Николь Баллок, Дан МакКрам Саудын Арабын газрын тосны магнат болох Saudi Aramco ирэх оны сүүлээр олон нийтэд арилжихаар төлөвлөж буй хувьцаагаа түүхэнд байгаагүй их хэмжээтэй IPO болно гэж таамаглав. Энэ нь 2014 онд Alibaba- гийн босгосон 25 тэрбум ам.доллараас ч давна гэсэн хүлээлттэй байна.

Саудын вант улсын хөрөнгийн бирж болох Tadawul-д бүртгэлтэй 1-2 компанийн хувьд тогтвортой бөгөөд идэвхтэй гадаад зах зээлүүд нь хувьцаагаа гаргах хамгийн чухал орон зай болдог. Saudi Aramco-гийн гүйцэтгэх захирал Амин Нассер компанийн хувьцааг өөр өөр биржүүдэд хуваана гэдгээ өнгөрсөн долоо хоногт зарласан байна.

Нью-Йорк болон Лондоны хөрөнгийн бирж нь олон улсад гарах хамгийн тохиромжтой зах зээл хэдий ч Хонконг, Токиогийн арилжааны төвийг ч судалж буйгаа эх сурвалж хэллээ. Тэрчлэн Торонто, Сингапур, Европын жижиг өрсөлдөгч ч тодорхой хэмжээний үүрэг гүйцэтгэж болох аж. Хөрөнгийн зах зээлийн аварга дөрвөл хөрөнгө оруулагчдын дундаршгүй их бэлэн мөнгөний нөөцийг санал болгож буй ч шаардлага, хууль журам нь харилцан адилгүй байгаа аж. Тиймээс эрх баригчид эмх цэгц муутай төрийн өмчит компанийг олон нийтийн болгоход бэлтгэл ажил их байна.

НЬЮ-ЙОРК 

Saudi Aramco-ийн түүх АНУ-ын хөрөнгийн төвийг сонгох шалтгаан болж мэдэх. Saudi Aramco-г 1980 онд улсын мэдэлд очихоос нь өмнө АНУ- ын газрын тосны компаниудын консерциум удирдаж байжээ. Консерциумын засаглалын хэлбэр ExxonMobil-ийнх шиг байсан ба Aramco-ийн үе үеийн гүйцэтгэх захирал АНУ-ын их, дээд сургуулиудад суралцсан түүхтэй. Мөн тус биржийн нээлтийн хонх үнэхээр сэтгэл татам.

Хуулийн Goodwin фирмийн түнш Эттор Сантуччи "Нью- Йоркийн хөрөнгийн бирж бол хэзээд найдвартай газар байсан. Зөвхөн арилжааны хэмжээгээр төдийгүй компаниуддаа дэмжлэг үзүүлэх хөрөнгө оруулагч, шинжээчдийн багаар ч гэсэн шилэгдмэл нь” хэмээв. Тэгээд ч гадаадын хувьцаат компанийн хувьд АНУ-ын компаниудад тулгардаг шахалтуудаас ангид байх боломжтой. Дотоодын компаниуд бол шинжээч, хөрөнгө оруулагчдад мэдээллээ заавал нээлттэй байлгах ёстой.

Түүнчлэн тухайн улсын, эсвэл олон улсын нягтлан бодох бүртгэлийн стандарт нь АНУ-ын тайлагнах арга хэлбэрт таарч л байвал хориглох шалтгаан байхгүй аж. Гэхдээ нягтлан бодох бүртгэлтэй холбоотой хэд хэдэн дуулиан дэгдсэний дараа буюу 2002 онд баталсан Sarbanes-Oxley акт ёсоор АНУ-ын хөрөнгийн биржид бүртгэлтэй компаниуд дотоод хяналтыг хангаж ажиллах учиртай. Өөрөөр хэлбэл, Саудын Арабын тогтоосон болон танигдсан газрын тосны нөөцийг тооцоолон, хууль сахиулагчид Saudi Aramco-ийн үйл ажиллагаанд хөндлөнгийн хяналт тавих юм.

Саудын Арабын газрын тосны ил болсон нөөцийн хэмжээ өнөө хэр өөрчлөгдөөгүй нь улсын нууцад хамааруулж үздэгтэй холбоотой. Гэхдээ тус улсын эрчим хүчний сайд Халид ал Фалих газрын тосны нөөцөө вант улс удахгүй олон нийтэд ил болгоно гэдгийг хэлсэн юм.

ЛОНДОН 

Хурдан удмын адуугаас эхлээд цэргийн онгоцоо ч Саудын Араб олон жилийн турш Их Британиас зөөж буй. Товчхондоо, Британийн зэвсгийн хамгийн том худалдан авагч. Өргөн цар хүрээтэй дипломат харилцаандаа тулгуурлан Лондоны хөрөнгийн биржийг сонгох нь жам ёсны үзэгдэл. Тус бирж бол дэлхийн хамгийн том нөөцтэй компаниудын бойжсон газар. Санхүүгийн үйлчилгээний Financial Conduct Authority нь ч гадаадын IPО гаргагчдад консалтинг үзүүлчихнэ.

Хуулийн Ashurst фирмийн түнш Николас Холмес "Brexit- ийн дараа цоо шинэ арилжаа нээх хүсэл байгаа” хэмээв. Дээд зэрэглэлд багтдагийн хувьд Aramco бие даасан зөвлөлтэй байх, мөн эзэмшигчийн болоод сонгох эрх, хөрөнгө оруулагчдад өөр компанийн хувьцаа авах эрхийг нь нээлттэй байлгах замаар тэнцвэр хадгалах нь чухал аж.

Энэ нь нэг талаар компаниудын засаглалын кодтой нийцдэг хэдий ч хамгийн багадаа компанийнхаа нийт хөрөнгийн 25 хувийг хувьцаа болгох шаардлагыг төрийн өмчит компаниуд үл хэрэгсдэгтэй холбоотой юм. Saudi Aramco ч үүнийг тойрч гарахгүй биз. Мадам Тюссогийн музейн толгой компани болох Merlin Entertainment л гэхэд 2013 онд компанийнхаа 20 хувийг л IPO болгож байсан түүхтэй.

ХОНКОНГ 

Сүүлийн хоёр жилийн хугацаанд хамгийн олон компанийг бүртгэн авсан Хонконгийн хөрөнгийн биржийн захирал Чарльз Ли Saudi Aramco-ийн хувийн тодорхой хэсгийг төвлөрүүлэхийн тулд шаргуу ажилласан гэдгээ өнгөрсөн сард мэдэгдсэн билээ. Тус биржийн Хятад, Хонконгийн хөрөнгийн холбогчийн байр суурь нь гадаад ертөнцийг Шанхай, Шэньжэньтэй шууд холбодог гэдгээрээ давуу талтай. Хонконг нь Нью-Йоркийн дараа орох дэлхийн хоёр дахь том хөрөнгийн урсгал төвлөрүүлдэг газар юм.

Хонконгийн хөрөнгийн бирж эрчим хүчний аварга болох PetroChina, Sinopec болон Cnooc-ийн IPO-г бүртгэн авчээ. Ази, Номхон далайн санхүүгийн үйлчилгээний EY фирмийн ахлах Кейт Погсон "Хонконг, Нью- Йорк, Лондон бол салбарын мэдлэгтэй хүмүүст нээлттэй зах зээл. Гэхдээ Хонконгийн нэг том давуу тал нь төрийн өмчит компаниудтай харьцаж байсан, засаглалын асуудлыг нь тусган ажиллах арвин туршлагатай” гэв.

Мөн Хонконг улс төрийн хувьд тогтвортой байгаа нь бас нэг давуу тал гэдгийг банкирууд онцлов. Техникийн хувьд ч санаа зовоох зүйлгүй. Энд хувьцаа гаргахын тулд дор хаяж компанийн хөрөнгийн 25 хувийг төвлөрүүлэх ёстой. Гэхдээ нэг тэрбум ам.доллараас дээш хөрөнгө хувьцаагаар төвлөрүүлж чадвал дээрх шаардлага хэрэгсэхгүй болох журамтай. Тухайлбал, өнгөрсөн жил Хятадын Postal Savings банкны нийт хөрөнгийн 15 хувь нь 7.4 тэрбум ам.доллар босгож чадсанаар Alibaba-гийн дараа орох дэлхийн хамгийн том IPO болсон юм.

ТОКИО 

Зочломтгой япончууд төрийн өмчит компанийн хувьцааг хөрөнгийн бирждээ татахын тулд Saudi Aramco-ийн төлөө бүхнийг хийнэ гэдгээ илэрхийлжээ. Саудын газрын тосны магнатыг капиталын хэмжээгээрээ NYSE болон Nasdaq-ийн дараа гуравдугаарт орох Токиогийн хөрөнгийн биржид татах нь Абеномиксийн хэрэгжилтийг түргэтгэхэд дэмжлэг болох юм.

Корпорацийн засаглалын стандарт, хэрэгжилтийг дээшлүүлэх, гадаадын хөрөнгө оруулагчдын хувьд хөдөлгөөн багатай орон зай гэж үздэг учир хөрөнгийн зах зээлийг сайжруулах, сая сая япон иргэний далд хадгаламжийг эргэлтэд оруулах нь Абеномиксийн шинэчлэлийн хамгийн гол зорилго юм.

Гэхдээ Токиогийн хөрөнгийн биржид хувьцаагаа төвлөрүүлсэн гадаадын компанийн тоо чамлахаар цөөхөн. Дөнгөж таван компани л байгаа бөгөөд хамгийн том нь Bank of America. Харамсалтай нь тус банк удахгүй хувьцаагаа татах гэж буй аж. Бусад дүрэм журмын зохицуулалт нь өрсөлдөгчидтэйгээ ерөнхийдөө төстэй.

Засгийн газрын мэдээ