Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Р.Мандах: Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил биш

Р.Мандах: Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил бишУвс аймгийн Бөхмөрөн сумын байгаль хамгаалагч Р.Мандахтай тус суманд хийгдэж байгаа тусгай зөвшөөрөлтэй ан агнуурын талаар ярилцлаа. "Аргалын Мандах” хэмээн алдаршсан энэ хүнтэй ярилцахад ажлаа арван хуруу шигээ мэддэг нь андашгүй байв.
 
-Тусгай зөвшөөрөлтэй ан агнуур танай суманд хийгддэг. Тэгэхээр энэ ажил хэдийнээс эхэлсэн бэ? Одоогоор хэчнээн угалз агнаад байна?
 
-2013 оноос эхэлэж угалз агнах ажлыг зохион байгуулж байна. Байгаль орчны яамнаас Бөхмөрөн суманд угалз агнах тусгай зөвшөөрөл олгосны дагуу өнгөрсөн гурван жилийн хугацаанд зургаан угалз агнаад байна. Ан агнуурын төлбөрөөс орсон орлогын 50 хувийг тухайн орон нутагт, үлдсэнийг нь Байгаль хамгаалах сан буюу БОХ санд төвлөрүүлдэг. БОХ санд төвлөрсөн мөнгийг зарцуулахдаа Засгийн газрын 43-р тогтоол болон аймгийн журмын дагуу зарцуулж ирсэн.
 
- Бөхмөрөн сумын аргаль угалзын тоо толгой хэр өсч байна?
 
-2005 оноос Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газрын байгаль хамгаалагчаар ажиллаж эхлэсэн. Тухайн үед манай сумын аргалийн тоо толгой 200 орчим байсан бөгөөд хууль бус ан агнуурт өртөж, жилээс жилд тоо толгой нь буурч байсан. Гэвч Дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн төсөл хэрэгжиж эхэлснээр малчид сайн дураараа байгаль хамгаалах нөхөрлөл байгуулан ажиллаж, аргаль угалзыг ард иргэдийн оролцоотойгоор хамгаалах болсноор одоогоор 2000 орчим болж өсөөд байна. Аргалийн эрийг нь угалз, эмийг нь хомь, төлийг нь хурга гэдэг бөгөөд зөвхөн угалзыг агнах тусгай зөвшөөрол олгодог. "Гулзат” тусгай хамгаалалттай газар нутаг нь Сагил, Бөхмөрөн сумын нутгийг дамнан оршдог бөгөөд 216.7 мянган га газрыг хамардаг. Мөн энэ бүс нутагт ховор амьтадын тоонд багтдаг хар сүүлт нутагладаг. 2005 онд 10 гаруйхан байсан хар сүүлт маань одоо 150 гаруй болж өсөөд байна. Үүнээс гадна зэгсний гахай, гургуул 2005 оны үед бараг дуусч байсныг байгаль хамгаалах нөхөрлөлүүдийнхээ тусламжтайгаар хамгаалах болсноор одоо тоо толгой нь өсөөд байна.
 
-Танай суманд байгаль хамгаалах чиглэлийн хэчнээн нөхөрлөл байна. Тэдэнтэйгээ сумын зүгээс хэрхэн хамтран ажилладаг вэ?
 
-"Гулзат” орон нутгийн хамгаалалттай газарт 7, ойн сан, хадлангийн бүсэд 4, тусгай хамгаалалттай газар нутагт 1, нийтдээ 12 нөхөрлөл манай суманд үйл ажиллагаа явуулж байна. Эдгээр нөхөрлөлд манай сумын 156 өрхийн 380 иргэн хамрагддаг. Нөхөрлөлийн гишүүд маань сумын ЗДТГ-тайгаа хамтраад ховор, нэн ховор ан амьтадын нутагладаг бүс нутагт хужир шүү, давс, өвс тэжээл хүргэж тавих, ан амьтны тооллого явуулах зэрэг ажлыг хийж гүйцэтгэдэг. Нөхөрлөлийн гишүүд маань байгаль орчноо хамгаалах, нутаг усаа онгон дагшинаар нь байлгаж хойч үедээ өвлүүлэн үлдээх, байгалийн баялагийг зүй зохистой ашиглаж амьдрал ахуйдаа тус нэмэр болгох тал дээр өнгөрсөн хугацаанд идэвхи санаачилгатай ажиллаж ирсэн. Үүний үр дүнд сумын ховор, нэн ховор ан амьтан, ургамал, жигүүртэн шувуудын тоо толгой өсч, нөхөрлөлийн гишүүдийн амьдрал ахуй ч тодорхой хэмжээгээр дээшилж байна. Өнгөрсөн онд "Мянган аргал”-ын баяр хийсэн. Энэ үеэр нөхөрлөлүүдийн анхдагч гишүүдийг шагнаж урамшуулж, 6 насны морьд уралдуулж, хүчит бөхийн барилдаан хийсэн. Мөн нөхөрлөлүүдийн үйлдвэрлэсэн сүү цагаан идээ, ноос ноолууран бүтээгдэхүүн, суран эдлэл, гэр ахуйн хэрэглэл, эсгий зэрэг бүтээгдэхүүний үзэсгэлэн худалдаа явуулж, шилдгүүдийг шалгаруулан шагнаж урамшуулсан.
 
2015 оноос идэвхтэн байгаль хамгаалагч нарыг урамшуулах ажлыг эхлүүлж, улирал бүр 100 мянган төгрөгийг зургаан хүнд өгч байна. Нөхөрлөлүүдийн бэлдсэн өвсийг БОХ сангийн мөнгөөр худалдан авч, өөр өөрсдийнх нь хариуцаж ажилладаг хар сүүлт, аргаль угалз нутагладаг бүс нутагтхүргэх ажлыг зохион байгуулдаг бөгөөд энэ ажлыг гүйцэтгэсэн нөхөрлөлийн гишүүд, идэвхтэн байгаль хамгаалагч нарыг урамшуулдаг. Өнгөрсөн онд 8 тн давс, 8 машин өвсийг аргаль, угалз, хар сүүлтийн бүс нутагт хүргэж байршуулсан.
 
 Манай сумын нөхөрлөлүүд Монгол Улсын хэмжээнд үлгэр жишээ болохуйцаар ажиллаж байгаа. Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил биш. Харин ард иргэдтэйгээ хамтран ажиллаж, байгаль хамгаалах үйлсэд тэдний оролцоог бий болгосноор үр дүнд хүрч болдогийн бодит жишээг манай сумаас харж болно. Бидэнтэй хамтран ажиллаж ирсэн бүх нөхөрлөлүүддээ баярлалаа гэж хэлье. Мөн дэлхийн байгаль хамгаалах сангийн Монгол дахь хөтөлбөрийн газар болон НҮБ-ын Хөгжлийн хөтөлбөрийн хамт олонд баярласнаа илэрхийлье.
 
-Танд баярлалаа. 
 
Увс аймаг Б.Батхүү
 
Эх сурвалж: "Монцамэ" агентлаг
Р.Мандах: Байгаль хамгаална гэдэг бол ширээний ард суугаад хийдэг ажил биш
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Өчигдөр, 11:58
Дэлхийн зэсийн зах зээлийн үйлдвэрлэл ба хэрэглээ цаашдын чиг хандлага

  Сүүлийн жилүүдэд зэсийн эрэлт огцом нэмэгдэж байгаатай ...

Өчигдөр, 10:17
Г.Дамдинням: Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг 2027 оны эхний хагаст ашиглалтад оруулна

  Засгийн газрын хуралдааны дараа Аж үйлдвэр, эрдэс баялагын сайд ...

2025 оны 10 сарын 30, 16 цаг 39 минут
Авилгын хэрэгт холбогдсон Оюутолгой компанийн албан тушаалтныг нэг сар хорихоор болжээ

  Оюутолгой компанийн Худалдан авах газрын нэр бүхий дөрвөн албан ...

2025 оны 10 сарын 30, 15 цаг 00 минут
Энэтхэг Оросын газрын тосны импортоо хоёр дахин бууруулсан гэж мэдэгдсэн ч эх сурвалжууд үгүйсгэв

  АНУ-ын Цагаан ордны төлөөлөгч Энэтхэг улс Оросоос авдаг газрын ...

2025 оны 10 сарын 30, 11 цаг 49 минут
Нэг л өдөр “Эрдэнэт”-ийг дахиад оросуудтай, “Оюу толгой”-г хятадуудтай ярихаар болчихсон байх вий!

  Монголын улс төр урьд байгаагүйгээр хямралтай байдалд хүрсэн. Эрх ...

2025 оны 10 сарын 30, 10 цаг 58 минут
Шатахууны импорт ирэх өдрүүдэд хоёр дахин нэмэгдэнэ

  Монгол Улсын хэмжээнд өнөөдрийн (2025.10.27) байдлаар нийт 53 вагон ...

2025 оны 10 сарын 29, 16 цаг 09 минут
“УБТЗ” ХНН Бээжингийн Зам харилцааны их сургуульд оюутан суралцуулна

Манай улсын нийгэм, эдийн засгийн хөгжилд чухал үүрэг гүйцэтгэдэг ...

2025 оны 10 сарын 28, 16 цаг 04 минут
Бортээгийн орд дахь “Админерал” ХХК-ийн баяжуулах үйлдвэрийг прокурорын шийдвэрээр битүүмжилжээ

  Өмнөговь аймгийн Цогтцэций сумын нутаг Тавантолгойн бүлэг ордын нэг ...

2025 оны 10 сарын 28, 13 цаг 00 минут
Алтны үнэ 4000 ам.доллароос доошилжээ

  ИСТАНБУЛ, 2025 оны аравдугаар сарын 28 /Anadolu/. АНУ, ...

2025 оны 10 сарын 28, 12 цаг 22 минут
Стратегийн “Төмөртэй” орд төрийн мэдэлд хэвээр үлдэх шийдвэр гарлаа

  Өнөөдөр Нийслэлийн захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн ...

2025 оны 10 сарын 28, 10 цаг 04 минут
“Төмөртэй” стратегийн орд Д.Эрдэнэбилэгт очих уу?

  Нийслэлийн Захиргааны хэргийн давж заалдах шатны шүүхийн хуралдаан ...

2025 оны 10 сарын 27, 17 цаг 17 минут
2025 оны 10 сарын 27, 13 цаг 20 минут
Зэсийн үнэ тонн нь 9952 ам.долларт хүрч, он гарснаас хойших хамгийн өндөр түвшинд очив

 Экспортод гаргасан ашигт малтмалын бүтээгдэхүүний аравдугаар сарын ...

2025 оны 10 сарын 27, 12 цаг 45 минут
“Алт-3” хөтөлбөр хэрэгжүүлэхдээ өмнөх алдаагаа давтахгүй байх сан

 Олон улсын зах зээлд энэ сарын 20-ны өдрийн байдлаар нэг унци буюу ...

2025 оны 10 сарын 27, 10 цаг 38 минут
Ж.Золжаргал: Нүүрс шороо болохгүй

  УИХ-ын гишүүн Ж.Золжаргалын “Монголын улс төр, намын дотоод ...

2025 оны 10 сарын 27, 10 цаг 35 минут
АНУ Оросын газрын тосны томоохон компаниудын эсрэг хориг арга хэмжээ зарлалаа

  АНУ Оросын газрын тосны хоёр том компани болох "Роснефть" болон ...

2025 оны 10 сарын 23, 17 цаг 28 минут
“Улаанбаатар төмөр зам”-ын Ерөнхий хорооны ээлжит хуралдаан эхэллээ

   Монгол-Оросын хувь нийлүүлсэн нийгэмлэг "Улаанбаатар төмөр ...

2025 оны 10 сарын 23, 11 цаг 07 минут
АНУ Австралитай чухал ашигт малтмалын гэрээ байгуулжээ

  ВАШИНГТОН, 2025 оны аравдугаар сарын 21 /ВВС/. АНУ-ын ...

2025 оны 10 сарын 22, 09 цаг 31 минут
Rio Tinto 138.75 сая ам.долларын хохирол барагдуулна

  НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны аравдугаар сарын 16 /Reuters/. Их ...

2025 оны 10 сарын 16, 18 цаг 05 минут
Алтны ханш унц нь 5000 ам.доллар давна гэж таамаглав

  Алтны үнэ түүхэндээ байгаагүй огцом өсөлтийг 2025 онд үзүүлж, бүх ...

2025 оны 10 сарын 14, 15 цаг 11 минут
ЭТТ: Бортээгийн ордод ямар ч компани үйл ажиллагаа явуулaaгүй, ашиг олоогүй

  "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК 2021 онд нээлттэй сонгон шалгаруулалт ...

2025 оны 10 сарын 13, 14 цаг 24 минут
Мөнгөний үнэ 50 ам.доллароос давжээ

  НЬЮ-ЙОРК, 2025 оны аравдугаар сарын 10 /CNN/.  Үнэ ...

2025 оны 10 сарын 10, 14 цаг 49 минут
Гашуунсухайт боомтод ухаалаг гарц нэвтрүүллээ

  Тэргүүн шадар сайд Н.Учрал, Аж үйлдвэр, эрдэс баялгийн сайд ...

2025 оны 10 сарын 08, 10 цаг 57 минут
Европын Холбоо гангийн татварыг хоёр дахин нэмэгдүүлнэ

  БРЮССЕЛЬ, 2025 оны аравдугаар сарын 8 /DW/. Европын Холбоо ...

2025 оны 10 сарын 08, 10 цаг 42 минут
БНХАУ-ын зах зээлийн гүнд нүүрс борлуулж эхэлжээ

  Монгол Улсын засгийн газраас "Эрдэнэс Тавантолгой" ХК 2025 оны 10 ...

2025 оны 10 сарын 08, 10 цаг 19 минут
2025 оны 10 сарын 07, 12 цаг 18 минут
ОПЕК+ бүлгийн орнууд олборлолтоо нэмэгдүүлэхээр тохиролцжээ

  БЕРЛИН, 2025 оны аравдугаар сарын 6 /DW/. Газрын тос ...

2025 оны 10 сарын 06, 15 цаг 09 минут
"Энержи ресурс"-ын нүүрсэнд АМНАТ ногдуулах боломжгүй болжээ

  Улсын дээд шүүхийн 2024 оны 10 дугаар сарын 7-ны өдрийн ...

2025 оны 10 сарын 06, 13 цаг 24 минут
“Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-д тогтоосон онцгой дэглэмийн гурван сарын хугацаа дуусжээ

  “Эрдэнэс Тавантолгой” ХК-д тогтоосон онцгой дэглэмийн ...

2025 оны 10 сарын 06, 12 цаг 13 минут
”Ногоон гайхамшиг”-5 Өвөр Монголын экологийн өөрчлөлт

Уулс, гол мөрөн, ой мод, тариалан, нуур, бэлчээр, элсэн цөл нь харилцан ...

2025 оны 10 сарын 03, 17 цаг 02 минут
“Ногоон гайхамшиг” -1/ Цөлжилттэй тэмцэх асуудлыг шийдвэрлэх Өвөр Монголын шийдэл

“Ногоон гайхамшиг” -1/ Цөлжилттэй тэмцэх асуудлыг шийдвэрлэх ...

2025 оны 10 сарын 03, 17 цаг 00 минут
Монгол Улсын иргэний EGPA өвчний ховор тохиолдлыг амжилттай эмчиллээ

Өвөр Монголын Олон Улсын Монгол Эмнэлгийн эмч нар сүүлийн үе сая хүн ...

2025 оны 10 сарын 03, 16 цаг 58 минут
2025 оны 10 сарын 03, 12 цаг 40 минут
2025 оны 10 сарын 03, 12 цаг 28 минут
2025 оны 10 сарын 01, 18 цаг 08 минут
2025 оны 10 сарын 01, 18 цаг 03 минут
“Ногоон гайхамшиг” -2 Цөлжилттэй тэмцэх асуудлыг шийдсэн Өвөр Монголын мэргэн ухаан

Өвөр Монгол нь цөлжилттэй тэмцэж буй бүсээрээ Хятадад тэргүүлдэг. Хятад ...

2025 оны 10 сарын 01, 17 цаг 56 минут
“Ногоон гайхамшиг” -3/ Цөлжилттэй тэмцэх асуудлыг шийдвэрлэх Өвөр Монголын шийдэл

БНХАУ-ын хойд хилд оршдог Өвөр Монгол нь цөлжилт ихтэй, элсэн шуурга ихтэй ...

2025 оны 10 сарын 01, 17 цаг 51 минут
”Ногоон гайхамшиг”-4 “Элсийг алт болгонсон” Өвөр Монголын эрч хүч

Цөл нь зөвхөн тэмээний хонхны дуун, ганцаардал байхаа больсон. Харин ...

2025 оны 10 сарын 01, 17 цаг 49 минут
2025 оны 10 сарын 01, 15 цаг 53 минут
Алтны үнэ дахин түүхэн дээд үзүүлэлтэд хүрчээ

  ЛОНДОН, 2025 оны есдүгээр сарын ...

2025 оны 10 сарын 01, 11 цаг 24 минут
Хятад-Монголын хэвлэл мэдээллийн 15 дахь форум өндөрлөв

”Хиймэл оюун ухааны эрин үе дэх Хятад, Монголын хэвлэл мэдээллийн ...

2025 оны 10 сарын 01, 08 цаг 36 минут
2025 оны 10 сарын 01, 08 цаг 30 минут
Brent газрын тосны үнэ сүүлийн хоёр сарын хугацаанд анх удаа 70 ам.доллар давлаа

  Лондоны түүхий эдийн бирж дээр газрын тосны жишиг үнэ баррель нь ...

2025 оны 09 сарын 30, 10 цаг 23 минут
2025 оны 09 сарын 29, 10 цаг 09 минут
2025 оны 09 сарын 25, 18 цаг 08 минут
Г.Эрдэнэтуяа: Эдийн засгийг солонгоруулахын тулд газрын ховор элементээ ашиглах нь зөв

  Төрийн ордонд болж буй Халзанбүргэтэй орд газрын ашиглалт, байгаль ...

2025 оны 09 сарын 25, 12 цаг 58 минут
2025 оны 09 сарын 24, 10 цаг 23 минут
Хөвчийн олон улсын цөлжилттэй тэмцэх Х форум өндөрлөв

ӨМӨЗО-ны Ордос хотод хоёр өдөр үргэлжилсэн Хөвчийн олон улсын цөлжилттэй ...

2025 оны 09 сарын 23, 19 цаг 07 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани