Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Р.Мандах: Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил биш

Р.Мандах: Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил бишУвс аймгийн Бөхмөрөн сумын байгаль хамгаалагч Р.Мандахтай тус суманд хийгдэж байгаа тусгай зөвшөөрөлтэй ан агнуурын талаар ярилцлаа. "Аргалын Мандах” хэмээн алдаршсан энэ хүнтэй ярилцахад ажлаа арван хуруу шигээ мэддэг нь андашгүй байв.
 
-Тусгай зөвшөөрөлтэй ан агнуур танай суманд хийгддэг. Тэгэхээр энэ ажил хэдийнээс эхэлсэн бэ? Одоогоор хэчнээн угалз агнаад байна?
 
-2013 оноос эхэлэж угалз агнах ажлыг зохион байгуулж байна. Байгаль орчны яамнаас Бөхмөрөн суманд угалз агнах тусгай зөвшөөрөл олгосны дагуу өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд зургаан угалз агнаад байна. Ан агнуурын төлбөрөөс орсон орлогын 50 хувийг тухайн орон нутагт, үлдсэнийг нь Байгаль хамгаалах сан буюу БОХ санд төвлөрүүлдэг. БОХ санд төвлөрсөн мөнгийг зарцуулахдаа Засгийн газрын 43-р тогтоол болон аймгийн журмын дагуу зарцуулж ирсэн.
 
- Бөхмөрөн сумын аргаль угалзын тоо толгой хэр өсч байна?
 
-2005 оноос Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газрын байгаль хамгаалагчаар ажиллаж эхлэсэн. Тухайн үед манай сумын аргалийн тоо толгой 200 орчим байсан бөгөөд хууль бус ан агнуурт өртөж, жилээс жилд тоо толгой нь буурч байсан. Гэвч Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн төсөл хэрэгжиж эхэлснээр малчид сайн дураараа байгаль хамгаалах нөхөрлөл байгуулан ажиллаж, аргаль угалзыг ард иргэдийн оролцоотойгоор хамгаалах болсноор одоогоор 2000 орчим болж өсөөд байна. Аргалийн эрийг нь угалз, эмийг нь хомь, төлийг нь хурга гэдэг бөгөөд зөвхөн угалзыг агнах тусгай зөвшөөрол олгодог. "Гулзат” тусгай хамгаалалттай газар нутаг нь Сагил, Бөхмөрөн сумын нутгийг дамнан оршдог бөгөөд 216.7 мянган га газрыг хамардаг. Мөн энэ бүс нутагт ховор амьтадын тоонд багтдаг хар сүүлт нутагладаг. 2005 онд 10 гаруйхан байсан хар сүүлт маань одоо 150 гаруй болж өсөөд байна. Үүнээс гадна зэгсний гахай, гургуул 2005 оны үед бараг дуусч байсныг байгаль хамгаалах нөхөрлөлүүдийнхээ тусламжтайгаар хамгаалах болсноор одоо тоо толгой нь өсөөд байна.
 
-Танай суманд байгаль хамгаалах чиглэлийн хэчнээн нөхөрлөл байна. Тэдэнтэйгээ сумын зүгээс хэрхэн хамтран ажилладаг вэ?
 
-"Гулзат” орон нутгийн хамгаалалттай газарт 7, ойн сан, хадлангийн бүсэд 4, тусгай хамгаалалттай газар нутагт 1, нийтдээ 12 нөхөрлөл манай суманд үйл ажиллагаа явуулж байна. Эдгээр нөхөрлөлд манай сумын 156 өрхийн 380 иргэн хамрагддаг. Нөхөрлөлийн гишүүд маань сумын ЗДТГ-тайгаа хамтраад ховор, нэн ховор ан амьтадын нутагладаг бүс нутагт хужир шүү, давс, өвс тэжээл хүргэж тавих, ан амьтны тооллого явуулах зэрэг ажлыг хийж гүйцэтгэдэг. Нөхөрлөлийн гишүүд маань байгаль орчноо хамгаалах, нутаг усаа онгон дагшинаар нь байлгаж хойч үедээ өвлүүлэн үлдээх, байгалийн баялагийг зүй зохистой ашиглаж амьдрал ахуйдаа тус нэмэр болгох тал дээр өнгөрсөн хугацаанд идэвхи санаачилгатай ажиллаж ирсэн. Үүний үр дүнд сумын ховор, нэн ховор ан амьтан, ургамал, жигүүртэн шувуудын тоо толгой өсч, нөхөрлөлийн гишүүдийн амьдрал ахуй ч тодорхой хэмжээгээр дээшилж байна. Өнгөрсөн онд "Мянган аргал”-ын баяр хийсэн. Энэ үеэр нөхөрлөлүүдийн анхдагч гишүүдийг шагнаж урамшуулж, 6 насны морьд уралдуулж, хүчит бөхийн барилдаан хийсэн. Мөн нөхөрлөлүүдийн үйлдвэрлэсэн сүү цагаан идээ, ноос ноолууран бүтээгдэхүүн, суран эдлэл, гэр ахуйн хэрэглэл, эсгий зэрэг бүтээгдэхүүний үзэсгэлэн худалдаа явуулж, шилдгүүдийг шалгаруулан шагнаж урамшуулсан.
 
2015 оноос идэвхтэн байгаль хамгаалагч нарыг урамшуулах ажлыг эхлүүлж, улирал бүр 100 мянган төгрөгийг зургаан хүнд өгч байна. Нөхөрлөлүүдийн бэлдсэн өвсийг БОХ сангийн мөнгөөр худалдан авч, өөр өөрсдийнх нь хариуцаж ажилладаг хар сүүлт, аргаль угалз нутагладаг бүс нутагтхүргэх ажлыг зохион байгуулдаг бөгөөд энэ ажлыг гүйцэтгэсэн нөхөрлөлийн гишүүд, идэвхтэн байгаль хамгаалагч нарыг урамшуулдаг. Өнгөрсөн онд 8 тн давс, 8 машин өвсийг аргаль, угалз, хар сүүлтийн бүс нутагт хүргэж байршуулсан.
 
 Манай сумын нөхөрлөлүүд Монгол Улсын хэмжээнд үлгэр жишээ болохуйцаар ажиллаж байгаа. Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил биш. Харин ард иргэдтэйгээ хамтран ажиллаж, байгаль хамгаалах үйлсэд тэдний оролцоог бий болгосноор үр дүнд хүрч болдогийн бодит жишээг манай сумаас харж болно. Бидэнтэй хамтран ажиллаж ирсэн бүх нөхөрлөлүүддээ баярлалаа гэж хэлье. Мөн дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газар болон НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн хамт олонд баярласнаа илэрхийлье.
 
-Танд баярлалаа. 
 
Увс аймаг Б.Батхүү
 
Эх сурвалж: "Монцамэ" агентлаг
Р.Мандах: Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил биш
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Газрын тосны үнэ огцом өсжээ

 ЛОНДОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 13 /Reuters/. Израилын ...

2025 оны 06 сарын 13, 16 цаг 16 минут
Д.Трамп: Хятад улс газрын ховор элемент нийлүүлнэ

 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын ...

2025 оны 06 сарын 12, 11 цаг 45 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой“ ХК 44.8 мянган тонн эрчим хүчний нүүрс арилжлаа

 "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК энэ сарын 6-ны өдөр Монголын Хөрөнгийн ...

2025 оны 06 сарын 11, 11 цаг 37 минут
БНХАУ-д гангийн эрэлт буурч, коксжих нүүрсний үнэ 2016 оноос хойших доод түвшинд хүрлээ

 Ган арматурын үнэ сүүлийн найман жилийн доод түвшинд дөхжээ. ...

2025 оны 06 сарын 10, 09 цаг 51 минут
ОПЕК+ найман орон шийдвэрээ цуцалж магадгүй

 ОПЕК+ бүлгийн найман гишүүн орон дэлхийн газрын тосны зах зээл дээрх ...

2025 оны 06 сарын 09, 08 цаг 41 минут
Уул уурхайн тээвэрлэлтийг бүрэн зогсоож, шалгана

  Говийн бүсийн чиглэлд уул уурхайн тээвэрлэлтийг бүрэн зогсоож, ...

2025 оны 06 сарын 09, 08 цаг 38 минут
Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржээр төмрийн хүдрээс бусад арилжаа амжилтгүй хэвээр байна

 Өнгөрсөн долоо хоногт Уул уурхайн бүтээгдэхүүний биржийн арилжаа ...

2025 оны 06 сарын 04, 14 цаг 42 минут
АНУ ган, хөнгөн цагааны татварыг 50 хувьд хүргэж нэмэгдүүлжээ

 ВАШИНГТОН, 2025 оны зургаадугаар сарын 4 /BBC/. АНУ-ын ...

2025 оны 06 сарын 04, 13 цаг 06 минут
Баялаг дагасан парадокс ба улс төрийн хайчин дундах парламент

  Ер нь, монгол хүн бүхий л түүхийнхээ туршид хэзээ ч хөрөнгөтэй байж ...

2025 оны 06 сарын 03, 13 цаг 13 минут
Ховор элементээр “хэн” хамгийн баян бэ?

  Газрын ховор элемент. Энэ үгийг сүүлийн жилүүдэд бид маш сайн ...

2025 оны 06 сарын 03, 12 цаг 27 минут
"OPEC+"-ийн санаанд оромгүй шийдвэр

  Газрын тос олборлогч орнуудын хамтарсан бүлэг өнгөрсөн амралтын ...

2025 оны 06 сарын 03, 11 цаг 32 минут
2025 оны 06 сарын 02, 18 цаг 05 минут
Хармагтайн хувь зарагдах уу? Xanadu-д Bastion Mining 160 сая ам.долларын санал тавилаа

  Австралийн хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй Xanadu Mines компани нь ...

2025 оны 06 сарын 02, 09 цаг 35 минут
О.Алтангэрэл: "Рио тинто"-той хийж буй арбитрын маргаан ирэх есдүгээр сард эцэслэгдэнэ

  Монгол Улсын Засгийн газар "Рио тинто" хоорондын арбитрын маргаан ...

2025 оны 05 сарын 30, 11 цаг 54 минут
2025 оны 05 сарын 28, 19 цаг 35 минут
2025 оны 05 сарын 28, 12 цаг 00 минут
2025 оны 05 сарын 27, 18 цаг 43 минут
Гайанагийн газрын тосны төлөөх өрсөлдөөн ширүүсчээ

  Гайана улсын нутагт 1 их наяд долларын өртөг бүхий газрын тосны ...

2025 оны 05 сарын 27, 16 цаг 32 минут
2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 05 минут
“Ухаахудаг” нийтийнх, “Шангрила” тэднийх…

  Ер нь бол, түүнийг өнөөдөр огцруулж байгаа ашиг сонирхлын нэгдлүүд ...

2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 02 минут
Хашаанд тарьсан мод хатаад байвал яах вэ

  Хавар манай орны хувьд цаг агаарын хувьд хувирамтгай олон янз ...

2025 оны 05 сарын 26, 14 цаг 24 минут
Агаарын бохирдол бууруулах ажлыг дулааны улиралд үргэлжлүүлэх Дулаанбаатар аян эхлүүлнэ

  Нийслэл Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах, дэд бүтцийн ...

2025 оны 05 сарын 21, 16 цаг 04 минут
Хамтарсан Засгаа хадгалж үлдэж байж хөгжил ярина

Монголын улс төр сүүлийн өдрүүдэд ойрд байгаагүйгээрээ улайсаж байна. ...

2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 43 минут
2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 15 минут
Европын Холбоо Оросын ураны импортыг зогсоох уу?

 2024 онд Европын Холбоо Оросоос нийт 700 сая еврогийн ураны ...

2025 оны 05 сарын 20, 15 цаг 57 минут
“Rio Tinto” компани Чилийн литийн төсөлд хөрөнгө оруулна

  САНТЬЯГО, 2025 оны тавдугаар сарын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 44 минут
Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн 4 дүгээр багц ажлыг эхлүүлжээ

 Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг барихад зөвхөн Энэтхэг, Хятадын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 42 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Миний итгэл үнэмшил, үзэл санаа, тэмцлийг мөхөөж чадахгүй

 Ерөнхий сайдын хүүгийн сүйн бөгж солилцож, түүнийгээ сошиал орчинд ...

2025 оны 05 сарын 20, 10 цаг 15 минут
Хятад, Монголын Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шавыг тавилаа

Хятад, Монголын эрчим хүчний хамтын ажиллагааны чухал суваг болох Хятад, ...

2025 оны 05 сарын 19, 00 цаг 02 минут
Гадаадын сэтгүүлчдийг гайхшируулсан Или орчин үеийн ухаалаг эрүүл мэндийн төв

"Хятадтай танилцах аялал" олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны төслийн ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 57 минут
”Хятадтай танилцах аялал” -ын Өвөр Монгол дахь аялал нээлтээ хийв

Хятадын Кибер орон зайн удирдлагын сүлжээний харилцааны товчооноос ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 55 минут
”AI эмчилгээ” биднээс хэр хол байна вэ

"AI+ эм  эмнэлэг" гэхээр таны санаанд юу орж ирдэг вэ?  ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 51 минут
Өвөр Монголоос сансрын нисэгч төрлөө

Өвөр Монголын анхны сансрын нисэгч Ван Же   Сансрын нисэгч Чэнь ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 46 минут
”Шэньжөү-20”-ын түүхэн цуурай!

"Шэньжөү-19" нисэгчтэй сансрын хөлөг 04-р сарын 30-ны өглөөний 04:00 цагт ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 43 минут
Хятадын гадаад дахь агуулах гадаадын хэрэглэгчдэд түргэн шуурхай үйлчилж байна

Хил дамнасан цахим худалдааны хөгжлийг дэмжих, хил дамнасан буухиа ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 40 минут
1970-2025, ”Дүнфанхун-1”-ээс ”Шэньжөү 20” хүртэл

Хятадын анхны хиймэл дагуул ”Дүнфанхун-1”-ийг амжилттай ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 34 минут
Өнөөдөр Хятадын сансар судлалын гурван том баярт үйл явдал давхацаж байна

2025 оны 4-р сарын 24-ны өдөр нь Хятадын арав дахь сансрын өдөр ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 31 минут
ӨМӨЗО-ны анхны сансрын нисгэгч Ван Же ”Шэньжөү 20”хөлгийн гишүүнээр ажллана

"Шэньжөү 20" нисэгчтэй сансрын нислэгийн хэвлэлийн бага хурал 04-р сарын ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 25 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 23 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 19 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 17 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 12 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 09 минут
Бичил хуванцар гадаад далайн ёроолоор бүхэлд нь тарсан байна

  Бичил хуванцар гадаад далайн гадаргаас эхлээд 7000 метрийн гүн дэх ...

2025 оны 05 сарын 15, 14 цаг 07 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ганцмод боомтод ажиллалаа

  Ерөнхий сайдад “Чайна Энержи” групп компанийн ТУЗ-ийн ...

2025 оны 05 сарын 15, 10 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 14, 12 цаг 03 минут
2025 оны 05 сарын 14, 11 цаг 08 минут
ТАНИЛЦ | Төрийн эзэмшил 50 хүртэлх хувь байх боломжтой ОРДУУД

 Үндэсний Баялгийн сангийн тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэнтэй ...

2025 оны 05 сарын 13, 12 цаг 18 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ томоохон төсөл, үйлдвэрийн цогцолборт ажиллав

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралд ...

2025 оны 05 сарын 13, 12 цаг 07 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани