Өчигдөр иргэдийн өргөдлийн дагуу Туул голын хамгаалалтын бүсэд олгосон тусгай зөвшөөрөл нь цуцлагдсан, хууль бусаар үйл ажиллагаа явуулж байгаа иргэн, аж ахуйн нэгж байгууллагын нөхцөл байдалтай Өргөдлийн байнгын хорооны гишүүд танилцана. Энэ үеэр голд тулган газар олгосон тусгай зөвшөөрлүүдийг цуцлах шийдвэртэй холбогдсон ажлын явц ямар байгааг зохих албаныхан танилцлаа. Гэтэл энэ үеэр бодож байснаас хавьгүй их зөрчил, хууль бус үйлдэл байгаа гэдгийг албаныхан өөрсдийн нүдээр харав.

Уг нь өнгөрсөн гуравдугаар сарын 6-ны хуралдаанаараа гишүүд Туул голын эргээр хашаа барьсан аж ахуйн нэгж, байгууллага ямар зөвшөөрөлтэй үйл ажиллагаа явуулж байгаа талаар мэдээлэл ирүүлэхийг Байгаль орчин, аялал жуулчлалын яаманд даалгасан байна. Туул голын хамгаалалтын бүст хамрагдаж буй таван дүүргийн хамгаалалтын нутаг дэвсгэрт нийслэлийн Засаг даргын захирамжтайгаар онцгой хамгаалалтын бүст 2307, энгийн хамгаалалтын бүст 11731 нэгж талбарыг газар эзэмшиж, ашиглах зөвшөөрөлтэйгээр олгосон байгаа аж. Мөн зөвшөөрөлгүй 251 хуулийн этгээд байгаа талаар нийслэлийн Газрын албанаас мэдээлсэн билээ. Цаашдаа зөвшөөрөлгүйгээр газар эзэмшиж байгаа иргэн, аж ахуйн нэгжийн газрыг чөлөөлөх хугацаатай шаардлага хүргүүлж, газар чөлөөлөх арга хэмжээг авахаар болсон.

Тэгвэл байдал яг ямар түвшинд байгааг холбогдох албаныхан гэхээсээ илүүтэй олон нийт мэдэж байгаа гэхэд буруудахгүй. Хамгийн ноцтой нь, элс хайрга олборлохоос гадна Туул голын бургасын хядаж, эрэг хөвөөгөөр нь барилга барих явдал сүүлийн үед хэрээс хэтрээд байгаа. Тэгэхдээ нэг л өглөө хашаа бариад, газар ухаж, суурь цутгадаг болсон.

Хамгийн наад захын жишээ бол өнгөрсөн сарын сүүлчээс олны дунд дуулиан тариад буй Туулын эрэг дэх барилга. Энэ нь Зайсан толгойгоос зүүн тийш, Маршалын гүүрний баруухантай баригдаж буй барилга бөгөөд хэвлэлүүдээр уг барилгын газрыг НИТХ-ын дарга С.Амарсайхан "Оюуны-Ундраа” группийн Ерөнхийлөгч байхдаа БОАЖ-ын сайд Д.Оюунхоролоор захирамж гаргуулан авсан хэмээн барим тавим бичиж байгаа.

Хэдийгээр энэ нь батлагдаагүй мэдээлэл ч С.Амарсайханы зүгээс ямар нэгэн тайлбар хийгээгүй л байгаа. Гэхдээ түүний хувьд өмнө нь одоогийн Зайсан Хилл, Зайсан Скуэр гэх хоёр барилгыг босгох гэж байгаа шалтгаанаа аялал жуулчлал, нийслэл хотын тусын тулд гэх мэтчилсэн тайлбарлаж байсан ч эцэстээ энэ хоёр төв баячуудын цугларах газар, тансаг дэлгүүр сэлтээр дүүрээд дууссан.

Тэгвэл Туул голын эрэгт баригдаж буй барилгын тухайд "Дархан цаазат Богд уул, Зайсан толгойгоо аваръя” хэмээх фейсбүүк хуудсанд "Энэ С.Отгонбаяр, НИТХ-ын дарга С.Амарсайхан гэж яасан ханаж цаддаггүй нөхөр вэ? Туулын бургасыг устгаад голын хажууд барилга бариад байгаа нөхөр чинь хотын дарга С.Амарсайхан гэнэ дээ нөхөд минь!!! Оюуны Ундраа группийн охин компани болох "Зүүнбаян рейфанери" энэхүү газрыг эзэмшдэг бөгөөд энд нь тэднийх барилга барьж буй юм байна. Зайсан толгойг нураах дөхсөн энэ хүн одоо туул голыг ширгээж хотынхны ундны усны хаан болох нь!!! Энэ хүний мөсгүй амьтныг цатгахын тулд бид нар яах ёстой вэ?” гэж бичсэн байсан.

Тэгвэл энэ бичсэн зүйл оргүй зүйл биш бололтой. Өчигдөр Ерөнхийлөгч, Ерөнхий сайд, УИХ-ын даргын амьдран суудаг Их тэнгэрийн амын замын эсрэг талд 4 га газрын зөвшөөрөл авсан ч зориулалтаа өөрчилж, орон сууцны хотхон барьж буй "Зүүн баян рефайнери” ХХК-ийн эзэмшил газарт очив. 300-400 метр төмөр хашаа татан, дотор нь орон сууцны хотхон барьж байна. Барилгын ажил явагдаж буй уг хашаа руу орохыг хүссэн ч харуул хамгаалалтынхан "Бид ажлаа хийж байна” гээд дотогш нэвтрүүлэх янзгүй. УИХ-ын гишүүн М.Оюунчимэг, Нийслэлийн цагдаагийн газрын дэд дарга нар шаардлага тавьснаар хэсэг хугацааны дараа хашаанд оруулав. Тус компанид 2008 онд 4 га газрын тусгай зөвшөөрөл өгсөн гэж дэд сайд Ц.Батбаяр танилцуулав.

Хамгийн ноцтой нь энэ компани барилга босгохын тулд 1.3 га газрын бургасыг тайрсан. Голын бургасыг тайрахад усны түвшин багасна. Тэгэхээр энэ компани Дархан цаазат газрын тухай хууль, Усны тухай хууль, Газрын тухай хууль зэрэг олон хууль зөрчсөн байж таарна. Харин холбогдох албаныхан үүнийг яагаад дуугүй өнгөрөөж буйг зайлшгүй тодруулах шаардлагатай ажээ.

Уг нь Богдхан уулын дархан цаазат газрын хамгаалалтын захиргаанаас 2017, 2018 онд үйл ажиллагаагаа зогсоож, газар чөлөөлөх албан шаардлага тавьсан ч орон сууцны таун хаус бариад эхэлжээ. Тэрнээс гадна голын онцгой хамгаалалтын бүс эргээс 50 метр, энгийн хамгаалалтын бүс нь 200 метрт байдаг. Гэтэл эднийх голын эргээс 20-хон метрийн зайд орон сууц барьж байгаа нь энэ юм.

Тэгвэл энэ талаар Туул голын сав газрын захиргааны дарга Я.Болдбаатар, "Зүүн баян рефайнери” компани Туул голын үерийн хамгаалалтын далан дээр хашаагаа барьсан. Энэ нь голоос 20-хон метрийн зайтай.  Сав газрын захиргаанаас энэ компанид 2014 оноос эхлэн албан шаардлага хүргүүлж байгаа. Бид УМБГ-ын Байгалийн гэмт хэргийн эсрэг 6 дугаар хэлтэс, МХЕГ-тай хамтарсан албан шаардлага тавьж байсан ч нэг удаа хариу ирүүлээгүй. Өнгөрсөн долоо хоногт хүртэл хэд хэдэн удаа компанийн удирдлагатай уулзахаар ирсэн боловч хашаа руу нь орж чадалгүй буцсан. Удаа дараа албан шаардлага хүргүүлсэн ч хариу өгдөггүй байгууллага" гэлээ.

Тэгэхээр дээр дурдагдсан хууль бус тусгай зөвшөөрөлтэй компаниудын нэг нь яах аргагүй "Зүүнбаян рейфанери” бололтой.

Тэгэхээр одоо Өргөдийн байнгын хорооныхны санал дүгнэлтийг харах л үлдэж байх шив. Томчуудад дархан цаазат газраа алдчихаад юу ч хийж чаддаггүй төр, 1.2 сая хүнийг ундалж байгаа усыг тогтоон барьж буй бургасыг хяддаг компаниудын хөлд жирийн иргэд л үрэгдэж, байгаль дэлхий сүйдсээр байх уу.

Erennews.mn