Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Их хүлээлттэй ч эрсдэл өндөр нүүрсний экспорт

Их хүлээлттэй ч эрсдэл өндөр нүүрсний экспорт

 

Жил дараалан дээд амжилт тогтоож байгаа нүүрсний экспортын биет хэмжээг ирэх жил ч урд өмнөхөөс өндөр байхаар тооцооллоо. УИХ-аар хэлэлцүүлэг нь хэдийнэ эхэлсэн 2025 оны төсвийн тухай хуулийн төсөлд 83 сая тонн нүүрс экспортлохоор тусгаад байна. Ирэх онд төсвийн нийт орлогын 31.7 хувь буюу 11.6 их наяд төгрөгийг уул уурхайн салбараас төвлөрүүлэх өөдрөг төсөөллийг гаргав. Гэвч уул уурхайн салбарын орлогын ихэнхийг бүрдүүлэх нүүрсний экспорт энэ төсөөлөлд хүрэхгүй байх өндөр эрсдэлтэй байна.

Сүүлийн 30 сарын хамгийн доод үнэд хүрэв

Эдийн засгийн өсөлтийн гол тулгуур болсон нүүрсний экспорт өндөр хүлээлтдээ хүрэхгүй байж мэдэх эхний эрсдэл бол үнэ буурч буй явдал. Энэ оны эхний хагас жилд биржээр арилжаалсан нүүрсний дундаж үнэ 140 ам.доллар байсан бол өнөөдөр 96 ам.доллар болж буураад байна. Сүүлийн 30 сард нүүрсний үнэ анх удаа 100 ам.доллароос буурсан үзүүлэлт өнгөрсөн долоодугаар сараас эхэлсэн. Цаашид үнэ өсөх хандлага ажиглагдахгүй байгааг шинжээчид хэлж байгаа. Өнгөрсөн хугацаанд үнэ буурсан алдагдлыг биет хэмжээний нэмэгдлээр нөхөж ирсэн ч цаашид экспортын хэмжээ ч саарах төлөвтэй байна.

Хятадын импорт буурах уу? 

Манай улсын экспортын нүүрсний гол хэрэглэгч БНХАУ-д барилгын салбарын уналттай холбоотойгоор гангийн үйлдвэрлэл эрс буурч байгаа. Гангийн эрэлт хумигдаж, үйлдвэрлэл буурч байгаа нь кокс, косжих нүүрсний эрэлт, үнэд нөлөөлж буй.

Ингэснээр нүүрсний хэрэглээнийхээ 90 хувийг дотоодоосоо хангадаг урд хөршийн импорт саарна гэсэн таамаг бий. Цаашид энэ нөхцөл байдал хэрхэн үргэлжлэх нь тодорхойгүй ч Хятадын эрэлтээс шууд хамаарна гэж үзвэл Монголын нүүрсний нийлүүлэлт буурах нь дамжиггүй.

Hүүрсний дундаж үнэ 140 ам.доллар байсан бол өнөөдөр 96 ам.доллар болж буураад байна.

Гэхдээ гэгээтэй таамаг ч бий. Хятадын дотоодын үйлдвэрлэл нийтээрээ хямарч, хумигдаж байгаа учраас үүссэн эрэлтийг импортоор хангахаас аргагүйд хүрч мэднэ. Тэгэхээр Монголын нийлүүлэлтийн хэмжээ төдийлөн буурахгүй байх магадлалтай гэж зарим эдийн засагч үзэж буй.

Их хүлээлттэй ч эрсдэл өндөр нүүрсний экспорт

"Голомт” банкны ерөнхий эдийн засагч Ө.Мөрөн

"Хятадад нүүрс олборлолт доголдож, зарим үйлдвэрийн үйл ажиллагаа нь удааширч байгаа. Дотооддоо үйлдвэрлэл нь буурвал эрэлтээ нийлүүлэлтээр нөхнө. Энэ нь Хятадын нүүрсний импорт тогтвортой хадгалагдах үндэслэл болно гэж харж байгаа. Гэхдээ өрсөлдөөн бусад хүчин зүйлээс шалтгаалж үнэ буурах төлөвтэй байна."

Тоо өссөн ч ашиг нэмэгдэхгүй 

Хэдийгээр нүүрсний экспортын биет хэмжээ өмнөх жилүүдийг давж байгаа ч үнэ тогтмол буурч байгаа нь төсвийн орлогын бүрдүүлэлтэд хүндрэл учруулж болзошгүй. Өмнөх саруудын мэдээллийг харъя.

Гаалийн ерөнхий газрын мэдээллээр 2024 оны эхний есөн сарын байдлаар 59.1 сая тонн нүүрс экспортолж, 6,653.0 сая ам.долларын орлого олжээ. Харин өнгөрсөн оны эхний есөн сард 46.8 сая тонн нүүрс экспортолж 6,417.7 сая ам.долларын орлоготой байв. Тэгвэл энэ цаг үед нүүрсний экспортын биет хэмжээ өнгөрсөн оны мөн үеэс 12.3 сая тонноор нэмэгдсэн хэдий ч үүнээс орсон орлого нь ердөө 235 сая ам.доллароор өссөн байна. Тэгэхээр үнэ буурах явц цаашид үргэлжилбэл, 2025 онд дахин түүхэн амжилт тогтоож төлөвлөсний дагуу 83.3 сая тонн нүүрс экспортоллоо ч орлогын хэмжээ төдийлөн өсөхгүй нь. Үүнээс гадна БНХАУ Австралид тавьсан хоригоо сулруулж эхэлсэн. ОХУ ч экспортоо нэмэх эрмэлзэлтэй байгаа. Өрсөлдөгчид нэмэгдэхийн хэрээр нүүрсний нийлүүлэлтийн үнэ буурах нь гарцаагүй. Тиймээс өрсөлдөөний хувьд ч манай нийлүүлэлт саад учруулж мэднэ. Энэ мэтчилэн экспортод сөргөөр нөлөөлөх олон эрсдэл байгааг Үндэсний аудитын газар ч дүгнэлтдээ дурджээ.

Уул уурхайн салбараас 2025 оны төсөвт төвлөрүүлэхээр төлөвлөсөн орлого БНХАУ-ын эдийн засгийн байдал, үл хөдлөх хөрөнгийн салбарын болон коксжих нүүрсний эрэлт багасах, уул уурхайн гол нэр төрлийн бүтээгдэхүүний зах зээлийн үнэ буурах зэрэг гадаад хүчин зүйлийн нөлөөгөөр тасалдах эрсдэлтэй, төсвийн эх үүсвэрийн дутагдлыг бусад салбараас нэмж бүрдүүлэх боломж хомс байна. Олон улсын шинжээчдийн таамаглалаар дэлхийн зах зээлд 2025 онд өмнөх оноос тонн тутамд нүүрсний үнэ 35 ам.доллароор буурах таамаг байна. Уул уурхайн салбарын голлох нэрийн бүтээгдэхүүний эрэлт болон зах зээлийн үнийн бууралтаас шалтгаалж төсвийн орлого тасрах эрсдэлийг тооцох шаардлагатай.  Монгол Улсын 2025 оны нэгдсэн төсвийн төсөлд өгсөн Үндэсний аудитын газрын дүгнэлтээс

Их хүлээлттэй ч эрсдэл өндөр нүүрсний экспорт

Төсвийн тогтвортой байдлын зөвлөлийн дарга, эдийн засагч Н.Энхбаяр

"2025 он гэхэд нүүрсний үнэ 12 хувиар буурахаар байгаа. Одоогийн 110 ам.доллароос 12 хувь буурна гэхээр бараг 80-90 ам.доллар болж магадгүй. Тэгэхээр бид хэдийгээр биет нийлүүлэлтийн хэмжээгээ 80, 90 сая тонн болголоо ч энэ оны түвшинд хүрэхгүй байх магадлалтай. Харин УИХ-аар хэлэлцэж эхэлсэн 2025 оны төсвийн төсөлд маш өөдрөгөөр төсөөлсөн."

Ийнхүү нүүрсний экспортын өөдрөг төсөөлөлд эргэлзэх зүйл олон байна. Товчлоод хэлбэл, нүүрсний экспортын ойрын ирээдүй илүү их хүлээлттэй ч, эрсдэл өндөр байна. Тиймээс мэргэжлийн байгууллага, эдийн засагчдын дүгнэлт тооцооллыг харгалзаж, хэт өөдрөг төсөөллөө танаж, төсвийн зөв төлөвлөлт хийх шаардлага нэн тэргүүнд буй.

Олон улсын байгууллагууд ч нүүрсний эрэлтийн савлагаанаас олсон ашгаар төсвөө тэлэх бус валютын нөөцөө нэмэгдүүлэх нь зөв арга гэдгийг эртнээс зөвлөж байгаа.

Түүнчлэн дэлхий нүүрсний хэрэглээнээс аажим аажмаар татгалзаж байгаа энэ цаг үед алсын ирээдүйд экспортыг орлох орлогын үүсвэрийг төлөвлөх нь зүй. Бидэнд БНХАУ-д 15 орчим жил л нүүрс эрчимтэй нийлүүлэх хугацаа бий гэдэг. Уул уурхайн орлогод тулгуурладаг эдийн засагтай манай улсын хувьд энэ нь орлого тасрах эрсдэл. Нөгөө талаар нүүрс ч шавхагдах нөөц. Тиймээс цаашид ганц нүүрсний экспортод найдвар тавихгүй орлогын эх үүсвэрээ олон болгож, эдийн засгаа солонгоруулах сонголттой нүүр тулж байна.

 
Эх сурвалж: Үндэстний ТОЙМ сэтгүүл
Их хүлээлттэй ч эрсдэл өндөр нүүрсний экспорт
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
“Голомт банк” ХК-ийн Төлөөлөн Удирдах Зөвлөлийн хараат бус гишүүнийг сонгон шалгаруулах зар

  Монгол Улсын Компанийн тухай хуулийн 62 дугаар зүйлийн 62.1.7 дахь ...

2025 оны 02 сарын 05, 11 цаг 41 минут
Ухаа худаг “ургуулсан” орд уу, Тавантолгойн нэг толгой юу?!

  2025 оныг “...Үндэсний баялгийн сан тойрсон үндэсний ...

2025 оны 02 сарын 03, 15 цаг 19 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ “Стратегийн ордуудын 34 хувийг авна” биш, “100 хувь авна” гэх ёстой!

  “Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ, стратегийн орд эзэмшигч MCS, МАК ...

2025 оны 02 сарын 03, 14 цаг 32 минут
Сү.Батболд: “Энержи Ресурс” компани өөрийнхөө оруулсан зардлын хүрээнд Ухаа худгийн ордыг авсан

  Улс орны хувьд чухал ач холбогдолтой, олон нийтийн анхаарлын төвд ...

2025 оны 02 сарын 03, 14 цаг 04 минут
Газрын тосны үнэ 73 ам.долларт хүрч өнгөрсөн оны мөн үеийнхээс буурав

  Өнгөрсөн оны аравдугаар сард газрын тосны үнэ баррель нь 75 ...

2025 оны 02 сарын 03, 10 цаг 05 минут
Эх дэлхийгээ илүү ногооруулъя

- Хараач, энэ бол миний "Америк дүү"-гийн тарьсан хамгийн анхны мод. Би ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 40 минут
Өвөр Монголын Боомтууд 2024 оны ажлаа дүгнэв

Өвөр Монголын Боомтын албанаас саяхан гадаадад нээлттэй 20 боомтынхоо 2024 ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 37 минут
Хятад хэл-Амьдралын минь халуун дулаан илч

Хятад хэл-Амьдралын минь халуун дулаан илч   Энэ жил та амьдралдаа ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 25 минут
Цагаан сарын баярын угтуул “Бага цагаан сар”

Хятадын цагаан сарын баяр ЮНЕСКО-д бүртгүүлсэн баярт үйл явдалд зориулан ...

2025 оны 02 сарын 01, 22 цаг 15 минут
2025 оны ”Хоёр чуулган”-ы өгөгдөл

“Нэлийтэл услах”асуудлыг шийдвэрлэв Хөдөө аж ахуйн усны үнийн ...

2025 оны 02 сарын 01, 21 цаг 58 минут
Голомт банк “Дэлхийн хуримтлалын өдөр”-т тэргүүллээ

Санхүүгийн боловсрол, хуримтлалын давуу талыг дэлхий нийтэд сурталчлан ...

2025 оны 02 сарын 01, 12 цаг 10 минут
МОНГОЛ ДАХЬ УРАНЫ 13 ОРДТОЙ ТАНИЛЦ

  -“ЭРГЭЛТ” СЭТГҮҮЛ МОНГОЛ ДАХЬ УРАНЫ 13 ОРД ГАЗРЫГ ...

2025 оны 01 сарын 31, 13 цаг 50 минут
Голомт банк кибер аюулгүй байдлын салбарын “СontrolCase” олон улсын чуулга уулзалтад оролцлоо

АНЭУ-ын Дубай хотод 2025 оны 1-р сарын 17, 18-ны өдрүүдэд зохион ...

2025 оны 01 сарын 30, 10 цаг 28 минут
“Гацаагч”: Энэ удаа Д.Энхтүвшинд олон нийт хууртахгүй

  Гашуунсухайт-Ганцмод боомтын хил холболтын төмөр замыг барьж, ...

2025 оны 01 сарын 29, 20 цаг 35 минут
Л.Оюун-Эрдэнийг Ерөнхий сайд болсноос хойш Монгол Улс оносон уу, алдсан уу?

  Л.Оюун-Эрдэнэ 2021 оны нэгдүгээр сарын 27-нд Ерөнхий сайдаар ...

2025 оны 01 сарын 29, 10 цаг 46 минут
Ерөнхий Сайд Л.Оюун-Эрдэнэ өнгөрсөн дөрвөн жилд юу хийв?

  МОНГОЛ УЛСЫН 32 ДАХЬ ЕРӨНХИЙ САЙД ЛУВСАННАМСРАЙН ОЮУН-ЭРДЭНИЙН 4 ЖИЛ ...

2025 оны 01 сарын 28, 14 цаг 34 минут
Стратегийн ордуудын 34 хувийг Баялгийн санд бөөгнүүлэх “стратеги” байна уу?

  Уг нь Монгол Улс Үндэсний баялгийн сангийн тухай хуультай болоод ...

2025 оны 01 сарын 28, 14 цаг 29 минут
Рязань дахь газрын тосны үйлдвэр цохилтод өртжээ

 Украины арми Рязань, Москва зэрэг Оросын 13 бүс нутгийг онилж ...

2025 оны 01 сарын 28, 12 цаг 26 минут
Д.Трампын мэдэгдлийн дараа газрын тосны үнэ унажээ

 СИНГАПУР, 2025 оны нэгдүгээр сарын 27 /Reuters/. АНУ-ын ...

2025 оны 01 сарын 28, 10 цаг 41 минут
Рашаан хотын мөс цасны наадам болж байна

ӨМӨЗО-ны Хянган аймгийн Рашаан хотын 2024-2025 оны мөс цасны улирал болон ...

2025 оны 01 сарын 27, 19 цаг 00 минут
“Аялалтай, автомашинтай” урамшуулалт аяны супер азтанууд шагналаа авлаа

  Голомт банк болон EasyPay хамтран бизнес эрхлэгч иргэд, ...

2025 оны 01 сарын 27, 12 цаг 55 минут
2025 оны онцлох металл: Уран, алт, зэс гялалзах болно

 "Sprott” тусгай тайландаа дэлхийн даяарчлалыг хурдасгаж, эрчим ...

2025 оны 01 сарын 27, 12 цаг 37 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ дөрвөн жил Ерөнхий сайд байгаа нь Л.Оюун-Эрдэнэдээ биш тогтолцоондоо байна

  Л.Оюун-Эрдэнийг дөрвөн жилийн өмнөх яг энэ өдрийн УИХ-ын чуулганы ...

2025 оны 01 сарын 27, 11 цаг 16 минут
”ЗАМ”

[video=] ...

2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 32 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 28 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 20 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 08 минут
2025 оны 01 сарын 26, 22 цаг 03 минут
2025 оны 01 сарын 26, 21 цаг 37 минут
2025 оны 01 сарын 26, 00 цаг 21 минут
ЭТТ ХК-ийн Хүний нөөц эрхэлсэн захирлыг гадаадаас сонгон шалгаруулж, томилно

  УИХ-ын чуулганы нэгдсэн хуралдаанаар Төрийн болон орон нутгийн ...

2025 оны 01 сарын 25, 23 цаг 57 минут
Нүүрсний хог хаягдлаас 100 Мвт-ийн эрчим хүч үйлдвэрлэнэ

  Засгийн газрын 2024-2028 оны үйл ажиллагааны хөтөлбөр, Шинэ ...

2025 оны 01 сарын 25, 21 цаг 32 минут
BNEF: 2025 онд зэсийн үнийн дээд төлөв тонн нь $15,000 байх төсөөлөлтэй

 2024 оны эхний 11 сард БНХАУ-ын зэсийн баяжмалын импорт ердөө хоёр ...

2025 оны 01 сарын 25, 15 цаг 37 минут
Уул уурхайн компаниудыг “Эрдэнэс Монгол”, уул уурхайн бусыг “Эрчист Монгол” -д нэгтгэнэ

  Төрийн өмчит уул уурхайн компаниудыг “Эрдэнэс Монгол”, ...

2025 оны 01 сарын 24, 19 цаг 35 минут
Дэлхийн хамгийн том мөсөн уул арлыг мөргөж болзошгүй байна

 ЛОНДОН, 2025 оны нэгдүгээр сарын 24 /CNN/. Дэлхийн хамгийн ...

2025 оны 01 сарын 24, 17 цаг 38 минут
2025 оны 01 сарын 24, 15 цаг 16 минут
2025 оны 01 сарын 24, 15 цаг 00 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: УИХ-ын гишүүд рүү гаднын бүртгэлгүй дугаараас мессеж илгээсэн байхыг үгүйсгэхгүй

  УИХ-ын өнөөдрийн чуулганы хуралдаанаар “Нийслэл Улаанбаатар ...

2025 оны 01 сарын 24, 14 цаг 35 минут
Нүүрсний үнэ 358.8 доллароос 80.9 болтлоо буурчээ

 Монгол Улсын нийт импортын талаас дээш хувийг ОХУ-ын бараа ...

2025 оны 01 сарын 24, 14 цаг 29 минут
2025 оны 01 сарын 23, 18 цаг 47 минут
Зэс үнэ сүүлийн есөн сарын доод түвшинд хүрчээ

  Зэсийн үнэ оны эхний арилжаагаар сүүлийн есөн сарын доод түвшинд ...

2025 оны 01 сарын 23, 18 цаг 42 минут
Өнгөрсөн онд дэлхий даяар хөнгөн цагааны үйлдвэрлэл өсжээ

 АРЛИНГТОН, 2025 оны нэгдүгээр сарын 23 /finam/. Дэлхийн хөнгөн ...

2025 оны 01 сарын 23, 18 цаг 35 минут
Тэд бидний тухай: Хятад Оросыг шахаж, Монголд боломж олгож магадгүй

 2024 онд БНХАУ-ын нүүрсний худалдан авалт дээд амжилт тогтоосон нь ...

2025 оны 01 сарын 23, 16 цаг 09 минут
2025 оны 01 сарын 23, 15 цаг 22 минут
Сансрын мөрөөдөл

”Чан Э-6” буцах аппарат сарны алс талаас сарны дээж авч, 06-р ...

2025 оны 01 сарын 23, 13 цаг 44 минут
Уран ашигтай гэж үү?

 Монгол Улсын Цөмийн Энергийн Комиссын мэдээлснээр, уран нь U гэсэн ...

2025 оны 01 сарын 23, 09 цаг 25 минут
2025 оны 01 сарын 23, 08 цаг 54 минут
1072 хувьцааны ногдол ашгийг II сард хуралдах ТУЗ –өөр шийдвэрлэнэ

  “Эрдэнэс Тавантолгой” компанид Монгол Улсын иргэн бүр ...

2025 оны 01 сарын 22, 21 цаг 37 минут
”ГҮҮР”

[video=] ...

2025 оны 01 сарын 22, 18 цаг 29 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани