байгуулж, албан хэлэлцээр хийх, гүйцэтгэсэн ажлуудад үнэлгээ, тооцоолол хийх, өр төлбөр, хөрөнгө шилжүүлэх боломжийг судлах зэргээр ажилласныг тус компанийн гүйцэтгэх захирал Б.Жамуха дэлгэрэнгүй танилцуулав. 

Хөгжлийн банк төслийн талбайд хийсэн дэд бүтцийн ажлуудыг зээлийн өр төлбөрт тооцон авч төрийн өмчит компанид шилжүүлэх хэлцлийг хийж байсан боловч "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-аас аудитын дүгнэлтийг хүлээн зөвшөөрөхгүй, төслийн 180 га талбайн га тутмыг 1.0 тэрбум төгрөгөөр үнэлж эзэмшлийн эрхээ шилжүүлэх зэрэг хүлээн зөвшөөрөх боломжгүй санал тавьсан тул хэлцэл зогсжээ. Иймд уг асуудлыг Засгийн газрын хуралдаанаар хэлэлцүүлж, цогцолборын 180 га газрыг улсын тусгай хэрэгцээнд авах саналыг тус банк гаргасан байна.

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд дээрх асуудалтай танилцсан уулзалтад дэд бүтцийн ажлыг гүйцэтгэсэн "Бурхантхясаат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Б.Ганбаатар оролцож, ажлын хөлсөө авч чадаагүйгээс 200 гаруй ажилтан, албан хаагчтай байснаас одоогоор 10 орчим хүнтэй үлдсэнээ ярьсан юм. Тэрбээр, "Дархан арьс ширний цогцолбор” ХХК-ийн захирал Д.Энхбаярыг болон Дархан-Уул аймгийн удирдлагыг шүүхэд өгсөн байна. Харин Д.Энхбаяр Хүнс, хөдөө аж ахуй, хөнгөн үйлдвэрийн яамыг шүүхэд өгөөд байгаа аж. "Бурхантхясаат” ХХК-ийн ерөнхий захирал Б.Ганбаатар, Засгийн газрын холбогдох тогтоол, шийдвэрт итгэж найдаад дээрх ажлуудыг авч хийсэн боловч эдүгээ дампуурахад хүрээд, орон гэрээ хүртэл зарж худалдсан тухайгаа өгүүлж, яахаа мэдэхгүй яваагаа хэлэв. 

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүд дээрх төслүүдийн талбайд очиж, нөхцөл байдалтай танилцлаа. Тал талын нэхэмжлэлээр шүүхэд очсон энэ асуудлын шийдэл шүүхийн шийдвэр гарахаас нааш урагшлах боломжгүй болоод байгаад харамсаж байгаагаа Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд илэрхийлээд, улс орны хөгжлийн томоохон ажил ганц нэгхэн хүний хариуцлагагүй байдлаас болж гацаж, зогсох явдал байж болохгүйг онцолсон юм.

Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат, "Бурхантхясаат” ХХК-ийн барьсан дэд бүтцийн шугам сүлжээнээс "Дархан арьс ширний цогцолборын бүтээн байгуулалт” ТӨХХК-ийн төслийн талбай руу татах хувилбараар техник, эдийн засгийн үндэслэлийг шинэчлэн боловсруулж хэрэгжүүлэхийг зөвлөв. 

Дараа нь Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат нар Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэрийн үйл ажиллагаатай танилцаж, удирдлагын багийнхантай уулзалт хийлээ. Төмөртэйн болон Төмөртолгойн уурхайгаас олборлолт явуулж, хаягдал төмөр хайлуулж ган үйлдвэрлэх үйл ажллагаа явуулж буй тус тус үйлдвэр 2022 онд нийт 105.9 тэрбум, 2023 онд 249.6 тэрбум төгрөгийн орлоготой ажилласан бол энэ онд 471.7 тэрбум төгрөгийн орлого олохоор төлөвлөсөн байна. Тус үйлдвэрийг 2014-2022 онд QSC компани концессийн гэрээгээр ашиглаж байгаад төрийн өмчлөлд шилжүүлснээр эдүгээ "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн охин компанийн хэлбэрээр үйл ажиллагаа явуулж байгаа юм. 

Үйлдвэрийн үйл ажиллагаа жигдэрч, 2022 онд 1.6 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай байсан бол 2023 онд 40.0 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажилласан талаар Ерөнхий инженер бөгөөд Үйлдвэрлэл технологийн газрын дарга Н.Батбаяр танилцуулсан юм. Тэрбээр, уурхай болон үйлдвэрийн техник, тоног технологи, паркыг шинэчлэх, хүчин чадал болон нөөцийг нэмэгдүүлэх чиглэлээр сүүлийн хоёр жилд хийсэн ажлуудыг дурдаж, аж йлдвэрий сэргэлтийн бодлогын хүрээнд хэрэгжүүлэхээр төлөвлөж, "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн Төлөөлөн удирдах Зөвлөл (ТУЗ)-өөр батлуулсан "Уул уурхай-Металлургийн цогцолбор” төслийнхөө талаар танилцуулав.

Энэ төслийн хүрээнд "Мини шууд ангижруулсан төмрийн үйлдвэр”, "Нойтон баяжуулах, хорголжийн үйлдвэр”, "Ган үйлдвэрлэлийн цогцолбор” байгуулахаар төлөвлөсөн байна. Эдгээрийг 2026-2028 онд жил араалан ашиглалтанд оруулахаар тооцсон бөгөөд урьдчилсан үндэслэл, судалгаагаар шууд ангижруулсан төмрийн үйлдвэрийн хөрөнгө оруулалтад 45.7 сая ам.доллар, нойтон баяжуулах, хорголжийн үйлдвэрт 285.7 сая ам.доллар шаардагдах аж. Хөрөнгө оруулалт, санхүүжилтийг шийдвэрлэх, "Дархан” үйлдвэрлэл, технологийн парк болон Ган үйлдвэрлэлийн цогцолборт зориулан улсын тусгай хэрэгцээний газар олгох, эрчим хүч, тээвэр логистикийн асуудлыг шийдвэрлэхэд дэмжлэг үзүүлэхийг "Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр” ХХК-ийн удирдах ажилтнууд Улсын Их Хурлын гишүүдээс хүсэв. 


Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд, төрийн өмчит үйлдвэр, төслүүдтэй танилцаж, удирдлага болон ажилтан, албан хаагчдын саналыг сонсох, хувийн хэвшлийн аж ахуйн нэгжийн менежментээр ажиллаж байгаад төрийн өмчлөлд буцааж авсан компаниудад шаардлагатай хууль, эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэх зорилгоор ажиллаж байгаагаа онцолсон юм. Тэрбээр, "нүүрсний хулгай” зэрэг нийгмийн цочроосон асуудлуудаас болж олон нийтийн бухимдал төрийн өмчит үйлдвэрийн ажилчид, төрийн албан хаагчдад чиглэж байгааг дурдаад, энэ нь үйлдвэрлэл, менежментэд сөргөөр нөлөөлөхгүй байхад анхаарч ажиллахыг зөвлөв. Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат, бүсчилсэн хөгжлийн үзэл баримтлал нь эдийн засгийн агуулгатай байхын зэрэгцээ улс төрийн учир холбогдолтой байх бодлогын шийдэлд хүрээд байгаа талаар танилцуулж, үйлдвэрлэлийн үр ашгийг дээшлүүлэх технологийн шинэлэг шийдлүүдийг дэмжиж ажиллахаа илэрхийлсэн юм.

Мөн Улсын Их Хурлын гишүүд Хөтөлийн "Цемент шохой” ХХК-ийн ажилтай танилцаж, ажилтан, албан хаагчдын төлөөлөлтэй уулзалт хийлээ. Цемент болон шохойн бүтээгдэхүүний үйлдвэрлэл явуулж буй тус компанийг мөн QSC компани концессийн гэрээгээр удирдаж байсан юм. Энэ хугацаандаа Хөгжлийн банкнаас 62.0 сая ам.долларын зээл авч жилд тус бүр 400 мянган тонн чулуунцар буюу клинкер үйлдвэрлэх хүчин чадалтай үйлдвэрийн хоёр шугам барихаар төлөвлөсний нэгийг ашиглалтанд оруулсан байна. Энэ зээл болон бусад өр, төлбөрийн хэмжээ нийтдээ 319.0 тэрбум төгрөгт хүрсэн байна. Үйлдвэрийн өмч хөрөнгө үндсэндээ бүхэлдээ барьцаанд байгаа бөгөөд энэ нь компанийн хөрөнгө оруулалт татах болон ажилчдын зээл авах зэрэг санхүүгийн асуудалд ихээхэн тээг болж байгаа талаар Ерөнхий захирлын үүргийг түр орлон гүйцэтгэгч Д.Баттүвшин ярив. 

Чулуунцар бол цементийн 85 хувийг эзэлдэг гол бүрдэл. Хөтөлийн "Цемент шохой” ХХК үлдэх 15 хувьд нь гөлтгөнө, үнс зэрэг бүрдлүүдийг нэмж боловсруулан Монгол Улсын MNS974:2008 стандартын дагуу PPC-32.5, OPC42.5, PC-42.5, PC-52.5 маркын цемент үйлдвэрлэж байна. Мөн шохойн чулууны Хөтөл-1, Хөтөл-2 ордуудаас ил аргаар олборлолт явуулж, шохойн үйлдвэртээ жилд 50 000-55 000 тонн 75-аас дээш хувийн идэвхжилтэй шохой үйлдвэрлэж байна. Түүнчлэн Хөтөл хотын айл өрх, албан байгууллагыг дулааны эрчим хүчээр хангадаг "Хөтөл энержи дулаан” охин компанитай. 


Эдүгээ зах зээлд олон өрсөлдөгч үйлдвэрүүдтэй болсон тул үнийн уян хатан, хөдөлгөөнтэй, шуурхай тохируулга хийж ажиллах шаардлагатай байгаа. Үнэ өөрчлөх шийдвэрийг ТУЗ гаргадаг байсныг хялбар, шуурхай болгох зорилгоор үнэ тогтоох аргачлалыг ТУЗ-өөр батлуулж, уг аргачлалын дагуу өөрчлөлт оруулах шийдвэрийг гүйцэтгэх захирал бие дааж шийдвэрлэдэг байх зарчимд шилжиж буйгаа Д.Баттүвшин захирал онцлов. Ерөнхий инженер бөгөөд үйлдвэрлэл, технологийн газрын дарга Н.Буян-Өлзий үйлдвэрийнхээ үйл ажиллагааг танилцуулаад, бүс нутгийнхаа бүтээн байгуулалтын ажлуудад давуу байдлаар бүтээгдэхүүнээ нийлүүлэх боломжтой бүрдүүлэх, Улаанбаатар, Эрдэнэт, Дархан хотуудад өөрийн терминалуудтай болох, авто машинаар болон төмөр замаар тээвэрлэх нөхцлүүдийг хялбаршуулах, ипотекийн зээлийг өргөжүүлж, зах зээлийг тэлэх зэргээр бодлогын болон эрх зүйн дэмжлэг үзүүлэхийг Улсын Их Хурлын гишүүдээс хүсэв.

Тус үйлдвэрийн охин компани болох "Хөтөл энержи дулаан” ХХК алдагдалтай ажиллаж ирсэн бөгөөд 2018-2023 онд "Цемент шохой” ХХК-даа нийт 7.3 тэрбум төгрөгийн өртэй болоод байгаа юм. Энэ онд өр үүсгэлгүй ажиллах үүднээс дулааныхаа үнийг нэмсэн байна. Ингэснээр цаашид алдагдалгүй ажиллах боломжтой болсон гэж "Хөтөл энержи дулаан” ХХК-ийн захирал н.Мөнхбаяр танилцуулаад, үүсэж бий болсон өр. Авлагыг тэглэхэд дэмжлэг үзүүлэхийг хүссэн юм. Мөн хувийн хэвшлийн компанийн менежментээр ажиллаж байх үед үүссэн татварын болон нийгмийн даатгалын шимтгэлийн өр төлбөрийн шийдвэрлэхэд туслалцаа үзүүлнэ үү гэсэн хүсэлтийг тус үйлдвэрийн санхүүгийн асуудал эрхэлсэн албан хаагчид тавьж байлаа.

Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга Г.Ганболд удахгүй "Эрдэнэс Монгол” ХХК-ийн үйл ажиллагаатай танилцана гэдгээ хэлж, тус компанийн удирдлага, ажилчдын саналыг уламжлах, Байнгын хорооны шийдвэрээр холбогдох газруудад үүрэг чиглэл өгч ажиллахаа илэрхийлсэн юм. Улсын Их Хурлын хяналт шалгалтын ажил, тэдгээрийн хүрээнд явуулсан сонсголуудын үр нөлөөгөөр улсын төсвийн ихээхэн тэлж байгааг тэрбээр дурдаад, цаашид төрийн өмчийн үйлдвэр, аж ахуйн нэгжүүдийн үйл ажиллагааг сайжруулж, үр ашгийг улам бүр нэмэгдүүлэх шаардлага байгааг тэмдэглэсэн юм. Цементийн зах зээл улам өрсөлдөөнтэй болж байгаа нь компанид удирдлага, менежментээ сайжруулах зайлшгүй шаардлагыг бий болгож байгаа талаар Улсын Их Хурлын гишүүн Ж.Эрдэнэбат онцлоод, гэрээт борлуулагчтай хамтран ажиллах боломжийг судлах нь зүйтэй гэсэн юм.

Улсын Их Хурлын Үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны дарга, гишүүдийн хамт Уул уурхай, хүнд үйлдвэрийн яамны Хүнд үйлдвэрийн бодлогын газрын дарга С.Сүхбат, Судалгаа, хөрөнгө оруулалтын газрын Статистик, судалгааны хэлтсийн дарга Б.Дэлгэржаргал нар ажилласан юм. Үйлдвэрүүд болон Дархан арьс ширний цогцолборын төсөлд тулгамдаж буй асуудлуудын гарц шийдлийг зөв олж, хугацаа алдалгүй шийдвэрлэх талаар анхаарч ажиллахыг яам, холбогдох байгууллагад зөвлөмж болгов гэж Улсын Их Хурлын Хэвлэл мэдээлэл, олон нийттэй харилцах газраас мэдээллээ.


Дарханы төмөрлөгийн үйлдвэр 2023 онд 40 тэрбум төгрөгийн цэвэр ашигтай ажиллажээ
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
“Голомт банк” ХК-ийн Төлөөлөн Удирдах Зөвлөлийн хараат бус гишүүнийг сонгон шалгаруулах зар

  Монгол Улсын Компанийн тухай хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.1.7 дахь ...

2025 оны 02 сарын 05, 11 цаг 41 минут
Ухаа худаг “ургуулсан” орд уу, Тавантолгойн нэг толгой юу?!

  2025 оныг “...Үндэсний баялгийн сан тойрсон үндэсний ...

2025 оны 02 сарын 03, 15 цаг 19 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ “Стратегийн ордуудын 34 хувийг авна” биш, “100 хувь авна” гэх ёстой!

  “Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, стратегийн орд эзэмшигч MCS, МАК ...

2025 оны 02 сарын 03, 14 цаг 32 минут
Сү.Батболд: “Энержи Ресурс” компани өөрийнхөө оруулсан зардлын хүрээнд Ухаа худгийн ордыг авсан

  Улс орны хувьд чухал ач холбогдолтой, олон нийтийн анхаарлын төвд ...

2025 оны 02 сарын 03, 14 цаг 04 минут
Газрын тосны үнэ 73 ам.долларт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс буурав

  Өнгөрсөн оны аравдугаар сард газрын тосны үнэ баррель нь 75 ...

2025 оны 02 сарын 03, 10 цаг 05 минут
Эх дэлхийгээ илүү ногооруулъя

- Хараач, энэ бол миний "Америк дүү"-гийн тарьсан хамгийн анхны мод. Би ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 40 минут
Өвөр Монголын Боомтууд 2024 оны ажлаа дүгнэв

Өвөр Монголын Боомтын албанаас саяхан гадаадад нээлттэй 20 боомтынхоо 2024 ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 37 минут
Хятад хэл-Амьдралын минь халуун дулаан илч

Хятад хэл-Амьдралын минь халуун дулаан илч   Энэ жил та амьдралдаа ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 25 минут
Цагаан сарын баярын угтуул “Бага цагаан сар”

Хятадын цагаан сарын баяр ЮНЕСКО-д бүртгүүлсэн баярт үйл явдалд зориулан ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 15 минут
2025 оны ”Хоёр чуулган”-ы өгөгдөл

“Нэлийтэл услах”асуудлыг шийдвэрлэв Хөдөө аж ахуйн усны үнийн ...

2025 оны 02 сарын 01, 21 цаг 58 минут
Голомт банк “Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-т тэргүүллээ

Санхүүгийн боловсрол, хуримтлалын давуу талыг дэлхий нийтэд сурталчлан ...

2025 оны 02 сарын 01, 12 цаг 10 минут
МОНГОЛ ДАХЬ УРАНЫ 13 ОРДТОЙ ТАНИЛЦ

  -“ЭРГЭЛТ” СЭТГҮҮЛ МОНГОЛ ДАХЬ УРАНЫ 13 ОРД ГАЗРЫГ ...

2025 оны 01 сарын 31, 13 цаг 50 минут
Голомт банк кибер аюулгүй байдлын салбарын “СontrolCase” олон улсын чуулга уулзалтад оролцлоо

АНЭУ-ын Дубай хотод 2025 оны 1-р сарын 17, 18-ны өдрүүдэд зохион ...

2025 оны 01 сарын 30, 10 цаг 28 минут
“Гацаагч”: Энэ удаа Д.Энхтүвшинд олон нийт хууртахгүй

  Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил холболтын төмөр замыг барьж, ...

2025 оны 01 сарын 29, 20 цаг 35 минут
Л.Оюун-Эрдэнийг Ерөнхий сайд болсноос хойш Монгол Улс оносон уу, алдсан уу?

  Л.Оюун-Эрдэнэ 2021 оны нэгдүгээр сарын 27-нд Ерөнхий сайдаар ...

2025 оны 01 сарын 29, 10 цаг 46 минут
Ерөнхий Сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өнгөрсөн дөрвөн жилд юу хийв?

  МОНГОЛ УЛСЫН 32 ДАХЬ ЕРӨНХИЙ САЙД ЛУВСАННАМСРАЙН ОЮУН-ЭРДЭНИЙН 4 ЖИЛ ...

2025 оны 01 сарын 28, 14 цаг 34 минут
Стратегийн ордуудын 34 хувийг Баялгийн санд бөөгнүүлэх “стратеги” байна уу?

  Уг нь Монгол Улс Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуультай болоод ...

2025 оны 01 сарын 28, 14 цаг 29 минут
Рязань дахь газрын тосны үйлдвэр цохилтод өртжээ

 Украины арми Рязань, Москва зэрэг Оросын 13 бүс нутгийг онилж ...

2025 оны 01 сарын 28, 12 цаг 26 минут
Д.Трампын мэдэгдлийн дараа газрын тосны үнэ унажээ

 СИНГАПУР, 2025 оны нэгдүгээр сарын 27 /Reuters/. АНУ-ын ...

2025 оны 01 сарын 28, 10 цаг 41 минут
Рашаан хотын мөс цасны наадам болж байна

ӨМӨЗО-ны Хянган аймгийн Рашаан хотын 2024-2025 оны мөс цасны улирал болон ...

2025 оны 01 сарын 27, 19 цаг 00 минут
“Аялалтай, автомашинтай” урамшуулалт аяны супер азтанууд шагналаа авлаа

  Голомт банк болон EasyPay хамтран бизнес эрхлэгч иргэд, ...

2025 оны 01 сарын 27, 12 цаг 55 минут
2025 оны онцлох металл: Уран, алт, зэс гялалзах болно

 "Sprott” тусгай тайландаа дэлхийн даяарчлалыг хурдасгаж, эрчим ...

2025 оны 01 сарын 27, 12 цаг 37 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ дөрвөн жил Ерөнхий сайд байгаа нь Л.Оюун-Эрдэнэдээ биш тогтолцоондоо байна

  Л.Оюун-Эрдэнийг дөрвөн жилийн өмнөх яг энэ өдрийн УИХ-ын чуулганы ...

2025 оны 01 сарын 27, 11 цаг 16 минут
”ЗАМ”

[video=] ...

2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 32 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 28 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 20 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 08 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 03 минут
2025 оны 01 сарын 26, 21 цаг 37 минут
2025 оны 01 сарын 26, 00 цаг 21 минут
ЭТТ ХК-ийн Хүний нөөц эрхэлсэн захирлыг гадаадаас сонгон шалгаруулж, томилно

  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Төрийн болон орон нутгийн ...

2025 оны 01 сарын 25, 23 цаг 57 минут
Нүүрсний хог хаягдлаас 100 Мвт-ийн эрчим хүч үйлдвэрлэнэ

  Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Шинэ ...

2025 оны 01 сарын 25, 21 цаг 32 минут
BNEF: 2025 онд зэсийн үнийн дээд төлөв тонн нь $15,000 байх төсөөлөлтэй

 2024 оны эхний 11 сард БНХАУ-ын зэсийн баяжмалын импорт ердөө хоёр ...

2025 оны 01 сарын 25, 15 цаг 37 минут
2025 оны 01 сарын 25, 11 цаг 19 минут
Уул уурхайн компаниудыг “Эрдэнэс Монгол”, уул уурхайн бусыг “Эрчист Монгол” -д нэгтгэнэ

  Төрийн өмчит уул уурхайн компаниудыг “Эрдэнэс Монгол”, ...

2025 оны 01 сарын 24, 19 цаг 35 минут
Дэлхийн хамгийн том мөсөн уул арлыг мөргөж болзошгүй байна

 ЛОНДОН, 2025 оны нэгдүгээр сарын 24 /CNN/. Дэлхийн хамгийн ...

2025 оны 01 сарын 24, 17 цаг 38 минут
2025 оны 01 сарын 24, 15 цаг 16 минут
2025 оны 01 сарын 24, 15 цаг 00 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: УИХ-ын гишүүд рүү гаднын бүртгэлгүй дугаараас мессеж илгээсэн байхыг үгүйсгэхгүй

  УИХ-ын өнөөдрийн чуулганы хуралдаанаар “Нийслэл Улаанбаатар ...

2025 оны 01 сарын 24, 14 цаг 35 минут
Нүүрсний үнэ 358.8 доллароос 80.9 болтлоо буурчээ

 Монгол Улсын нийт импортын талаас дээш хувийг ОХУ-ын бараа ...

2025 оны 01 сарын 24, 14 цаг 29 минут
2025 оны 01 сарын 23, 18 цаг 47 минут
Зэс үнэ сүүлийн есөн сарын доод түвшинд хүрчээ

  Зэсийн үнэ оны эхний арилжаагаар сүүлийн есөн сарын доод түвшинд ...

2025 оны 01 сарын 23, 18 цаг 42 минут
Өнгөрсөн онд дэлхий даяар хөнгөн цагааны үйлдвэрлэл өсжээ

 АРЛИНГТОН, 2025 оны нэгдүгээр сарын 23 /finam/. Дэлхийн хөнгөн ...

2025 оны 01 сарын 23, 18 цаг 35 минут
Тэд бидний тухай: Хятад Оросыг шахаж, Монголд боломж олгож магадгүй

 2024 онд БНХАУ-ын нүүрсний худалдан авалт дээд амжилт тогтоосон нь ...

2025 оны 01 сарын 23, 16 цаг 09 минут
2025 оны 01 сарын 23, 15 цаг 22 минут
Сансрын мөрөөдөл

”Чан Э-6” буцах аппарат сарны алс талаас сарны дээж авч, 06-р ...

2025 оны 01 сарын 23, 13 цаг 44 минут
Уран ашигтай гэж үү?

 Монгол Улсын Цөмийн Энергийн Комиссын мэдээлснээр, уран нь U гэсэн ...

2025 оны 01 сарын 23, 09 цаг 25 минут
2025 оны 01 сарын 23, 08 цаг 54 минут
1072 хувьцааны ногдол ашгийг II сард хуралдах ТУЗ –өөр шийдвэрлэнэ

  “Эрдэнэс Тавантолгой” компанид Монгол Улсын иргэн бүр ...

2025 оны 01 сарын 22, 21 цаг 37 минут
”ГҮҮР”

[video=] ...

2025 оны 01 сарын 22, 18 цаг 29 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани