Уул уурхайн салбарын хямрал энэ онд ч үргэлжилнэ гэв. Англи-Австралийн олборлогч групп уул уурхайн салбарт сүүлийн арван жилд тохиолдож буй хамгийн таагүй хямрал энэ жил ч үргэлжилнэ хэмээн гаргасан таамагтай холбоотойгоор Рио Тинто энэ жил ажилчдынхаа цалинг нэмэхгүй гэдгээ зарлав.

Рио Тинто бэлэн мөнгөний нөөцөө нэмэгдүүлэх зорилгоор гүйцэтгэх захирал Сэм Уолшоос эхлээд бүх шатны албан хаагчдынхаа цалинг нэмэхгүйн зэрэгцээ аяллын зардлыг ч бууруулав. Энэ талаар гүйцэтгэх захирал ноён Уолш энэ долоо хоногт ажилчдадаа мэдэгдсэн байна.

Хятадын хэрэглээ буурч, түүхий эдийн нийлүүлэлт үлэмж хэмжээгээр нэмэгдсэнээс дэлхийн зах зээл дээрх байгалийн олборлох баялгийн үнийн өсөлтийн үе төгсгөл болж, Риогийн бүтээгдэхүүний үнэ огцом буураад байгаа билээ. Риогийн ашгийн зонхилох хэсгийг бүрдүүлдэг төмрийн хүдрийн үнэ л гэхэд 2013 оны эхнээс бараг 70 орчим хувиар буурсан. Зэсийн үнэ ч мөн хугацаанд 50 гаруй хувиар багассан.

Ноён Уолш тэмдэглэлдээ түүхий эдийн үнэ одоо 2005 оны түвшинд, магадгүй түүнээс ч багассан гэдгийг хэлээд уул уурхайн хямрал энэ жил ч үргэлжилнэ гэдгийг тодотгосон байна. "Бид нөхцөл байдлыг эрүүл ухаанаар харах хэрэгтэй. Одоогийн хямрал мөд сэргэхгүй. Энэ бол түр зуурын үзэгдэл биш” хэмээн хэлжээ.

Уул уурхайн салбарын хямрал нь Рио урт хугацаанд ногдол ашгийн хэмжээгээ хэвээр хадгалах уу, ихэсгэх үү гэдгийг шийдэхийг шаардаж буй. Риогийн томоохон өрсөлдөгч BHB Bolliton ч мөн ногдол ашгаа өсгөх бодлого баримталж буй бөгөөд хоёрдугаар сараас хэрэгжүүлж магадгүй байна. Хэдийгээр BHB Billiton газрын тос, байгалийн хий олборлодгоороо Риогоос ялгаатай ч газрын тосны үнийн уналт компанид өдөр ирэх бүр дарамт болж буй. Мөн Glencore, Anglo American зэрэг томоохон олборлогчид түүхий эдийн үнийн уналтын үед санхүүгийн тайлан тэнцлийнхээ хасах утгыг багасгахын тулд энэ жил ногдол ашиг хуваарилахгүй байхаар шийджээ.

Риогийн гүйцэтгэх захирал ноён Уолш энэ жил хэд хэдэн аяллыг цуцалсан. Түүнчлэн нэр бүхий удирдах албан тушаалтнуудыг ч бизнес аяллынхаа зардлыг бууруулахыг үүрэгдсэн байна. Энэ талаараа тэрбээр "Компанийн ажилтан бүрт адил арга хэмжээ авах хэрэгтэй” хэмээн тайлбарласан байна. Үүнээс гадна Рио хямралын үед ч хөрөнгө оруулагчдыг татахаар чармайж ажиллах болно. Давуу талаа бэхжүүлж, өрсөлдөгчдөөсөө цойлох болно гэдгийг ноён Уолш онцлов.

Худалдан авах чадвар сайтай нь санхүүгийн тайлан тэнцэлд нь ил тод байдаг Рио зэрэг компани түүхийн эдийн үнийн мөчлөгийн уналтын үеийг ашиглан бага буурай олборлогчдын хямд үнээр зарж буй активыг худалдан авах сонирхолтой байдаг. BHP л гэхэд боломж гарвал сулхан олборлогчдыг өөртөө нэгтгэнэ хэмээсэн. Гэвч ч одоохондоо Рио, BHP шиг томоохон олборлогчдоос ийм наймаа хийх компани бараг гарахгүй болов уу.
Энэ жил Риогийн түүхэнд ажлын байрны ослоос үүдсэн нас баралтгүй жил болоосой хэмээн хүсэж буйгаа ноён Уолш илэрхийлжээ. Арваннэгдүгээр сард BHP, Vale-ийн хамтын эзэмшлийн Бразил дахь төмрийн хүдрийн ордын хаягдлын хаалт нурснаас 17 хүн нас барсан. Үүний дараа Рио аюулгүй байдлын хяналтаа шинэчлээд байгаа юм.

Жэймс Уилсон

Засгийн газрын мэдээ