Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Найдвар биш горьдлого дагуулсан ханшийн өсөлт

Найдвар биш горьдлого дагуулсан ханшийн өсөлт

 

Эдийн засгийн идэвхжил суларч, дэлхийн зах зээлд ашигт малтмалын ханш унаснаас татварын орлого буурахаар байгаа нь манай улсын төсвийг улам эмзэг болгож байна. Манай улс сүүлийн (2011-2015) таван жилд татварын орлогынхоо дунджаар 20 хувь буюу төвлөрүүлж буй таван төгрөг тутмын нэгийг нь уул уурхайн салбараас авчээ. Энэ нь дунджаар 1.04 их наяд төгрөг байсныг "Нээлтгэй нийгэм форум”-аас гаргасан 2016 оны төсвийн тойм шинжилгээндээ онцолсон байсан.

 

Уул уурхайн салбар манай төсвийн ачааллыг хэр их хөнгөлдгийг энэ тоо тодоос тод харуулж байна. Энэ жилийн төсвийн орлогын 16 хувь буюу 901 тэрбум төгрөгийг уул уурхайгаас олохоор төлөвлөсөн. Ингэхдээ Оюутолгой, Тавантолгой төслийн үйл ажиллагааг хэмээн тооцож, зэс, алтны ханшинд илүү найдаж төсвөө баталсан билээ. Мөн нүүрсний ханшийг ч өөдрөгөөр харсан.

 

Тодруулбал, уул уурхайн салбарьш нийт орлогын 41 хувийг зэсийн баяжмал, 29 хувийг нүүрс, 19 хувийг алт, үлдсэнийг төмрийн хүдэр, цайрын экспортоос бүрдүүлэхээр төлөвлөөд буй.

 

Сүүлийн гурван жил орчмын хугацаанд, ялангуяа 2015 оны дунд үеэс дэлхийн зах зээлд газрын тос, зэс, алтны үнэ дараалан унаж эхэлсэн нь энэхүү төсвийн өөдрөг төсөөллийг улам бүрхэг болгож байв.

 
Мөн сүүлийн жил гаруй хугацаанд нүүрсний ханш хоёр дахин унаад буй. 2016 он гарсаар дэлхийн түүхий эдийн зах зээлд голлох ашигт малтмалуудын ханш эргэн сэргэж эхэлсэн нь олон улсын хөрөнгө оруулагчид төдийгүй голлох тоглогчид болох Австрали, Хятад зэрэг улсад эерэг мэдээ болон очиж байна. Түүнчлэн Монгол Улсад ч энэ нь сайн мэдээ. Сонгуулийн жил таарсан, олон улсын зах зээлээс 10 хувиас дээш хүүтэйгээр хөрөнгө татах сонголтын өмнө нүүр тулаад буй манай улсад манай экспортын голлох бүтээгдэхүүн ашигт малтмалын ханш өснө гэдэг татварын орлогоо нэмэгдүүлэх гарц учраас хүн бүхэн баярлах нь тодорхой. Манай голлох ашигт малтмал болох зэс, алт, төмрийн хүдэр, нүүрсний дэлхийн зах зээлийн ханшид он гарсаар бүгд өссөн байна. Тодруулбал, он гарсаар алтны ханш 19.5, зэс 6.1, төмрийн хүдэр 16.6 хувиар дээшилж, нүүрснийх 2.3 унасан байна. Энэ нь хөрөнгө оруулагчдад эерэг мэдээ болон хүрч байна. Энэхүү өсөлтийг Хятадын санхүүгийн савлагаа намжиж, үйлдвэрийн салбарынх нь эрэлт нэмэгдэж, барилгын улирал эхлэх гэж байгаатай холбон зарим нь шинжээч тайлбарлаж байна. Гэхдээ алтнаас бусад ащигт малтмалын өсөлт урт насгүй болохыг "Goldman Sachs”-ын шинжээчид онцолсон. Учир нь, Хятадын ган үйлдвэрлэгчид Цагаан сарын үеэр хагас сар амарсан хугацаа алдалтаа нөхөхийн тулд ийнхүү эрэлтээ өсгөсөн болохыг дурдсан. Тиймээс энэхүү бопшо хугацааны өсөлтийг зах зээл хэвийн байдалд орж, түүхий эдийн зах зээл сэргэлээ хэмээн хүлээж авах хэрэггүй хэмээн зарим сануулж байгаа юм. Ийнхүү дэлхийн зах зээлд үзүүлж буй зэс, нүүрс, алтны ханшид богино хугацаанд сэргэлт ажиглагдаж буй нь Монгол Улсад сайн мэдээ ч бид найдвар биш горьдлош л тээж чадна. Учир нь ойрын хугацаанд дэлхийн зах зээлд голлох ашигт малтмалын ханш огцом сэргэхгүй болохыг шинжээчид онцолж байна.

АЛТ: Төсвийн уул уурхайгаас бүрдэх орлогын 19 хувийн дангаараа "дааж” буй алтны ханш он гарсаар 19.5 хувиар өсч, Лондоны металлын биржийн мягмар гаригийн хаалтын дүнгээр унци алт 1274 амдоллартай тэнцээд байна. 2013 онд унци нь 1577 ам.долларт хүрч байсан шаргал металлын ханш 2014 оны дунд үеэс 1334 ам.доллар руу уруудаж, улам доошилсоор энэ оны нэгдүгээр сард 1050 ам.доллар болж буурсан. Тэгвэл энэ оны хоёрдугаар сарын эхний долоо хоногт ханш 1100, цаашлаад мөн сарын 14-нд 1239 амдолларт хүрсэн нь 2010 оноос хойш нэг өдрийн дотор хэлбэлзэн хамгийн өндөр үзүүлэлт байв. Ийнхүү алтны ханш хоёрдугаар сарын дунд үеэс 1265- 1275 ам.долларт хэлбэлзэлж байна. Шинжээчид унци алтны ханш ирэх саруудад 1300-1400 ам.доллар хүрч хэлбэлзэн гэсэн эерэг төсөөлөлтэй байна.

ЗЭС:Энэ оны уул уурхайгаас төвлөрүүлэх төсвийн орлогын тал орчим буюу 41 хувийг дангаараа бүрдүүлж буй зэсийн ханш он гарсаар 6.1 хувиар өсчээ. Тодруулбал, 2011 онд 8400 ам.долларт хүрч байсан тонн зэсийн ханш огцом уруудсаар өнгөрсөн оны аравдугаар сард тонн зэс 4880, оны эцэст 4500 ам.доллар болон уруудсан. Тэгвэл энэ оны эхний гурван сарын байдлаар зэсийн ханш аажим сэргэж байна. Тодруулбал, Лондоны металлын биржийн даваа гаригийн ханшаар тонн зэс 4999 буюу 5000 ам.долларт дөхсөн. Энэхүү өсөлт үргэлжлэн хадгалагдаж байна. Мягмар гарагын байдлаар тонн зэс 4980 ам.доллар хэвээр байна. "Goldman Sachs”-ын шинжээчид "Зэсийн ханшийн энэхүү сэргэлт нь богино хугацаанд эдийн засагт эерэг нөлөө үзүүлнэ” хэмээв. Гэхдээ олон улсын зах зээлд зэсийн илүүдэл энэ жил 665 мянган тоннд хүрнэ хэмээн таамаглаж байгаа бөгөөд 2018 он хүртэл ханш дорвитой сэргэхгүйг дурдлаа.
 
НҮҮРС: Дэлхийн санхүү, зах зээлийн байдал өсөлттэй байсан үе буюу 2011 онд тонн нь 120 ам.доллар хүрч байсан нүүрсний ханш үүнээс хойш, ялангуяа өнгөрсөн оны дунд үе буюу тав, зургаадугаар сард огцом унах болсон. Өнгөрсөн оны нэгдүгээр сард тонн нь 55-56 ам.доллартай тэнцэж байсан нүүрсний ханш оны эцсээр 39-41 ам.доллар болон уруудсан. Тэгвэл он гарсаар сүүлийн гурван сарын хугацаанд нүүрсний ханш тонн нь 43.7 ам.доллартай тэнцэж байгаа нь 2.3 хувиар унасан үзүүлэлт юм. Гэхдээ хоёрдугаар сартай харьцуулбал нүүрсний ханш бага зэрэг өсчээ. Энэхүү өсөлтийг Хятадын ган үйлдвэрлэгчид Цагаан сарын үеэрх сул зогсолтоо нөхөхөө эрэлтээ нэмэгдүүлсэнтэй холбон тайлбарлаж буй. Нүүрсний зах зээлийн томоохон хэрэглэгч Хятад төдийгүй, дэлхийн зах зээлд нүүрсний нийлүүлэлт илүүдэлтэй, дээр нь дэлхийн санхүү, эдийн засгийн нөхцөл хүндрэлтэй байгаа тул ойрын хугацаанд ханшид өсөлт ажиглахгүйг судлаачид хэлж байна.

ТӨМРИЙН ХҮДЭР: Гангийн үйлдвэрийн гол хэрэглээний нэг болох төмрийн хүдрийн ханш он гарсаар 16.6 хувиар өсч олон улсын шинжээчдийн таамгийг эвдлээ. Үүнийг Хятадын гангийн үйлдвэрлэгчид хагас сар орчим сул зогсч, амарсан цагаан сарынхаа нөөцөө нөхөж байгаатай мөн л холбон шинжээчид тайлбарлаж буй. 2013 оны дунд үе хүртэл тонн нь 160 ам.долларт хэлбэлзэж байсан төмрийн хүдрийн ханш өнгөрсөн оны аравдугаар сард 56.4 ам.доллар болон доошилж, оны эцэст 31 ам.доллар болон хямдарч байсан. Тэгвэл оны хоёрдугаар сарын 45-50 ам.доллар болон өсч, мягмар гаригийн хаалтын ханшаар тонн төмрийн хүдэр 63.3 ам.доллартай тэнцэж байна.
 
Б.Ууганбаяр /ҮНДЭСНИЙ ШУУДАН/



Найдвар биш горьдлого дагуулсан ханшийн өсөлт
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
О.Алтангэрэл: "Рио тинто"-той хийж буй арбитрын маргаан ирэх есдүгээр сард эцэслэгдэнэ

  Монгол Улсын Засгийн газар "Рио тинто" хоорондын арбитрын маргаан ...

Өчигдөр, 11:54
2025 оны 05 сарын 28, 19 цаг 35 минут
2025 оны 05 сарын 28, 12 цаг 00 минут
2025 оны 05 сарын 27, 18 цаг 43 минут
Гайанагийн газрын тосны төлөөх өрсөлдөөн ширүүсчээ

  Гайана улсын нутагт 1 их наяд долларын өртөг бүхий газрын тосны ...

2025 оны 05 сарын 27, 16 цаг 32 минут
2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 05 минут
“Ухаахудаг” нийтийнх, “Шангрила” тэднийх…

  Ер нь бол, түүнийг өнөөдөр огцруулж байгаа ашиг сонирхлын нэгдлүүд ...

2025 оны 05 сарын 27, 13 цаг 02 минут
Хашаанд тарьсан мод хатаад байвал яах вэ

  Хавар манай орны хувьд цаг агаарын хувьд хувирамтгай олон янз ...

2025 оны 05 сарын 26, 14 цаг 24 минут
Агаарын бохирдол бууруулах ажлыг дулааны улиралд үргэлжлүүлэх Дулаанбаатар аян эхлүүлнэ

  Нийслэл Улаанбаатар хотын агаарын бохирдлыг бууруулах, дэд бүтцийн ...

2025 оны 05 сарын 21, 16 цаг 04 минут
Хамтарсан Засгаа хадгалж үлдэж байж хөгжил ярина

Монголын улс төр сүүлийн өдрүүдэд ойрд байгаагүйгээрээ улайсаж байна. ...

2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 43 минут
2025 оны 05 сарын 21, 10 цаг 15 минут
Европын Холбоо Оросын ураны импортыг зогсоох уу?

 2024 онд Европын Холбоо Оросоос нийт 700 сая еврогийн ураны ...

2025 оны 05 сарын 20, 15 цаг 57 минут
“Rio Tinto” компани Чилийн литийн төсөлд хөрөнгө оруулна

  САНТЬЯГО, 2025 оны тавдугаар сарын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 44 минут
Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийн 4 дүгээр багц ажлыг эхлүүлжээ

 Газрын тос боловсруулах үйлдвэрийг барихад зөвхөн Энэтхэг, Хятадын ...

2025 оны 05 сарын 20, 13 цаг 42 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ: Миний итгэл үнэмшил, үзэл санаа, тэмцлийг мөхөөж чадахгүй

 Ерөнхий сайдын хүүгийн сүйн бөгж солилцож, түүнийгээ сошиал орчинд ...

2025 оны 05 сарын 20, 10 цаг 15 минут
Хятад, Монголын Ганцмод-Гашуунсухайт боомтын хил дамнасан төмөр замын шавыг тавилаа

Хятад, Монголын эрчим хүчний хамтын ажиллагааны чухал суваг болох Хятад, ...

2025 оны 05 сарын 19, 00 цаг 02 минут
Гадаадын сэтгүүлчдийг гайхшируулсан Или орчин үеийн ухаалаг эрүүл мэндийн төв

"Хятадтай танилцах аялал" олон улсын хэвлэл мэдээллийн солилцооны төслийн ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 57 минут
”Хятадтай танилцах аялал” -ын Өвөр Монгол дахь аялал нээлтээ хийв

Хятадын Кибер орон зайн удирдлагын сүлжээний харилцааны товчооноос ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 55 минут
”AI эмчилгээ” биднээс хэр хол байна вэ

"AI+ эм  эмнэлэг" гэхээр таны санаанд юу орж ирдэг вэ?  ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 51 минут
Өвөр Монголоос сансрын нисэгч төрлөө

Өвөр Монголын анхны сансрын нисэгч Ван Же   Сансрын нисэгч Чэнь ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 46 минут
”Шэньжөү-20”-ын түүхэн цуурай!

"Шэньжөү-19" нисэгчтэй сансрын хөлөг 04-р сарын 30-ны өглөөний 04:00 цагт ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 43 минут
Хятадын гадаад дахь агуулах гадаадын хэрэглэгчдэд түргэн шуурхай үйлчилж байна

Хил дамнасан цахим худалдааны хөгжлийг дэмжих, хил дамнасан буухиа ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 40 минут
1970-2025, ”Дүнфанхун-1”-ээс ”Шэньжөү 20” хүртэл

Хятадын анхны хиймэл дагуул ”Дүнфанхун-1”-ийг амжилттай ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 34 минут
Өнөөдөр Хятадын сансар судлалын гурван том баярт үйл явдал давхацаж байна

2025 оны 4-р сарын 24-ны өдөр нь Хятадын арав дахь сансрын өдөр ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 31 минут
ӨМӨЗО-ны анхны сансрын нисгэгч Ван Же ”Шэньжөү 20”хөлгийн гишүүнээр ажллана

"Шэньжөү 20" нисэгчтэй сансрын нислэгийн хэвлэлийн бага хурал 04-р сарын ...

2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 25 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 23 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 19 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 17 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 12 минут
2025 оны 05 сарын 18, 23 цаг 09 минут
Бичил хуванцар гадаад далайн ёроолоор бүхэлд нь тарсан байна

  Бичил хуванцар гадаад далайн гадаргаас эхлээд 7000 метрийн гүн дэх ...

2025 оны 05 сарын 15, 14 цаг 07 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНХАУ-ын ӨМӨЗО-ны Ганцмод боомтод ажиллалаа

  Ерөнхий сайдад “Чайна Энержи” групп компанийн ТУЗ-ийн ...

2025 оны 05 сарын 15, 10 цаг 28 минут
2025 оны 05 сарын 14, 12 цаг 03 минут
2025 оны 05 сарын 14, 11 цаг 08 минут
ТАНИЛЦ | Төрийн эзэмшил 50 хүртэлх хувь байх боломжтой ОРДУУД

 Үндэсний Баялгийн сангийн тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэнтэй ...

2025 оны 05 сарын 13, 12 цаг 18 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ томоохон төсөл, үйлдвэрийн цогцолборт ажиллав

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралд ...

2025 оны 05 сарын 13, 12 цаг 07 минут
Говийн бүсэд тулгамдсан дөрвөн чиглэлийн 33 төсөл, арга хэмжээ хэрэгжүүлнэ

  Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралдаан Дорноговь аймгийн ...

2025 оны 05 сарын 13, 09 цаг 25 минут
Говийн бүсэд нийт 38 төсөл, бүтээн байгуулалтыг хэрэгжүүлнэ

  Говийн бүсэд тээвэр логистик, хот байгуулалт, боомт, соёл, аялал ...

2025 оны 05 сарын 12, 17 цаг 47 минут
Бээжин байгалийн хийн хоолойг Монголын нутгаар дайран өнгөрөөхийг зөвшөөрөөгүй

  Владимир Путин, Ши Жинпин нар Кремльд уулзаж, хоёр улсыг холбох ...

2025 оны 05 сарын 12, 14 цаг 56 минут
Улсын нөөцөд байсан Ухаахудагийн лицензийг “Энержи ресурс” яаж авсан бэ?

 УИХ-ын 2007 оны 27 дугаар тогтоолоор нэр бүхий 15 ордыг стратегийн ...

2025 оны 05 сарын 09, 10 цаг 47 минут
2025 оны 05 сарын 09, 09 цаг 21 минут
Тавантолгойн ордыг яагаад “…Стратегийнх” болгосон бэ?

 Нэр бүхий ордуудыг Баялгийн санд авах асуудал яригдахтай зэрэгцээд ...

2025 оны 05 сарын 08, 08 цаг 41 минут
Критикал минералын эрин ба Монгол

 Дэлхий дахинд уул уурхайн салбарт критикал минерал буюу чухал ашигт ...

2025 оны 05 сарын 08, 08 цаг 39 минут
Хүүхдийн төлөө Үндэсний зөвлөлийн хуралдаанаас гарсан саналд үндэслэн Засгийн газар шийдвэр гаргалаа

  Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны тавдугаар сарын 07-нд болж ...

2025 оны 05 сарын 07, 15 цаг 01 минут
"Эрдмин"-ий эзэмшиж буй ордын хайгуулыг улс хийсэн нь ТӨРД АВАХ үндэслэл болжээ

 Үндэсний Баялгийн сангийн хуулийг хэрэгжүүлэх үүднээс стратегийн ...

2025 оны 05 сарын 07, 10 цаг 14 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Засгийн газар хүүхэд хамгааллаас гадна хүүхэд хөгжлийн асуудалд онцгой анхаарна

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн тэргүүлдэг Хүүхдийн төлөө ...

2025 оны 05 сарын 07, 09 цаг 28 минут
Зэсийн баяжмал боловсруулах үйлдвэр 2028 онд ашиглалтад орно

  Хойд бүсийн анхдугаар хуралдаан энэ долоо хоногт Булган ...

2025 оны 05 сарын 07, 09 цаг 09 минут
Худалдан авах ажиллагааны тухай хуулийн төсөлд чанарт суурилсан шалгуурыг урьтал болгоно

  Монгол Улсын Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн хөгжлийн зөвлөл ...

2025 оны 05 сарын 06, 15 цаг 44 минут
АМХЭГ-ын анхны дарга Д.Жаргалсайхан Тавантолгойн ордыг анх ингэж “тараажээ”

  Монголын төр Үндсэн хууль, Үндэсний баялгийн сангийн хуулийн дагуу ...

2025 оны 05 сарын 06, 09 цаг 40 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани