Ord.mn | Mongolian Mining
| English |  Mobile |  Rss

Чихээ мөнгөөр бөглөгсдийн нүдэнд хүргэх үгс

 
Чихээ мөнгөөр бөглөгсдийн нүдэнд хүргэх үгсУлаанбаатар /МОНЦАМЭ/.Америкт нэг хүн боловсон жорлонд бие засчихаад усаа татахад Африкт хэн нэгэн тэр хэмжээний ус дутагдсанаас харангадаж үхэж байна. Дэлхий дүүрэн ус цэлэлзэж байхад хатаж үхэж байдаг азгүй хар негрүүд вэ гэж үү? Харамсалтай нь цэнхэр нүдэн гаригийн маань нийт усны дөнгөж 2.5 орчим хувь нь цэвэр ус бөгөөд түүний ихэнх нь газрын гүний мөнх цэвдэгт түгжигдсэн байдаг юм. НҮБ-ын Байгаль орчны хөтөлбөрийн үзэж байгаагаар дэлхийн гадаргуу дээрх болон газар доорх цэвэр усны нэг хүрэхгүй хувийг хүмүүс хэрэглэх боломжтой. Хамгийн бүдүүлгээр харьцуулж хэлэхэд юмкость дүүрэн уснаас ганцхан дусал нь л бидэнд оногдоно гэсэн үг. Хүн төрөлхтөн ундандаа хэрэглэх ёстой мөнөөх ганц дуслаа амь шигээ хайрлаж хамгаалан хэмнэж гамнаж байхад харин Монголчууд түүгээр нь алт угааж байна.
 
Монгол улс байгалийн зүй тогтлын хувьд усны нөөцөөр хомсхон орон. Монгол Оросын эрдэмтэд манай орныг 609.5 шоо км усны нөөцтэй хэмээн тогтоосон. Нийт нөөцийн 1.96-хан хувийг эзэлж буй газрын гүний усыг нийгэм тэр аяараа ашиглаж байна. Сүүлийн арван жилд Монгол улс уул уурхайг хөгжлийнхөө тэргүүлэх чиглэл болгосноос үүдэн гадаргын болон гүний ус, мөнх цэвдгийн тогтвортой байдал өөрчлөгдөж Африкийн орнуудын адил усгүй ирээдүй тосч болзошгүй нь хэмээн гадны эрдэмтэд манайд байнга анхааруулсаар ирлээ. Өнөөдрөөс 10 гаруй жилийн өмнө НҮБ-ийн эксперт Пётер Марриот "Монголын эрчим хүчний зарцуулалт хөгжилтэй орнуудынхаас 1.5 дахин илүү, усны зарцуулалт Америк, Германаас 50 хувиас дээгүүр байна” гэсэн дүгнэлт хийснийг Ерөнхийлөгч асан П.Очирбат гуай "Үндэсний аюулгүй байдалд экологийн эзлэх орон зай” өгүүлэлдээ онцолж байсан. Аливаа улс орон "Эрүүл мэнд үү, эд баялаг уу” гэсэн асуултад хариулсныхаа дараа хөгжлийн машиныхаа түлхүүрийг эргүүлдэг юм гэсэн. Үүний өмнө машинаа сайтар судалдаг ажээ. Бодлогоо тодорхойлоогүй тохиолдолд үйл ажиллагаа ямагт зөрчил саадтай учирдаг нь хөгжлийн машиныхаа түлхүүрийг хөшиж байгаад хугалж байгаатай адил хэрэг л дээ.
 
Дэлхийн уур амьсгалын өөрчлөлтийн нөлөөгөөр байгаль экологид бодит аюул нүүрлээд байгаа билээ. Энэ нь Монгол оронд ч сүүдрээ тусгаж олон улсын эрдэмтдийн тооцооллоор, агаарын температурын хэм нэмэгдэхийн хэрээр Монгол орны гадаргын усны ууршилт 2020 онд 39-66 мм, 2050 онд 50-72 мм, 2080 онд 106-193 мм болж мөстөлт эрчимтэй хайлна гэжээ. Ингэснээр монголчууд усны өлсгөлөнд нэрвэгдсэн Африкийн гашуун тавиланг давтах юм. Хамгийн харамсалтай нь хариуцлагагүй уул уурхайн цэцэглэлт энэ хэвээр үргэлжилбэл дээрх тооцоолол цаг хугацааны хувьд наашлан маргаашийн сүйрэл өнөөдөр болж мэдэхээр байна. Аврагдах арга төлөвлөгөөгөө ч зохиож амжихгүй нь.
 
Хүний эрх хөсөр унаж амандаа алт цутгуулан нүд аних ирээдүй л хүлээж байна гэсэн үг л дээ. Хүний амьд явах эрх бол төрөлхийн заяамал эрх юм. Ямар ч тохиолдолд тухайн хүнээс булаан авч болдоггүй эрхийн нэг. Хүн төрмөгц л амьд явах эрх нь үйлчилж эхэлдэг. Хүний амьд явах эрх өөрөөсөө үл шалтгаалсан байдлаар зөрчигдөж байгааг хараад дуугүй суух эрх сэтгүүлчдэд л лав байхгүй. Тиймээс л цаасан дээр ч болов "хашгирч” суугаа минь энэ.
 
Бассейны усаар үйлдвэрлэл явуулах ёстой уул уурхай Монголд өнөөдөр гадаргын болон гүний усыг ашиглаж байгаа нь ч бүүр дүүрч. Хамгийн эвгүй нь төрийн нэгдсэн бодлогогүйгээс цэвдгийн тархалттай газруудаас олборлолт хийж, тухайн бүсэд обьект суурилуулан үйлдвэрлэлээ явуулж байгаа нь жинхэнэ нөхөн төлөгдөшгүй сүйрэл юм. Дэлхийд мөнх цэвдэгтэй газарт 1700 гега тонн метаны хий бий. Хүлэмжийн хийний нэг төрөл. Одоо агаарт байгаагаас гурав дахин их. Цэвдэг хайлж эдгээр хий агаар мандал руу алдагдвал дулаарал маш их болно. Метаны хий нь нүүрсхүчлийн хийнээс 72 дахин их хэмжээгээр дэлхийг дулааруулдаг. 
 
Саяхан Монгол улсын ШУА-ын Геоэкологийн хүрээлэнгийн Цэвдэг судлалын салбарын эрхлэгч доктор А.Дашцэрэн 5-р цахилгаан станц байгуулах хонхорт очиж хээрийн судалгаа хийсэн гэнэ лээ. Мөнх цэвдэгтэй газар л даа. Тэр газарт Дулааны цахилгаан станц байгуулагдана гээд бод доо. Нэг га талбайд нэгхэн метрийн зузаантай мөнх цэвдгийг хууллаа гэхэд ойролцоогоор 2,5 сая төгрөгтэй тэнцэх усыг хог дээр хаяж байна гэсэн үг. Гантай жил ургамлууд эрчимт эмчилгээний кислородоо мөнх цэвдгийн чийгнээс авдаг тул цэвдгийг хөрсний уснаас илүү хайрлан хамгаалах ёстойг эрдэмтэн А.Дашцэрэн хичээнгүйлэн тайлбарлана билээ.
 
 
Газрын хэвлийгээс олборлож буй ашигт малтмалаас хамгийн их хэмжээтэй нь нүүрс, газрын тос, алтны аль нь ч биш, харин ус ажээ. Бид хатуу ашигт малтмалаас бараг 40 мянга дахин их хэмжээний усыг олборлож ашигладаг. Усгүйгээр ажилладаг салбар гэж байхгүй. Манай улс усны судалгаанд цаг хугацаа, хөрөнгө зарсан ч олигтой үр дүнд хүрч чадахгүй байна. Учир нь шинжлэх ухаан нь нэг байтал геологи, гидрогеологи хоёрыг салгаж өөр яамдад харьяалуулснаас судалгааны уялдаа, цогц байдал алдагдаж энэ нь эргээд экологийн сүйрэл хэмээх амилсан чөтгөрийн дүрээр ард түмний аюулгүй байдал, амьдрах орчин руу халдаж эхэлсэн. Өмнө нь геологи, гидрогеологи хоёрыг нэг яам хариуцаж байхад судалгааны ажил цогцоороо хийгддэг байсан бол одоо гидрогеологийн судалгааг геологитой уялдуулж хийхгүй байгаагаас усны салбарынхан ажлын тайлан бичихдээ геологийн асуудлыг номноос хараад хуулах төдий оруулж байгаа тухай Олон улсын гидрогеологичдийн холбооны гишүүн, ШУ-ны доктор Н.Батсүх нэг удаагийн ярилцлагандаа дурдсан байсан. Монгол улсад гидрогеологийн нэгдсэн бодлого байхгүй тухай шүүмжилдэг энэ хүн  Монгол орны нутаг дэвсгэрт 1:200000-ны экологи-гидрогеологийн судалгааг хийх хэрэгтэй гэсэн санааг дэвшүүлж байсан. Нэгэнт л бид газрын хэвлийн усаа бараг 100 хувь ашиглаж байгаа учраас улсын төсвөөр 1:200 000 экологи-гидрогеологийн судалгаа хийж зураг зохиох хэрэгтэй юм. Ингэснээр бид шинжлэх ухааны үндэстэйгээр усны асуудлаа мэдэх боломжтой болно.
 
Хариуцлагагүй үйлдвэрлэл гэдэг бол эх байгалийнхаа элгэнд шааж буй мэс бөгөөд хутгаа хуйнд нь байлгахыг эрдэмтэд дэлхий нийтэд уриалсаар байгаа. Харин хүнд үйлдвэрийн салбарт бизнес эрхлэгчид бол чихээ мөнгөөр бөглөдөг хүмүүс. Хүн төрөлхтөнийг айлгаж буй дэлхийн дулаарал байгаль экологийг сүйрүүлэхийн зэрэгцээ хүний мөсийг хайлуулж эхэлсэн нь өнөө цагийн хамгийн гашуун сүйрэл юм.
Хүн гэдэг амьтан айх аюулгүй, эрүүл саруул, баян тансаг амьдрах эрхтэй. Энэ эрхээ хангахын тулд хөгжих хөлжих хэрэгтэй. Гэтэл аливаа хөгжлийн хөлд байгаль экологи гишгэгдэж хохирч байдаг. Энэ нь эргээд "Эрүүл мэнд үү, эд баялаг уу” гэдэг асуулт дээр ирж золгодог. Хүрзнийхээ ишнээс атгахын өмнө хүний эрхийг эргэцүүлж байж л бүгдээрээ урт насалж удаан жаргана даа.
 
Сэтгүүлч Б.Занданхүү 
Эх сурвалж: Монцамэ агентлаг

Чихээ мөнгөөр бөглөгсдийн нүдэнд хүргэх үгс
Та Like дарж уул уурхайн мэдээллийг өдөр болгон facebook-ээр дамжуулан авах боломжтой


URL


АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд Ord.mn хариуцлага хүлээхгүй болно. ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул ТА сэтгэгдэл бичихдээ хууль зүйн болон ёс суртахууны хэм хэмжээг хүндэтгэнэ үү. Хэм хэмжээг зөрчсөн сэтгэгдлийг админ устгах эрхтэй. Сэтгэгдэлтэй холбоотой санал гомдлыг 7711-0505 утсаар хүлээн авна.

Сэтгэгдлүүд:

Сэтгэгдэл нэмэх
Шинэ мэдээ
Өчигдөр, 12:03
Өчигдөр, 11:08
ТАНИЛЦ | Төрийн эзэмшил 50 хүртэлх хувь байх боломжтой ОРДУУД

 Үндэсний Баялгийн сангийн тухай хууль хэрэгжиж эхэлсэнтэй ...

2025 оны 05 сарын 13, 12 цаг 18 минут
Л.Оюун-Эрдэнэ томоохон төсөл, үйлдвэрийн цогцолборт ажиллав

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралд ...

2025 оны 05 сарын 13, 12 цаг 07 минут
Говийн бүсэд тулгамдсан дөрвөн чиглэлийн 33 төсөл, арга хэмжээ хэрэгжүүлнэ

  Говийн бүсийн зөвлөлийн анхдугаар хуралдаан Дорноговь аймгийн ...

2025 оны 05 сарын 13, 09 цаг 25 минут
Говийн бүсэд нийт 38 төсөл, бүтээн байгуулалтыг хэрэгжүүлнэ

  Говийн бүсэд тээвэр логистик, хот байгуулалт, боомт, соёл, аялал ...

2025 оны 05 сарын 12, 17 цаг 47 минут
Бээжин байгалийн хийн хоолойг Монголын нутгаар дайран өнгөрөөхийг зөвшөөрөөгүй

  Владимир Путин, Ши Жинпин нар Кремльд уулзаж, хоёр улсыг холбох ...

2025 оны 05 сарын 12, 14 цаг 56 минут
Улсын нөөцөд байсан Ухаахудагийн лицензийг “Энержи ресурс” яаж авсан бэ?

 УИХ-ын 2007 оны 27 дугаар тогтоолоор нэр бүхий 15 ордыг стратегийн ...

2025 оны 05 сарын 09, 10 цаг 47 минут
2025 оны 05 сарын 09, 09 цаг 21 минут
Тавантолгойн ордыг яагаад “…Стратегийнх” болгосон бэ?

 Нэр бүхий ордуудыг Баялгийн санд авах асуудал яригдахтай зэрэгцээд ...

2025 оны 05 сарын 08, 08 цаг 41 минут
Критикал минералын эрин ба Монгол

 Дэлхий дахинд уул уурхайн салбарт критикал минерал буюу чухал ашигт ...

2025 оны 05 сарын 08, 08 цаг 39 минут
Хүүхдийн төлөө Үндэсний зөвлөлийн хуралдаанаас гарсан саналд үндэслэн Засгийн газар шийдвэр гаргалаа

  Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны тавдугаар сарын 07-нд болж ...

2025 оны 05 сарын 07, 15 цаг 01 минут
"Эрдмин"-ий эзэмшиж буй ордын хайгуулыг улс хийсэн нь ТӨРД АВАХ үндэслэл болжээ

 Үндэсний Баялгийн сангийн хуулийг хэрэгжүүлэх үүднээс стратегийн ...

2025 оны 05 сарын 07, 10 цаг 14 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ: Засгийн газар хүүхэд хамгааллаас гадна хүүхэд хөгжлийн асуудалд онцгой анхаарна

  Монгол Улсын Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнийн тэргүүлдэг Хүүхдийн төлөө ...

2025 оны 05 сарын 07, 09 цаг 28 минут
Зэсийн баяжмал боловсруулах үйлдвэр 2028 онд ашиглалтад орно

  Хойд бүсийн анхдугаар хуралдаан энэ долоо хоногт Булган ...

2025 оны 05 сарын 07, 09 цаг 09 минут
Худалдан авах ажиллагааны тухай хуулийн төсөлд чанарт суурилсан шалгуурыг урьтал болгоно

  Монгол Улсын Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн хөгжлийн зөвлөл ...

2025 оны 05 сарын 06, 15 цаг 44 минут
АМХЭГ-ын анхны дарга Д.Жаргалсайхан Тавантолгойн ордыг анх ингэж “тараажээ”

  Монголын төр Үндсэн хууль, Үндэсний баялгийн сангийн хуулийн дагуу ...

2025 оны 05 сарын 06, 09 цаг 40 минут
Тавантолгойд дахиад нүүрсний хулгай нүүрлэв үү?!

 Уг нь хоёр жилийн өмнө, "…Тавантолгойн уурхайг цогц байдлаар ...

2025 оны 05 сарын 06, 09 цаг 14 минут
10 тэрбум хүртэлх төсөвтэй тендерт баталгаа шаардахгүй болно

  Ерөнхий сайдын дэргэдэх Эдийн засгийн хөгжлийн зөвлөлийн 5 дугаар ...

2025 оны 05 сарын 06, 09 цаг 08 минут
Н.Учрал: “Эрдэнэт үйлдвэр”-ийн овоолгыг ашиглах компанийг сонгон шалгаруулж байхаар боллоо

  Засгийн газрын өнөөдрийн хуралдаан дуусав. Хуралдаанаар 24 асуудал ...

2025 оны 05 сарын 05, 15 цаг 59 минут
2025 оны 05 сарын 05, 15 цаг 38 минут
Хятадын 145, Оросын 4 компани Монголд уул уурхайн лиценз эзэмшдэг

 Яг өнөөдрийн байдлаар манай улсын газар нутгийн 6 618 504 га талбайд ...

2025 оны 05 сарын 05, 15 цаг 33 минут
2025 оны 05 сарын 05, 09 цаг 52 минут
2025 оны 05 сарын 02, 15 цаг 14 минут
Зэс хайлуулах үйлдвэрийг барих хөрөнгө оруулагч олдох уу?

 Хамтарсан Засгийн газар уулын баяжуулах "Эрдэнэт” үйлдвэрийг ...

2025 оны 05 сарын 02, 08 цаг 25 минут
Монголын ашигт малтмалын хамгийн олон лицензийг хэн хэн эзэмшдэг вэ?

 Ашигт малтмалын хамгийн олон, тус бүр 10-аас дээш лицензийг эзэмшдэг ...

2025 оны 05 сарын 02, 07 цаг 42 минут
АНУ, Украин ашигт малтмалын гэрээ байгуулжээ

  КИЕВ/ВАШИНГТОН, 2025 оны тавдугаар сарын 1 /CNN/. АНУ, ...

2025 оны 05 сарын 01, 16 цаг 55 минут
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Эгийн голын УЦС-ын төслийн талбайд ажиллаж байна

  Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ Булган аймгийн Хутаг-Өндөр сумын Хантай ...

2025 оны 05 сарын 01, 14 цаг 52 минут
Газрын ховор элементийн экспортоор Австрали улс Хятадыг орлож чадах уу?

 БЭЭЖИН, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 28 /BBC/. Австралид ...

2025 оны 04 сарын 29, 11 цаг 22 минут
2025 оны 04 сарын 29, 11 цаг 12 минут
2025 оны 04 сарын 28, 09 цаг 56 минут
Орд эзэмшигч үндэсний томоохон компаниуд ЗГ-тай ХЭЛЭЛЦЭЭГЭЭ ЭХЛҮҮЛЛЭЭ

 Монгол Улсын хэмжээнд стратегийн 16 ордын ес нь хувийн мэдэлд байгаа ...

2025 оны 04 сарын 28, 09 цаг 34 минут
Л.Оюун-Эрдэнийн хэлсэн үгийн “орчуулга” ба ордын “эзэд”-ийн хариу улс төр

  Өнгөрсөн оны сүүлчээс эхэлсэн улс төрийн халуурлын бэтэг хагарах ...

2025 оны 04 сарын 28, 09 цаг 17 минут
2025 оны 04 сарын 26, 13 цаг 27 минут
Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн салбар төмөр замын бүтээн байгуулалт эхэллээ

Багахангай-Хөшигийн хөндий чиглэлийн салбар төмөр замын бүтээн байгуулалт ...

2025 оны 04 сарын 25, 13 цаг 24 минут
“...Газрын тосоо хайя” гэж ганц ч гишүүн ярихгүй байна

 Оросоос онгоцны түлш авах, Евразийн эдийн засгийн холбоотой ...

2025 оны 04 сарын 25, 11 цаг 35 минут
2025 оны 04 сарын 24, 16 цаг 24 минут
Чех 60 жилийн дараа ОХУ-ын газрын тосны хамаарлаас гарчээ

 Чех 60 жилийн турш ОХУ-аас газрын тос импортолжээ. Тус улс  ...

2025 оны 04 сарын 24, 10 цаг 29 минут
Ганцмод-Гашуунсухайтын төмөр замын бүтээн байгуулалт ирэх сарын 14-нд эхэлнэ

  Засгийн газрын ээлжит хуралдаан 2025 оны дөрөвдүгээр ...

2025 оны 04 сарын 24, 08 цаг 58 минут
Или орчин үеийн ухаалаг эруул мэндийн төв

“Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэлтэй танилцъя” Монгол ...

2025 оны 04 сарын 23, 17 цаг 19 минут
Хятад Монголын залуучуудын уулзалт болов

4-р сарын 20-ны өдөр “Хятадын онцлогт орчин үеийн шинэчлэлтэй ...

2025 оны 04 сарын 23, 17 цаг 16 минут
Төгрөг нуурын ордын “шинэ” шуугианы хуучраагүй “хуучин” баримтууд

  УИХ-аас 2007 оны хоёрдугаар сарын 6-ны өдөр “Тодорхой ордыг ...

2025 оны 04 сарын 23, 11 цаг 43 минут
Трамп яагаад Украины ашигт малтмалыг сонирхох болов

 АНУ болон Украины талууд ашигт малтмалын гэрээ хийх шийдвэр энэ оны ...

2025 оны 04 сарын 22, 15 цаг 41 минут
Алтны үнэ 3400 ам.доллароос давжээ

 ИСТАНБУЛ, 2025 оны дөрөвдүгээр сарын 22 /Anadolu/. Дэлхийн ...

2025 оны 04 сарын 22, 15 цаг 39 минут
Оюу толгойн зэсийн нөөцийн 24, алтны 42, мөнгөний 29 хувийг “Онтрэ” ХХК эзэмшдэг

  Улсын Их Хурлын Аж үйлдвэржилтийн бодлогын байнгын хорооны ...

2025 оны 04 сарын 22, 09 цаг 40 минут
Ө.Шижир: Баялгийн хуулийг хэрэгжүүлэхдээ 55 ордыг багцаар нь авч үзэх ёстой

  УИХ-ын гишүүн Ө.Шижиртэй цаг үеийн асуудлаар ярилцлаа. ...

2025 оны 04 сарын 21, 09 цаг 37 минут
УИХ-ын гишүүн асан Г.Амартүвшинг "Эрчист Монгол" ТӨХХК-ийн Гүйцэтгэх захирлаар томилжээ

  Засгийн газрын тогтоолоор байгуулагдсан "Эрчист Монгол" ТӨХХК-ийн ...

2025 оны 04 сарын 20, 15 цаг 12 минут
"Төгрөг нуур"-ын ордыг буцааж авах шаардлага хүргүүллээ

  Засгийн газрын хэрэг эрхлэх газрын дарга Н.Учрал "Ерөнхийлөгч асан ...

2025 оны 04 сарын 20, 12 цаг 37 минут
Урантай зэрэгцэн оршихоос аргагүй орчин үеийн амьдрал

 Өнөөдөр уранаас айх цаг биш гэдгийг нийтлэлийн эхэнд шулуухан ...

2025 оны 04 сарын 18, 20 цаг 21 минут
2025 оны 04 сарын 18, 18 цаг 15 минут
http://www.ord.mn

Санал асуулга

Тавантолгойн хувьцааг иргэдэд бэлнээр тараах нь зөв үү?

Зөв
Буруу
Мэдэхгүй

 
Ханшийн мэдээ
Гадаад хувьцаа
Нью йоркын хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
BHP Billiton
Ivanhoe Mines
90.53
23.3
1.44
0.00
Австралийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
General Mining Corp
Aspire Mining Limited
0.145
0.52
0.00
-0.02
Лондонгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Petro Matd Limited
polo Resources Limited
123.5
5.4
0.00
0.02
Хонконгийн хөрөнгийн бирж
Нэр Хаалт Өөрчлөлт
Mongolian Mining Corporation
Mongolia Energy
9.59
1.14
0.00
-0.06
Торонтогийн хөрөнгийн бирж
 
Шинэ бүтээл

“Этик” продакшны залуус "улсын нууц"-ыг сөхлөө
Металлын ханшийн мэдээ
Нүүрсний ханшийн мэдээ
Уул уурхайн ТОП 25 компани